Nanotechnologia: Klucz do miliardów

Najprościej rzecz ujmując nanotechnologią nazywamy dziedzinę nauki zajmującą się tworzeniem nowych materiałów, z atomów dotychczas znanych pierwiastków, o rozmiarach nanometrycznych (od 10 do 1000 nanometra), czyli na poziomie pojedynczych cząsteczek.

Musimy sobie uświadomić, że wielkość takich materiałów nie przekracza jednej miliardowej części metra. Jest to możliwe tylko dlatego, że w tak małej skali nie obowiązuje praktycznie większość znanych zasad fizyki. Powszechnie znane pierwiastki w takich warunkach zachowują się kompletnie inaczej niż normalnie a nawet zyskują nowe cechy. Do najczęściej stosowanych należą cząsteczki węgla (diament i grafit), złota i srebra.

Te małe twory opanowały dziś już większość dziedzin życia (w ciągu najbliższych 20 lat będą one stosowane już we wszystkich gałęziach produkcji). Jednak do najważniejszych ich zastosowań należą:

tworzenie nowych rodzajów materiałów - jak choćby tworzenie stopów metali, które mogą być zastosowane w przemyśle samochodowym aby zwiększyć poziom bezpieczeństwa pojazdów (DuPont, GE, NASA)

produkcja podzespołów komputerowych - w miarę postępującej miniaturyzacji podzespołów napotykamy się na coraz większe ograniczenia gdyż dotychczas istniejące materiały przestają spełniać swoje funkcje (HP, IBM, Samsung)

medycyna - możliwa będzie produkcja nowych leków (np. na raka), gdyż nanocząsteczki mogą w łatwiejszy i szybszy sposób poruszać się po organizmie człowieka (BioPhan, LabNow, Johnson & Johnson)

energetyka - tworzenie nowych rodzajów przewodników (powodujących mniejsze straty energii), oszczędniejszych silników (UktraDots, NanoSolar, mPhase)

W chwili obecnej wiele koncernów międzynarodowych prowadzi zaawansowane badania nad nanocząsteczkami i próbuje zastosować swe odkrycia w praktyce. Niebawem na rynku pojawią się produkty wykorzystujące nanotechnologię (w ciągu najbliższych 20 lat będzie ona stosowana już we wszystkich dziedzinach). Jak prognozują eksperci w roku 2005 łączna wartość produkcji zawierająca tę technologie wyniesie około 13 mld dolarów, ale już pod koniec tej dekady ta wartość ma wzrosnąć do około 300 mld i stale rosnąć. Każdego roku badania w tej gałęzi nauki pochłaniają blisko 6 mld dolarów. Już w chwili obecnej na świecie działa ok. 1,2 tys firm działających w tej branży z czego połowa w USA.

Badania nad nanotechnologią prowadzone są często w tajemnicy, najwięcej inwestują w nie USA , Japonia czy kraje naftowe. Jedno jest pewne kto zdoła opanować tę technologię, zdobędzie niesamowitą potęgę.

Nano Index Analitycy Merrill Lynch ogłosili już nawet swój własny indeks (Nano Index), na którym notowanych jest już 25 firm z tej branży. Jednak wywołało to obawy części analityków i prezesów niektórych koncernów. Ta technologia jest jeszcze zbyt niepewna by już ogłaszać rozkwit w tej dziedzinie (jest on jednak tylko kwestią czasu). Obawiają się oni kolejnej bańki giełdowej na podobieństwo internetowej z lat 90-tych.

Oczywiście i tym razem nie obejdzie się bez kontrowersji wokół produktów, w których stosowane będą nanocząsteczki. Obawy dotyczą zwłaszcza branży farmaceutycznej, podobne do tych które towarzyszyły wprowadzeniu modyfikowanej genetycznie żywności. Wiele osób obawia się że takie zmodyfikowane lekarstwa, które są dopiero w fazie testów,będą posiadały wiele skutków ubocznych. Nanocząsteczki występują w bowiem dość powszechnie w środowisku naturalnym jednak ich poziom jest bezpieczny. Nie wiadomo jak organizm człowieka zareagowałby na ich stężoną ilość.

Wyobraź sobie świat, w którym mikrokomputery są mniejsze od główki szpilki, choć ich prędkość ogranicza szybkość poruszania się elektronów. Wyobraź sobie świat, w którym w ciałach ludzi pędzą mniejsze od bakterii mechanizmy, niszczące wszelkie wirusy oraz zmutowane i starzejące się komórki.