Czy warto rozliczać VAT za okresy kwartalne?

Podatek VAT za okresy kwartalne obowiązkowo rozliczają podatnicy, którzy wybrali kasową metodę rozliczania VAT. W przypadku tych podatników obowiązek podatkowy powstaje w sposób szczególny. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, w przypadku gdy kontrahentem podatnika jest inny czynny podatnik VAT, wówczas obowiązek podatkowy z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług powstaje z dniem otrzymania całości lub części zapłaty. Oznacza to, że dopóki kontrahent (inny podatnik VAT czynny) nie ureguluje należności, mały podatnik nie będzie wykazywał podatku należnego.

Pobierz darmowy program do rozliczeń PIT 2015

Z kolei w art. 21 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT wskazano, iż w przypadku sprzedaży na rzecz podmiotów niebędących czynnymi podatnikami VAT, obowiązek podatkowy powstaje z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Mali podatnicy, stosujący kasową metodę, rozliczają VAT za okresy kwartalne na formularzu VAT-7K w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale. W tym samym terminie podatnicy muszą również zapłacić podatek, jeżeli w deklaracji wykazano nadwyżkę VAT należnego nad naliczonym.

Zasady odliczania VAT przez małych podatników stosujących kasową metodę wskazano natomiast w art. 86 ust. 10e ustawy o VAT. Z przepisu tego wynika, że podatnicy ci generalnie mają prawo do odliczenia podatku naliczonego nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym dokonali zapłaty za nabyte towary czy usługi.

O wyborze kasowej metody rozliczania VAT podatnik musi poinformować pisemnie urząd skarbowy do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który będzie ją stosować.

Zaletą stosowania metody kasowej przez małych podatników jest to, że daje ona im możliwość przesunięcia momentu powstania obowiązku podatkowego do terminów wskazanych w art. 21 ustawy. Przy czym należy pamiętać, że podatnik stosujący kasową metodę rozliczania VAT nabędzie prawo do odliczenia VAT dopiero w momencie zapłaty za zakupione towary czy usługi.

Fakt, że mały podatnik nie wybrał metody kasowej nie przesądza o braku możliwości składania przez niego kwartalnych deklaracji VAT. Może on bowiem, co do zasady, wybrać kwartalną metodę rozliczeń, zgodnie z rt. 99 ust. 2 ustawy o VAT. W tym przypadku deklaracja VAT-7K składana jest za okresy kwartalne. Metoda ta może być stosowana po uprzednim pisemnym zawiadomieniu o tym naczelnika urzędu skarbowego, najpóźniej do 25. dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy złożona kwartalna deklaracja podatkowa. Podatnik rozpoczynający w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu dokonuje tego zawiadomienia w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym rozpoczął wykonywanie tych czynności.

Zapłata podatku w przypadku rozliczania się za okresy kwartalne, przez podatników składających deklaracje VAT-7K, następuje w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Kwartalne rozliczanie VAT jest korzystne dla małych podatników, którzy zazwyczaj wykazują VAT do zapłaty. Wówczas mogą bowiem wpłacić podatek dopiero po zakończeniu danego kwartału, czyli zdecydowanie później niż przy rozliczaniu miesięcznym. Natomiast w przypadku gdy u podatnika występuje w deklaracji VAT przeważnie nadwyżka VAT, czyli VAT do zwrotu, to korzystniejsze będzie rozliczanie VAT za okresy miesięczne. Wynika to z faktu, że termin zwrotu VAT liczy się od dnia złożenia deklaracji. Podatnik rozliczający VAT miesięcznie szybciej zatem uzyska zwrot podatku niż przy rozliczeniu kwartalnym.

Duży podatnik, który zamierza składać deklaracje za okresy kwartalne (VAT-7D), ma także obowiązek pisemnego zawiadomienia o tym fakcie naczelnika urzędu skarbowego. Musi to zrobić najpóźniej do 25. dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy składana ta deklaracja. Jeżeli podatnik rozpoczyna w ciągu roku wykonywanie czynności opodatkowanych, również ma prawo do kwartalnego rozliczania VAT, z tym, że musi on zawiadomienie o zamiarze kwartalnego rozliczania VAT złożyć w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym rozpoczął wykonywanie czynności opodatkowanych.

Kwartalne rozliczanie VAT przez podmioty niebędące małymi podatnikami wiąże się z obowiązkiem wpłacania zaliczek na podatek VAT za pierwszy oraz za drugi miesiąc kwartału, w wysokości 1/3 kwoty należnego zobowiązania podatkowego, wynikającego z deklaracji podatkowej złożonej za poprzedni kwartał.

Zaliczkę podatnik musi wpłacić w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym z kolejnych miesięcy, za który jest ona wpłacana. W sytuacji gdy w wyniku rozliczenia za dany kwartał zobowiązanie podatkowe nie wystąpi lub też z rozliczenia tego będzie wynikała kwota zwrotu VAT, kwotę należnego zobowiązania podatkowego przyjmuje się za zerową i w kolejnym kwartale podatnik nie ma obowiązku wpłaty zaliczek. Wynika to z art. 103 ust. 2b ustawy o VAT. W tym przypadku podatnicy mogą jednak zdecydować o wpłacaniu zaliczek w wysokości faktycznego rozliczenia za miesiąc, za który wpłacana jest zaliczka, pod warunkiem pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego. Zawiadomienie to należy złożyć najpóźniej z chwilą wpłaty zaliczki za pierwszy miesiąc pierwszego kwartału, od którego zaliczki będą ustalane w wysokości faktycznego rozliczenia za miesiąc, za który wpłacana jest zaliczka, jednak nie później niż z upływem terminu do jej zapłaty.

Podatnik może zrezygnować z metody obliczania zaliczek w wysokości faktycznego rozliczenia za miesiąc, za który wpłacana jest zaliczka, nie wcześniej niż po upływie dwóch kwartałów. Za rezygnację z tej metody uznaje się wpłacenie zaliczki za pierwszy miesiąc kwartału w wysokości 1/3 kwoty należnego zobowiązania podatkowego, wynikającej z deklaracji podatkowej złożonej za poprzedni kwartał.

Wybór kwartalnego rozliczania VAT przez dużych podatników jest mało korzystny, właśnie ze względu na obowiązek wpłacania zaliczek za okresy miesięczne.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.)

autor: Aleksandra Węgielska
Gazeta Podatkowa nr 17 (1267) z dnia 2016-02-29

GOFIN podpowiada