Kiedy otrzymanie zaliczki nie rodzi obowiązku podatkowego?

W art. 19a ust. 8 ustawy o VAT zawarto generalną zasadę, w myśl której otrzymanie przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi całości lub części zapłaty (m.in. przedpłaty, zaliczki, zadatku lub raty) powoduje powstanie obowiązku podatkowego z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

Istnieje jednak grupa czynności, w przypadku których wpłata zaliczki przed dokonaniem dostawy towaru czy wykonaniem usługi nie zrodzi obowiązku podatkowego w VAT. Są to czynności wymienione w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT, czyli:

• dostawa energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
   
• usługi telekomunikacyjne i radiokomunikacyjne,
   
• usługi wymienione w poz. 140–153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy,
   
• usługi najmu, dzierżawy, leasingu lub usługi o podobnym charakterze,
   
• usługi ochrony osób oraz usługi ochrony, dozoru i przechowywania mienia,
   
• usługi stałej obsługi prawnej i biurowej,
   
• usługi dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego.

We wszystkich wymienionych wyżej przypadkach fakt otrzymania zaliczki na poczet dostawy towaru czy świadczonej usługi nie spowoduje konieczności jej opodatkowania (niezależnie od tego, w jakiej wysokości zaliczka została wpłacona). Wyjątek dotyczy ww. usług, do których stosuje się art. 28b ustawy o VAT, stanowiących import usług.

Otrzymanie od kontrahenta zaliczki w związku z usługą telekomunikacyjną, nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w VAT. Podatnik nie ma także obowiązku dokumentowania otrzymanej zaliczki fakturą.

Poradnik VAT Nr 22 z dnia 2014-11-20