Latanie zgodnie z prawem

Projekt zawiera regulacje prawne służące podniesieniu bezpieczeństwa lotniczego i ochrony lotnictwa cywilnego oraz nadzoru lotniczego oraz modernizacji i rozbudowie infrastruktury lotniskowej oraz nawigacyjnej, a także usprawnieniu procesu zarządzania lotniskami. Znalazły się w nim również przepisy służące rozwojowi rynku lotniczego i prowadzeniu działalności lotniczej, konkurencji oraz uwzględnianiu praw pasażerów, w tym osób niepełnosprawnych i dostosowaniu niektórych regulacji Prawa lotniczego do prawa UE. Ponadto projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo lotnicze wprowadza także mechanizmy prawne służące realizacji przyjętego przez Radę Ministrów w dniu 8 maja 2007 roku "Programu Rozwoju Sieci Lotnisk i Lotniczych Urządzeń Naziemnych".

Regulacje dotyczące m.in. podziału lotnisk, zasad zakładania lotnisk, zarządzania nimi i ich eksploatacji, ochrony gruntów pod lotniska użytku publicznego i w strefie ochronnej objętej planem generalnym, ułatwień dostępu do korzystania z lotnisk i dzisiejszych lądowisk, certyfikacji lotnisk, zapewnienia zasad bezpiecznej ich eksploatacji przy zindywidualizowanych kryteriach oceny, zróżnicowania zasad nadzoru nad lotniskami w zależności od ich klasyfikacji i przeznaczenia - są odpowiedzią na oczekiwania społeczne, co do zintensyfikowania działań państwa na rzecz bardziej dynamicznego, elastycznego i wydajnego wykorzystywania infrastruktury lotniskowej, w celu sprostania gwałtowne rosnącemu ruchowi lotniczemu. Wprowadzenie nowego podziału lotnisk na lotniska użytku publicznego oraz lotniska użytku wyłącznego, zróżnicowanie podmiotów uprawnionych do zakładania tych lotnisk oraz rozszerzenie działalności lotniczej prowadzonej z lotnisk użytku wyłącznego stanowi również podstawę do zróżnicowania kryteriów certyfikacji lotnisk i zróżnicowania zasad nadzoru nad lotniskami w zależności od ich kwalifikacji. W projekcie nowelizacji ustawy rozszerzono katalog podmiotów, które mogą starać się o zezwolenie na założenie lotniska publicznego. Zgodnie z propozycją zawartą w projekcie o zezwolenie mogą się ubiegać organy administracji publicznej, państwowa lub samorządowa jednostka organizacyjna, ale także podmioty prywatne np. spółki kapitałowe, mające siedzibę w Polsce, państwie członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA).

Powyżej opisane rozwiązania, dopuszczające dostęp do eksploatacji infrastruktury polskich lotnisk także podmiotom z innych krajów, wymagają precyzyjnego określenia uprawnień państwa jako gwaranta zachowania spójności transportowej kraju. Dlatego też przewidziano, że lotniska użytku publicznego będą powstawać na gruntach stanowiących wyłączną własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Będą to obiekty dostępne dla wszystkich samolotów. Jednym z fundamentalnych instrumentów, które umożliwiają kontrolę nad zachowaniem bezpieczeństwa i eksploatacji lotnisk jest sprzeciw ministra infrastruktury wobec niektórych decyzji spółek zarządzających ponadlokalnymi lotniskami użytku publicznego. Sprzeciw ten będzie odnosił się do decyzji w wyniku, których mogłoby wystąpić zagrożenie bezpieczeństwa państwa, w tym zagrożenie dla ciągłego ruchu pasażerskiego na lotniskach, np. poprzez decyzje o rozwiązaniu spółki, przeniesieniu jej siedziby za granicą, zbycie lub wydzierżawienie mienia spółki. Zmiany zawarte w ustawie dotyczą także rozwoju lotnisk lokalnych i regionalnych. Aby skłonić zakładających lub zarządzających lotniskami do perspektywicznego planowania ich rozwoju, wprowadzono zapis o konieczności przygotowywania przez nich generalnego planu rozwoju lotniska wraz ze strefą ochronną na okres nie krótszy niż 20 lat. Plan ten zostanie opiniowany przez prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego (ULC) i zatwierdzany przez Ministra Infrastruktury. Należy również wspomnieć, iż przepisy projektu ustawy znacznie upraszczają procedurę wykonywania lotów z lądowisk jak również lotów międzynarodowych z lotnisk, które nie posiadają lotniczego przejścia granicznego. Istotne jest równie to, że wprowadzono uprawnienia państwa w obszarze lotnictwa cywilnego, jako gwaranta zachowania spójności transportowej kraju, wywiązywania się Rzeczypospolitej Polskiej ze zobowiązań związanych z realizacją europejskiej polityki transportowej oraz realizowania funkcji publicznych państwa.

Zaproponowane w projekcie nowelizacji ustawy rozwiązania dotyczą stworzenia przejrzystego systemu ochrony lotnictwa cywilnego. Zakłada on, że za sprawy kontroli bezpieczeństwa będzie odpowiadać jedna instytucja - bez względu na to, czy będą to loty wewnętrzne - w ramach strefy Schengen - czy zewnętrzne. W związku z powyższym przewidziano, że całość obowiązków kontrolnych przejmą zarządzający lotniskami, którzy będą realizować to zadanie pod nadzorem prezesa ULC, współdziałającego ze Strażą Graniczną. Współpraca ta ma obejmować szczególnie uzasadnione przypadki związane z koniecznością zapewnienia porządku i bezpieczeństwa publicznego. W takich sytuacjach komendant Straży Granicznej, na wniosek prezesa ULC, będzie mógł skierować funkcjonariuszy do wykonania kontroli bezpieczeństwa w lotnictwie cywilnym. Koszty działania Straży Granicznej będzie ponosił zarządzający lotniskiem.

Przewoźnik lotniczy, który przewozi pasażerów na obszarze Polski będzie zobowiązany do przekazywania danych pasażerów i innych informacji związanych z wykonywanym lotem i przekroczeniem granicy Polski. Przesłanie tych informacji nastąpi na wniosek komendanta placówki Straży Granicznej, jeśli będzie to konieczne ze względu na bezpieczeństwo czy usprawnienie kontroli. Projekt nowelizacji określił także kary pieniężne nakładane na przewoźników w przypadku, gdy nie przekażą, podadzą niepełne lub błędne informacje.

Projekt zawiera również ogólne zapisy o ochronie lotnisk cywilnych przed atakami terrorystycznymi. Szczegółowe rozwiązania w tych sprawach znajdą się w rozporządzeniach. Wprowadzono także przepisy usprawniające działalność Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego. Z innych rozwiązań na uwagę zasługują przepisy zobowiązujące przewoźników lotniczych do podawania pełnej wysokości taryfy za przewóz, uwzględniającej wszystkie dodatkowe opłaty i dopłaty, jakie muszą ponosić pasażerowie, ponieważ obecnie podawane do publicznej wiadomości opłaty różnią się znacznie od opłaty faktycznie pobieranej od pasażerów.