Poprawa warunków prawnych wykonywania działalności gospodarczej

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców stanowi element pakietu ułatwień dla przedsiębiorców "100 zmian dla firm" przygotowanych przez Ministerstwo Rozwoju. Głównym celem tych zmian jest redukcja niektórych obowiązków administracyjnych, doprecyzowanie zagadnień wywołujących wątpliwości interpretacyjne, wspieranie rozwoju przedsiębiorczości i podniesienie efektywności pracy, usprawnienie procesu inwestycyjnego oraz zmniejszenie uciążliwości kontroli działalności gospodarczej. Zmiany obejmują w sumie 18 różnych ustaw, m.in. ustawę o swobodzie działalności gospodarczej, Kodeks cywilny, Kodeks pracy, Ordynację podatkową, Prawo budowlane, Kodeks spółek handlowych, Prawo ochrony środowiska

Art. 115 Kodeksu cywilnego stanowi, że jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy, termin upływa dnia następnego. Jednak z ustalonego w tym zakresie orzecznictwa jasno wynika, że sobota nie jest dniem wolnym od pracy. W związku z tym omawiana ustawa wprowadza (planowo od 1 stycznia 2017 r.) zmianę wspomnianego przepisu z takim skutkiem, że jeżeli koniec terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, termin upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą. Taka sama regulacja obowiązuje w postępowaniu sądowo-administracyjnym, Ordynacji podatkowej czy postępowaniu administracyjnym. Jak czytamy w uzasadnieniu do wprowadzonych zmian: "Od wielu więc lat sobota przestała w praktyce być »dniem powszednim«, a stała się dla większości pracowników dniem wolnym od pracy. W konsekwencji przedmiotowej zmiany, liczba czynności procesowych dokonywanych po terminie ustawowym powinna ulec zmniejszeniu".

Przedsiębiorcy korzystający ze środowiska, u których roczna wysokość opłaty z tego tytułu nie przekracza 800 zł, zwolnieni są z obowiązku wnoszenia tych opłat. Dotychczas byli jednak zobowiązani do przedkładania marszałkowi województwa wykazu zawierającego informacje i dane, wykorzystane do ustalenia wysokości tych opłat. Po zmianach wprowadzonych omawianą ustawą zwolnieniu z obowiązku sprawozdawczego mają podlegać przedsiębiorcy, w przypadku których roczna wysokość opłaty z tytułu każdego z rodzajów korzystania ze środowiska nie przekracza 100 zł.

Omawiana nowelizacja wprowadza spore zmiany w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. Przede wszystkim wprowadza zasadę, która ma chronić przedsiębiorców przed częstą zmianą wykładni przepisów. Chodzi o to, by przedsiębiorcy, którzy w danej sprawie nie posiadają wydanej indywidualnej interpretacji, mogli stosować się do tzw. utrwalonej praktyki interpretacyjnej danego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej, bez obawy, że poniosą negatywne konsekwencje, np. karę finansową. Utrwaloną praktykę interpretacyjną ustalać się będzie na podstawie interpretacji indywidualnych wydanych w takich samych stanach faktycznych oraz takich samych stanach prawnych w trakcie okresu rozliczeniowego oraz w okresie 12 miesięcy przed okresem rozliczeniowym, w którym przedsiębiorca zastosował się do tej praktyki.

Ponadto nowe regulacje ograniczają ilość ujawnianej w CEIDG liczby przedmiotów wykonywanej działalności (kodów PKD) maksymalnie do 10 pozycji. Ograniczenie liczby wpisywanych do CEIDG przedmiotów działalności ma na celu ujawnienie w CEIDG rzeczywiście wykonywanej przez podmiot działalności ze wskazaniem jednego, przeważającego rodzaju działalności.

Na mocy poprzedniej nowelizacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wprowadzono wymóg legitymowania się tytułem prawnym do lokalu, w którym ma być prowadzona działalność w momencie dokonywania wpisu do CEIDG. Planowo od 1 stycznia 2017 r. wraz z wnioskiem o wpis do CEIDG przedsiębiorca ma składać oświadczenie o posiadaniu tytułu prawnego do lokalu, pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia na podstawie art. 233 § 6 Kodeksu karnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 1137 ze zm.).

Poddanie się kontroli przez przedsiębiorcę jest jego obowiązkiem, a ogólne zasady prowadzenia kontroli reguluje ustawa o swobodzie działalności gospodarczej. Niestety, przedsiębiorcy wskazywali na nadmierną uciążliwość kontroli. W związku z czym w przepisach tych też zajdą zmiany - kontrole mają być prowadzone na podstawie identyfikacji prawdopodobieństwa naruszenia prawa ("analizy ryzyka"). Oznacza to, że kontroli będą podlegać przedsiębiorcy, u których istnieje podejrzenie prowadzenia działalności niezgodnie z obowiązującymi przepisami.

Ponadto przedsiębiorcy uzyskają możliwość złożenia skargi do sądu na przewlekłość kontroli. Zasadniczo kontrole wszczyna się między 7. a 30. dniem od dnia doręczenia przedsiębiorcy zawiadomienia o zamiarze jej wszczęcia. Na mocy omawianych zmian czynności kontrolne związane z pobieraniem próbek i dokonywaniem oględzin, w tym pojazdów, lub dokonywaniem pomiarów, mogą być przeprowadzane przed upływem 7 dni od momentu otrzymania zawiadomienia o kontroli. Wprowadzono też zakaz ponownej kontroli, w przypadku gdy ma ona dotyczyć przedmiotu kontroli objętego uprzednio zakończoną kontrolą przeprowadzoną przez ten sam organ kontroli. Zasada ta nie będzie miała zastosowania, gdy np. kontrola jest niezbędna do przeprowadzenia postępowania w celu sprawdzenia wykonania zaleceń pokontrolnych organu.

autor: Marta Stefanowicz - Wasilewska
Gazeta Podatkowa nr 1 (1355) z dnia 2017-01-02

GOFIN podpowiada