MF chce ograniczyć nadużycia związane z wykorzystywaniem interpretacji podatkowych

W uzasadnieniu do projektu opublikowanego na stronie Rządowego Centrum Legislacji napisano, że interpretacja indywidualna daje podatnikowi gwarancję, że stosując się do niej, nie poniesie negatywnych konsekwencji. Oznacza to, że jeżeli urząd skarbowy nie uwzględni interpretacji przy wydawaniu decyzji, to podatnik, który zastosował się do niej, nie zapłaci odsetek za zwłokę i nie będzie odpowiadał za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe. Jeżeli interpretacja zostanie doręczona podatnikowi przed zdarzeniem, którego dotyczy, to ochrona będzie polegała także na zwolnieniu z obowiązku zapłaty podatku.

"Powyższa moc ochronna bywa jednak nadużywana" - zauważa resort finansów. Wyjaśniono, że w publikowanych przez MF ostrzeżeniach przed optymalizacją podatkową wskazywano przykłady sytuacji, w których o interpretacje wnioskowały spółki w organizacji lub spółki, które nie prowadzą jeszcze działalności.

Zauważono, że transakcje przekształceń majątkowych przedsiębiorstw lub zbycia kluczowych składników majątku są co do zasady unikalne; nie ma bowiem dwóch dużych przedsiębiorstw, które działałyby w ten sam sposób i z wykorzystaniem tych samych składników majątku.

Jak napisano, sytuacja, w której wnioski o interpretacje indywidualne, dotyczące unikalnych transakcji - obejmujące np. kombinację sprzedaży nieruchomości i darowizny w ramach PGK (podatkowych grup kapitałowych - PAP) lub sprzedaż przedsiębiorstwa - są identyczne jak wiele innych wniosków, dotyczących innych przedsiębiorców z innych branż, musi prowokować pytania odnośnie do przyczyn takich anomalii oraz ich skutków dla podatników.

Wątpliwości fiskusa budzi to, czy opis sytuacji przedstawiony w "hurtowo produkowanych" wnioskach należycie oddaje przebieg transakcji u określonego przedsiębiorcy. "Celem zmian wprowadzanych w zakresie przepisów o interpretacjach indywidualnych jest ograniczenie tego rodzaju nadużyć" - poinformowano.

MF pisze w uzasadnieniu do projektu, że często podatnicy uczestniczący w różnego rodzaju łańcuchach restrukturyzacyjnych, których celem jest optymalizacja podatkowa, występując z wnioskami indywidualnymi, opisują stan faktyczny jedynie ze swojej perspektywy pomijając powiązania z innymi uczestnikami takiego łańcucha. W konsekwencji otrzymują interpretację zawierającą indywidualną ocenę ich rozliczeń podatkowych.

"Zwykle, z perspektywy pojedynczych podatników te rozliczenia są oceniane jako prawidłowe. Natomiast organ wydający interpretację nie ma możliwości oceny całego łańcucha transakcji oraz roli podmiotów uczestniczących w takiej grupie. Aktualne rozwiązanie, z uwagi na fakultatywny wybór rodzaju wniosku w przypadku grupy podatników objętych tym samym stanem faktycznym lub mających uczestniczyć w tym samym zdarzeniu przyszłym (wniosek indywidualny lub wspólny - PAP), nie pozwala na pełną ocenę, czy planowane transakcje mają na celu nadużycie prawa podatkowego" - informuje MF.

Dlatego resort finansów proponuje w projekcie stworzenie możliwości wystąpienia o interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie tzw. wniosku grupowego.

"Regulacje dotyczące tego typu wniosku miałyby zastosowanie w przypadku gdy stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku o interpretację indywidualną obejmowałby transakcje lub inne czynności dokonywane z udziałem podmiotów powiązanych, tj. podmiotem krajowym, podmiotem zagranicznym lub podmiotem, który ma stać się podmiotem krajowym lub zagranicznym" - czytamy w uzasadnieniu do projektu.

Zgodnie z projektem w takim wniosku podatnik musiałby wskazać główne korzyści, które wynikają zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio z planowanych transakcji lub innych czynności. Poza tym wniosek grupowy musiałby zawierać opis występujących powiązań między podmiotami czy też wskazanie transakcji lub innych czynności dokonanych, od których miałyby zależeć wspomniane korzyści.

Ponadto, wnioskodawcy musieliby wskazać wartości przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części lub prawa majątkowego objętych stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym, których wartość rynkowa lub nominalna na dzień złożenia wniosku grupowego wynosi co najmniej 10 mln zł.

Ochrona interpretacji byłaby wyłączona, jeśli podane we wniosku grupowym wartości głównych korzyści przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części lub prawa majątkowego odbiegałyby co najmniej o 25 proc. od wartości rzeczywistych.

Jednocześnie zaproponowano, by możliwość występowania z wnioskiem o interpretację indywidualną miały podmioty (np. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości) udzielające dofinansowań (różnego rodzaju dotacji dla beneficjentów środków unijnych pochodzących z programów pomocowych UE). Chodzi o sytuacje, gdy interpretacja przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie otrzymującego dofinansowanie ma wpływ na jego wysokość.

Jako skutek proponowanych zmian wskazano "uszczelnienie systemu interpretacji prawa podatkowego, a także ograniczenie nadużyć podatkowych związanych z agresywnym planowaniem podatkowym".