Odliczenie VAT przy zakupie samochodu osobowego

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi VAT przysługuje prawo do odliczenia VAT.

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających m.in. z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

• nabycia towarów i usług,
  
• dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

W przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, kwotę podatku naliczonego, co do zasady, stanowi 50 proc. kwoty podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z tymi pojazdami.

Do tych wydatków zalicza się:

1) nabycie, import lub wytworzenie tych pojazdów oraz nabycie lub import ich części składowych,

2) używanie tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową,

3) nabycie lub import paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Wyżej wskazane zasady obowiązują od 1 kwietnia 2014 r. Podstawowym celem ich wprowadzenia było uregulowanie sposobu odliczania VAT dotyczącego pojazdów samochodowych o dmc nieprzekraczającej 3,5 tony. Ustawodawca chciał przede wszystkim ograniczyć prawo do 100 proc. odliczania VAT w przypadku pojazdów wykorzystywanych przez podatników zarówno do celów służbowych, jak i prywatnych, czyli do tzw. celów mieszanych.

Jak podkreślają organy podatkowe, przez wykorzystywanie "mieszane" należy rozumieć to, że pojazd wykorzystywany w działalności gospodarczej może zostać użyty również do celów niezwiązanych z tą działalnością, np. do celów prywatnych. Nie jest przy tym istotny moment, w którym użycie to ma miejsce podczas całego okresu użytkowania przez podatnika danego pojazdu, żeby uznać ten pojazd za wykorzystywany do celów "mieszanych".

Tak więc podatnik używając do działalności samochód osobowy ma, co do zasady, prawo do odliczenia 50 proc. kwoty VAT z faktur dokumentujących wydatki związane z tym samochodem.

Przy czym m.in. w stosunku do samochodów osobowych prawo do odliczenia VAT od zakupu paliwa do ich napędu zawieszono do 30 czerwca 2015 r.

Warto wskazać, że przez wydatki związane z używaniem pojazdu samochodowego rozumie się również wydatki poniesione za przejazd autostradą oraz za parking. Tak więc gdy są one związane z samochodem osobowym wykorzystywanym przez podatnika do celów "mieszanych", to podatnik ma prawo do odliczenia 50 proc. kwoty VAT z faktur je dokumentujących.

Jak wynika z art. 86a ust. 3 ustawy o VAT, podatnik używając samochód osobowy do działalności ma prawo do odliczenia całej kwoty VAT w przypadku:

• gdy jest on wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika,
  
• nabycia towarów montowanych w tych pojazdach i do związanych z tymi towarami usług montażu, naprawy i konserwacji, jeżeli przeznaczenie tych towarów wskazuje obiektywnie na możliwość ich wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (przykładem takich towarów mogą być taksometry montowane w taksówkach).

Samochód osobowy uznany będzie za wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli sposób jego wykorzystywania przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach jego używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika pojazdów ewidencją przebiegu tego pojazdu, wyklucza jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą.

Przy czym ewidencji przebiegu pojazdu podatnik nie musi prowadzić, gdy samochód osobowy będzie:

1) przeznaczony wyłącznie do:

a) odprzedaży,

b) sprzedaży, w przypadku pojazdów wytworzonych przez podatnika,

c) oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze,

jeżeli odprzedaż, sprzedaż lub oddanie w odpłatne używanie tych pojazdów stanowi przedmiot działalności podatnika.

Obowiązku prowadzenia ewidencji nie mają także podatnicy, który odliczają 50 proc. kwoty podatku VAT od wydatków związanych z używaniem samochodu oraz którzy nie mają prawa do odliczenia VAT od wydatków z nimi związanych.

Ewidencję przebiegu pojazdu należy prowadzić od dnia rozpoczęcia wykorzystywania samochodu wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika do dnia zakończenia wykorzystywania tego pojazdu wyłącznie do tej działalności.

Dodatkowo podatnik, wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej samochód osobowy, dla którego ma obowiązek prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, musi złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację (VAT-26) o tym pojeździe w terminie 7 dni od dnia, w którym poniesie pierwszy wydatek związany z tym pojazdem.

Druk informacji VAT-26 dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl, w dziale Podatek VAT.

Zatem, aby podatnik mógł odliczać całą kwotę VAT od wydatków związanych z samochodem osobowym, pojazd ten musi być wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej. Oprócz tego podatnik musi określić reguły zapewniające wyeliminowanie możliwości wykorzystania tego samochodu do celów prywatnych. Ponadto wykluczenie użytku prywatnego musi zostać potwierdzone prowadzoną przez podatnika dla tego pojazdu ewidencją jego przebiegu oraz musi być złożona do urzędu skarbowego informacja VAT-26.

Jak wyjaśnił Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 3 września 2014 r., nr IPPP3/443-486/14-4/KT użycie wyrazu "wyłącznie" w art. 86a ust. 5 ustawy o VAT wskazuje, że zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji, nie obejmuje sytuacji, gdy pojazdy są wykorzystywane - choćby przejściowo - do innych celów (np. jazda próbna). Zatem w odniesieniu do pojazdu, który np. jest przeznaczony do oddania w odpłatny najem, ale przed jego dokonaniem jest wykorzystywany przez podatnika jako pojazd do innych celów służbowych, nie może być zastosowane zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji. W celu pełnego odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z takim pojazdem, ewidencja jego przebiegu musi być prowadzona i powinna zawierać wskazane w art. 86a ust. 7 ustawy o VAT elementy. Musi ona potwierdzać brak użytku prywatnego samochodu.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.)

autor: Aleksandra Węgielska
Gazeta Podatkowa nr 84 (1125) z dnia 2014-10-20

GOFIN podpowiada