Kiedy zaczyna się i kończy okres wypowiedzenia?
Wypowiedzenie umowy o pracę jest zwykłym trybem rozwiązania stosunku pracy, z którego pracodawcy często korzystają w praktyce. Jednym z elementów wypowiedzenia jest jego okres, zróżnicowany w zależności od rodzaju umowy. Przepisy Kodeksu pracy wskazują te okresy, jak również to, kiedy dane wypowiedzenie powinno się zakończyć. Nie stanowią jednak, kiedy rozpoczyna się bieg wypowiedzenia. Kwestia ta była przedmiotem różnych interpretacji, a w ostatnim czasie swoje stanowisko w tej sprawie przedstawił resort pracy.
Od kiedy liczyć wypowiedzenie?
Kodeks pracy określając długość wypowiedzenia w odniesieniu do określonego rodzaju umowy o pracę rozstrzyga jedynie to, kiedy wypowiedzenie kończy swój bieg. Wypowiedzenie, w zależności od tego, czy ustalone jest w tygodniu, czy w miesiącu (albo ich wielokrotności), musi zakończyć się w sobotę albo w ostatnim dniu miesiąca. Stanowi o tym art. 30 § 21 K.p., zgodnie z którym okres wypowiedzenia ustalony w miesiącu lub jego wielokrotności upływa w ostatnim dniu miesiąca, a wypowiedzenie określone w tygodniu lub jego wielokrotności - w sobotę. Z regulacji tej wywodzony był wniosek co do daty rozpoczęcia biegu wypowiedzenia. Ponieważ przepisy Kodeksu pracy wskazują okresy wypowiedzenia w sposób jednoznaczny - jako tydzień, miesiąc lub ich wielokrotność, ewentualnie w określonej liczbie dni roboczych - przyjmowano, że wypowiedzenie musi rozpocząć swój bieg tak, aby zakończyć się w kodeksowym terminie i "zmieścić" się w czasowych ramach wypowiedzenia przyporządkowanego do danej umowy.
Zgodnie z tym poglądem, wypowiedzenie umowy o pracę określone w tygodniach powinno rozpocząć swój bieg w niedzielę, a określone w miesiącach - pierwszego dnia miesiąca. Przy czym chodzi tu o niedzielę i pierwszy dzień miesiąca następujący po dniu, w którym złożono oświadczenie o wypowiedzeniu. Wypowiedzenia tygodniowe lub miesięczne rozpoczynające się w tych dniach kończą się dokładnie z upływem ich kodeksowego okresu. Przy takiej koncepcji mogły pojawić się jednak wątpliwości co do prawnego charakteru okresu pomiędzy dokonaniem wypowiedzenia a rozpoczęciem jego biegu.
Wypowiedzenie dłuższe niż ustawowe
Wypowiedzenie umowy o pracę może rozpocząć swój bieg nie wcześniej niż po złożeniu oświadczenia o wypowiedzeniu. Ta czynność zapoczątkowuje wypowiedzenie, niemniej, zgodnie z koncepcjami przedstawionymi powyżej, nie jest równoznaczna z rozpoczęciem jego biegu. Ustalenie od kiedy pracownik znajduje się w okresie wypowiedzenia ma jednak znaczenie przy wykorzystywaniu niektórych uprawnień związanych ściśle z wypowiedzeniem umowy. Ze strony pracownika chodzi tu o możliwość skorzystania na wypowiedzeniu z płatnego zwolnienia od pracy w celu poszukiwania nowego zatrudnienia (art. 37 K.p.). Z punktu widzenia pracodawcy istotne jest natomiast prawo do "przymusowego" wysłania pracownika w okresie wypowiedzenia na urlop wypoczynkowy. Dla obu zaś stron ważne jest to, w jaki sposób ustalić upływ połowy okresu wypowiedzenia, do którego pracownik może złożyć oświadczenie o nieprzyjęciu nowych warunków zatrudnienia proponowanych mu w wypowiedzeniu zmieniającym.
We wszystkich tych sytuacjach ustalenie, od kiedy pracownik przebywa na wypowiedzeniu, jest istotne. Jednak wobec braku jednoznacznych regulacji w tym zakresie pojawiały się zasygnalizowane już wątpliwości. Były one przedmiotem analizy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, które powołując się na orzeczenia sądowe i odbyte konsultacje z Głównym Inspektoratem Pracy uznało, że wypowiedzenie rozpoczyna się w dniu złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu (patrz ramka). Kończy się zaś w terminie wyznaczonym przez Kodeks pracy, co w praktyce oznacza, że trwa ono dłużej niż jego ustawowy okres.
Zdaniem Ministerstwa pracownik może wykorzystać zwolnienie w celu poszukiwania nowej pracy, a pracodawca wysłać jednostronnie pracownika na urlop już od następnego dnia po złożeniu oświadczenia o wypowiedzeniu. Połowa okresu wypowiedzenia również powinna być liczona w odniesieniu do przedziału czasowego od dokonania wypowiedzenia do terminu jego upływu (a więc z okresu dłuższego niż wynikający z Kodeksu pracy).
|
Rozpoczęcie biegu okresu wypowiedzenia - opinia MPiPS "Terminy upływu (końcowe) okresów wypowiedzenia obejmujących tydzień lub miesiąc albo ich wielokrotność określa przepis art. 30 § 21 Kodeksu pracy, w myśl którego okresy te kończą się (i tym samym stosunek pracy ustaje) odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca. Kodeks pracy nie zawiera natomiast regulacji wskazujących daty, od których okresy wypowiedzenia rozpoczynają swój bieg (...). W ocenie Departamentu (Departamentu Prawa Pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej - przypis redakcji), okresem wypowiedzenia, w którym pracownikowi przysługuje np. zwolnienie na poszukiwanie pracy (art. 37 k.p.) i w którym pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego bez jego zgody (art. 1671 k.p.) jest okres rozpoczynający swój bieg od skutecznego złożenia pracownikowi przez pracodawcę oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę i kończący się w ustawowo określonych terminach (tj. odpowiednio w sobotę albo w ostatnim dniu miesiąca). Natomiast połowę okresu wypowiedzenia, do którego pracownik może złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków pracy i/lub pracy w przypadku ich wypowiedzenia przez pracodawcę na podstawie art. 42 § 3 k.p. (wypowiedzenie zmieniające) wyznacza moment przypadający w połowie okresu liczonego od złożenia przez pracodawcę oświadczenia o wypowiedzeniu zmieniającym do upływu (końcowej daty) okresu wypowiedzenia, który przypada odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca (...)". |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.).
autor: Agata Barczewska
Gazeta Podatkowa nr 81 (1226) z dnia 2015-10-08