Jednorazowa wartość transakcji przy kilku zamówieniach w miesiącu
Jeżeli podatnik nie jest związany żadną umową, a kupno odbywa się na podstawie jednorazowych zamówień, to wówczas za jednorazową wartość transakcji należy przyjąć wartość wynikającą z zamówienia. Jeśli wartość ta nie przekracza 15 000 zł, to transakcja może być opłacona gotówką.
Klient składa zamówienie na towar kilka razy w miesiącu. Każde z tych zamówień realizowane jest osobno i do każdego wystawiana jest osobna faktura, z których żadna nie przekracza 15 000 zł. Jednak gdy zsumujemy faktury z miesiąca, to limit ten jest przekroczony. Nie mamy podpisanej z klientem żadnej umowy określającej wielkość czy ilość zamówień. Czy w tej sytuacji naruszamy przepisy ustawy dotyczące regulowania płatności bezgotówkowo?
Konsekwencje u sprzedawcy
Od 1 stycznia 2017 r., zgodnie z rt. 22p ustawy o PDOF i art. 15d ustawy o PDOP, w przypadku naruszenia obowiązku wynikającego z art. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 ze zm.), dotyczącego płatności bezgotówkowych transakcji powyżej 15 000 zł, podatnicy nie mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatków opłaconych z naruszeniem tego obowiązku. Z pytania wynika, że chodzi o sprzedawcę. Przypomnijmy więc, że te negatywne skutki dotyczą tylko kupujących, co potwierdziło Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytanie naszego Wydawnictwa, otrzymanej w dniu 7 marca 2017 r. W piśmie tym MF wyjaśniło m.in., że:
"(...) jakkolwiek przepis ustawy o swobodzie działalności gospodarczej dotyczy dwóch stron transakcji, to jednak przepisy podatkowe, które odwołują się do tej regulacji, dotyczą wyłącznie jednej strony, czyli nabywcy.
Skutki podatkowe dokonania płatności odnoszą się wyłącznie do podmiotu ponoszącego koszt w ramach transakcji, a więc do strony dokonującej płatności (zapłaty)".
Konsekwencje u nabywcy
W przypadku, o którym mowa w pytaniu, także kupujący nie poniesie żadnych konsekwencji, o ile jednorazowa wartość transakcji nie przekracza 15 000 zł. Jak wynika z pytania, klient nie jest związany żadną umową. W takiej sytuacji jednorazowa wartość transakcji odnosi się do zamówienia i faktury (lub faktur) realizujących to zamówienie. Skoro, jak wynika z pytania, każde zamówienie jest rozliczane osobno, do każdego jest wystawiana osobna faktura i wartość zamówienia (i faktury) nie przekracza 15 000 zł, to pomimo, iż ich suma z całego miesiąca przekracza ten limit, transakcje mogą być opłacone gotówką i nie grożą kupującemu ww. konsekwencje.
Tak też wyjaśniają organy podatkowe, np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 16 marca 2017 r., nr 2461-IBPB-1-3.4510.44.2017.1.JKT oraz z 23 marca 2017 r., nr 1061-IPTPB3.4511.87.2016.1.GG.
W tej ostatniej, odnośnie pojęcia "jednorazowa wartość transakcji", wyjaśniono:
"(...) Jeżeli między firmą a dostawcą towarów zawarta została umowa lub złożono zamówienie, to wówczas pod pojęciem "jednorazowa wartość transakcji" należy rozumieć ogólną wartość należności wynikającej z tej umowy/zamówienia. W takiej sytuacji, gdy z umowy takiej będzie wynikać, że płatności (ich suma) będą przekraczały powyższy limit, to wszystkie płatności powinny być realizowane w formie bezgotówkowej (za pośrednictwem rachunku płatniczego), niezależnie od wysokości płatności za pojedyncze transakcje dokonywane w ramach tej umowy/zamówienia. (...)"
Chodziło o spółkę, która składała do hurtowni zamówienie, do którego wystawiana była faktura, za którą należność była regulowana przez pracownika spółki gotówką. Jednemu zamówieniu odpowiadała jedna lub kilka faktur. Kwota należności wynikająca z jednego zamówienia nie przekraczała 15 000 zł. Należność uiszczana była w całości (jednorazowo) za jedną fakturę. Spółka utrzymywała stałą współpracę handlową, jednakże nie były zawarte umowy ramowe. Dopiero z chwilą zaakceptowania zamówienia przez hurtownię zawierana była umowa ze spółką. Organ podatkowy przyznał rację spółce, że w omawianej sytuacji, jeżeli całkowita płatność wynikająca z jednej umowy/zamówienia (niezależnie od liczby wystawionych faktur dotyczących płatności z tej umowy/zamówienia) nie przekracza kwoty 15 000 zł, pomimo że suma płatności na rzecz hurtowni przekroczyła 15 000 zł, spółka może zaliczać do kosztów podatkowych wydatki dotyczące tych transakcji pomimo regulowania ich gotówką.
Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych Nr 12 z dnia 2017-04-20