Kodeksowe i zakładowe warunki wypłaty dodatków za pracę w nocy w 2017 r.

Dodatek kodeksowy

Pora nocna obejmuje 8 godzin między godzinami 21⁰⁰ a 7⁰⁰ (art. 151⁷ § 1 K.p.). Ze względu na podane ramy czasowe każdy pracodawca ma obowiązek wyznaczyć w ich granicach 8 konkretnych godzin trwania pory nocnej w swoim zakładzie. W przypadku nieokreślenia pory nocnej w przepisach zakładowych przyjmuje się, że obejmuje ona wszystkie 10 godzin podane w wymienionej regulacji. Inne godziny pory nocnej obowiązują pracowników młodocianych.

Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w nocy, w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę (art. 151⁸ § 1 K.p.). Podana wysokość dodatku za pracę w nocy ustalanego na podstawie płacy minimalnej jest stawką najniższą, jaką musi otrzymać pracownik. Jednak może ona być znacznie wyższa, jeżeli odpowiednie zapisy w tej kwestii zostaną zamieszczone w regulacjach wewnątrzzakładowych.

Dodatek nocny przysługuje wszystkim pracownikom pracującym w nocy, niezależnie od organizacji i charakteru pracy, także wtedy, gdy praca taka ma charakter sporadyczny.

Zakładowy dodatek nocny

Przepisy zakładowe obowiązujące u danego pracodawcy mogą przewidywać inną wysokość dodatków nocnych, z tym że nie może ona być niższa od dodatków za pracę w nocy przysługujących na mocy Kodeksu pracy. Dopuszczalne jest bowiem dokonywanie zmian zasad wynagradzania, byleby nie były one mniej korzystne dla pracowników niż wynikające z przepisów prawa pracy. Ustalenie dodatku za pracę w porze nocnej w wysokości przewyższającej kodeksową jest więc zgodne z przepisami prawa pracy.

Wypłatę dodatku za pracę w nocy na korzystniejszych niż kodeksowe zasadach należy poprzedzić wpisaniem odpowiednich postanowień do przepisów obowiązujących w zakładzie lub w razie braku przepisów zakładowych w umowach o pracę poszczególnych pracowników.

Obliczanie dodatku nocnego

Zasady obliczania dodatku za 1 godzinę pracy w nocy zostały określone w § 4b rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. z 1996 r. nr 62, poz. 289 ze zm.). Stanowi on, że przy ustalaniu dodatkowego wynagrodzenia za godzinę pracy w porze nocnej, minimalne wynagrodzenie za pracę dzieli się przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu. Ze względu na zróżnicowanie wymiarów czasu pracy w poszczególnych miesiącach danego roku kalendarzowego wysokość tych dodatków należy ustalać odrębnie w każdym z nich.

Wymieniony przepis nakazuje stosować jako dzielnik liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu, jednak nie wyjaśnia, jak należy rozumieć ten zapis. Kwestię tę rozstrzygnął Główny Inspektorat Pracy w piśmie z dnia 23 stycznia 2008 r. Uznał w nim, że przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu należy rozumieć obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy obliczony zgodnie z zasadami określonymi w art. 130 K.p. Zatem nie stosuje się jako dzielnika liczby godzin wynikających z rozkładu czasu pracy danego pracownika, czy też liczby godzin faktycznie przez niego przepracowanych. Dzielnikiem jest nominalny wymiar czasu pracy obliczony na podstawie art. 130 K.p.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.)

autor: Ewa Madejek
Gazeta Podatkowa nr 9 (1363) z dnia 2017-01-30

GOFIN podpowiada

Sprawdź: PROGRAM PIT 2016