Koszt a wydatek. Czym się różni jedno od drugiego?

Kosztami określa się wartość zasobów przedsiębiorstwa, które zostały zużyte w celu osiągnięcia przychodu. Oznacza to, że są to również środki finansowe wchodzące w skład nakładu ponoszonego przez przedsiębiorcę w celu wypracowania zysku. Jest to czynnik bezpośrednio związany z działalnością danej jednostki gospodarczej – niezbędny do wytworzenia produktów lub zrealizowania usług. Przykładowe koszty ponoszone przez przedsiębiorstwo to między innymi: 

• wynagrodzenia; 
• ubezpieczenie; 
• odpisy amortyzacyjne; 
• energia; 
• materiały. 

Co ciekawe, definicję kosztów można również znaleźć w Ustawie o rachunkowości. Ich rola została przedstawiona razem z innym czynnikiem – stratami.

Wydatek definiuje się jako rozchód środków pieniężnych – zarówno w formie bezgotówkowej z konta bankowego, jak i gotówki. Celem tego działania zawsze jest pokrycie zobowiązań przez przedsiębiorstwo wobec określonych podmiotów gospodarczych. Warto zaznaczyć, że wydatkiem nie jest samo pobranie pieniędzy z kasy lub konta bankowego, ponieważ wówczas nie dochodzi do uregulowania zobowiązania, tylko zmiany formy posiadanych środków pieniężnych. Co może być wydatkiem w firmie? To między innymi: 

• opłaty za usługi (usługi księgowe, sprzątające, itp.); 
• opłaty za reklamę i marketing; 
• opłaty rachunków telefonicznych, za internet; 
• spłata raty pożyczki. 

Wydatki nie dotyczą wyłącznie sektora przedsiębiorstw. Ponoszą je również osoby prywatne (np. wydatki na jedzenie, rachunki) czy rząd (finansowanie różnego rodzaju programów, wydatki na wojsko i policję, itp.). 

Wiele osób używa terminów “koszt" i “wydatek" naprzemiennie uważając, że oznaczają to samo. Nie jest to prawdą – utożsamianie tych dwóch pojęć to błąd. Czym różni się koszt od wydatku?

Przede wszystkim wydatkiem możemy nazwać czynność, która powstaje w momencie zapłaty za dane zobowiązanie, np. zakup materiałów potrzebnych do wytworzenia produktów. Sam fakt późniejszego zużycia rzeczonych materiałów to koszt. Z kolei, jeżeli płatność jest odsunięta w czasie, to wydatek nastąpi dopiero w momencie rzeczywistego uregulowania zobowiązania.  

Wydatkiem nazywamy każdy rozchód – jego cel nie ma znaczenia. Z kolei cel kosztów jest ściśle związany z działalnością przedsiębiorstwa i dotyczy on osiągnięcia późniejszych przychodów uzyskanych ze sprzedaży wytworzonych produktów. 

Kiedy wydatek można zaliczyć do kosztów? Jest to dopuszczalne w sytuacji, gdy rozchód pokrywa zobowiązane związane ze zużyciem zasobów potrzebnych do wytworzenia produktów. Warto wiedzieć, że istnieją wydatki, które nie są kosztami (np. zapłata podatku VAT) oraz koszty niebędące wydatkami (np. otrzymanie kary finansowej). 

Przeczytaj też:

Wynagrodzenia ponownie w górę. GUS podał nowe dane o "średniej krajowej"

Ekspert: Skończył się czas firm, działających tylko w oparciu o tanią siłę roboczą