Likwidacja budynku przez przedsiębiorcę a wygaśnięcie obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości

W kwestii wygaśnięcia obowiązku podatkowego ustawa o podatkach i opłatach lokalnych stanowi, że obowiązek podatkowy wygasa z upływem miesiąca, w którym ustały okoliczności uzasadniające ten obowiązek. Również regulacja art. 6 ust. 3 stanowi, że jeśli w trakcie roku podatkowego zaistniało zdarzenie mające wpływ na wysokość opodatkowania w tym roku, a w szczególności zmiana sposobu wykorzystywania przedmiotu opodatkowania lub jego części, podatek ulega obniżeniu lub podwyższeniu, poczynając od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło to zdarzenie. Jednocześnie podatek za rok podatkowy, w związku z wygaśnięciem obowiązku podatkowego, podatnik winien ustalić proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek.

Obowiązek podatkowy uzależniony jest zaś od istnienia:

a) tytułu prawnego do budynku,

b) obiektu, który jest budynkiem zgodnie z przepisami ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, który posiada fundamenty i dach).

Zasadniczo zatem obowiązek podatkowy wygaśnie, gdy podatnik utraci tytuł prawny do budynku, np. w wyniku sprzedaży albo dokona likwidacji budynku.

W sytuacji otrzymania przez podatnika decyzji o nakazie rozbiórki budynku, obowiązek podatkowy wygaśnie od miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano rozbiórki. Jednocześnie dla wygaśnięcia obowiązku podatkowego drugorzędne znaczenie ma data wydania decyzji o rozbiórce albo fakt wykreślenia budynku z ewidencji środków trwałych. Do momentu kiedy istnieje budynek, odpowiednio podatnik zobowiązany jest do zapłaty podatku. W praktyce istotne jest zatem, aby przedsiębiorca udokumentował likwidację budynku. W związku z powyższym, o likwidacji dla celów podatku od nieruchomości można mówić wówczas, gdy nastąpi faktyczna likwidacja (rozbiórka) budynku udokumentowana protokołem likwidacji. Należy pokreślić, że na czynnik ten zwracają uwagę również organy podatkowe.

W interpretacji Urzędu Miejskiego w Katowicach z dnia 8 grudnia 2008r., sygn. PO.III.3110 3-3/08, czytamy: "faktyczna likwidacja budowli winna zostać udokumentowana poprzez zdjęcie jej ze stanu środków trwałych spółki oraz sporządzenie protokołu likwidacji środka trwałego. Wygaśnięcie obowiązku podatkowego w ciągu roku powoduje, iż podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek podatkowy". Interpretacja dotyczy likwidacji budowli, ale odpowiednio zastosowanie znajdzie również dla budynków.

Zatem od miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik dokonał likwidacji budynku, wygaśnie obowiązek podatkowy w części w jakiej dotyczył likwidowanego budynku. Podatnik powinien odpowiednio zmniejszyć wysokości płaconego podatku. Podatek od nieruchomości ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek podatkowy. Zatem przykładowo, jeśli budynek rozebrano w kwietniu, za okres od stycznia do kwietnia podatnik ustala zobowiązanie podatkowe.

Zmiana wysokości podatku pociąga również obowiązki formalne, do których należy zaliczyć obowiązek skorygowania deklaracji na podatek. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nie wskazuje wprost, że przedsiębiorca w związku z wygaśnięciem obowiązku podatkowego zobowiązany jest złożyć korektę deklaracji. Niemniej z uwagi na to, że zmienia się wielkość zobowiązania podatkowego, podatnik powinien na analogicznych zasadach tj. w terminie 14 dni od dnia zaistnienia zdarzenia, w związku z którym wygasa obowiązek podatkowy, złożyć korektę deklaracji na podatek od nieruchomości.

Anna Kiereś