Przedsiębiorcy muszą zgłaszać administracji skarbowej swoje konta
Przedsiębiorcy mają obowiązek poinformować administrację skarbową o otwarciu i zamknięciu każdego rachunku bankowego związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą. Za niedopełnienie tych formalności grozi grzywna. Zgłoszenie aktualizujące wykaz kont można przekazać przez internet.
Konto przedsiębiorcy
Przedsiębiorca, bez względu na formę prawną prowadzenia działalności gospodarczej, ma obowiązek zgłosić administracji skarbowej otwarcie i zamknięcie każdego rachunku bankowego.
Wyróżnia się kilka rodzajów kont. Banki mogą prowadzić rachunki: rozliczeniowe, lokat terminowych, oszczędnościowe, oszczędnościowo-rozliczeniowe, terminowych lokat oszczędnościowych, powiernicze. Zastrzega się jednak, że rachunki rozliczeniowe oraz lokat terminowych są prowadzone wyłącznie dla osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, ale mających zdolność prawną, oraz osób fizycznych wykonujących działalność zarobkową na własny rachunek, w tym przedsiębiorców. Obowiązek informacyjny obejmuje każdy z tych rachunków bankowych, jeżeli przedsiębiorca gromadzi na nim środki pieniężne lub posługuje się nim przy dokonywaniu firmowych rozliczeń.
Kontrowersje budzi od lat wymóg zgłaszania krótkoterminowych lokat. Są przedsiębiorcy, którzy zakładają jednodniowe lokaty kilka razy w tygodniu, co wiąże się z ciągłą aktualizacją wykazu rachunków bankowych - wykazywaniem otwieranych i zamykanych depozytów. Nie ma jednak podstaw prawnych do zwolnienia ich z tego obowiązku. Organy podatkowe konsekwentnie stoją na stanowisku, że trzeba zgłosić otwarcie i zamknięcie każdego depozytu (lokaty), który ma przyporządkowany numer rachunku bankowego (por. interpretację indywidualną dyrektora KIS z dnia 9 października 2017 r., nr 0111-KDIB3-1.4018.2.2017.1.KO). Nie ma przy tym znaczenia czas trwania lokaty (por. interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 6 grudnia 2013 r., nr IPPP2/443-1063/13-2/RR).
Aktualizacja wykazu
Tryb i forma zgłaszania zmian w wykazie rachunków bankowych zależą od statusu ewidencyjnego danego przedsiębiorcy.
Osoby wpisane w CEIDG dokonują aktualizacji za pośrednictwem CEIDG. Zmiany zgłaszają na formularzu CEIDG-1, dołączając w razie potrzeby załącznik CEIDG-RB. CEIDG przekazuje zaktualizowane informacje do urzędu skarbowego wskazanego przez przedsiębiorcę. Wniosek można złożyć on-line - przy użyciu kwalifikowanego podpisu elektronicznego, profilu zaufanego eGO (ePUAP) albo z wykorzystaniem bankowości elektronicznej. Dozwolona jest również papierowa forma wniosku CEIDG-1. Wypełniony formularz można złożyć osobiście w urzędzie gminy lub przesłać listem poleconym. Wniosek dostarczony listownie musi być opatrzony własnoręcznym podpisem przedsiębiorcy poświadczonym przez notariusza.
Podmioty podlegające wpisowi do KRS informują o swoich rachunkach bankowych poprzez złożenie zgłoszenia na formularzu NIP-8. Składa się je urzędowi skarbowemu właściwemu w sprawach ewidencji podatników i płatników (ustalanym zasadniczo według adresu ich siedziby). NIP-8 można przekazać w formie papierowej lub elektronicznej. Formularz papierowy należy złożyć w siedzibie urzędu skarbowego lub przesłać na jego adres. E-zgłoszenie można przekazać wypełniając interaktywny druk dostępny na Portalu Podatkowym lub korzystając z programu komercyjnego przystosowanego do przesyłania dokumentów do systemu e-Deklaracje. Podpisuje je - kwalifikowanym podpisem elektronicznym - uprawniona osoba posiadająca pełnomocnictwo UPL-1.
Obowiązek informacyjny obejmuje również rachunki bankowe prowadzone na potrzeby rozliczeń podatkowych spółki cywilnej. Spółka cywilna nie może założyć własnego konta ("na siebie"), ponieważ nie ma osobowości prawnej ani zdolności prawnej. Rachunki bankowe są natomiast prowadzone dla jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, które posiadają zdolność prawną. Wspólnicy spółki cywilnej będący osobami fizycznymi mogą za to posiadać wspólne konto. Rachunek bankowy założony dla celów prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej należy zgłosić urzędowi skarbowemu jako konto spółki cywilnej na druku oznaczonym symbolem NIP-2. Niezależnie od tego każdy wspólnik powinien podać wspólne konto w CEIDG. Wspólnicy posiadają status przedsiębiorców w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej i podlegają wpisowi do CEIDG. Przedsiębiorcy mają natomiast obowiązek podać rachunki bankowe wykorzystywane na potrzeby prowadzenia działalności, których są właścicielami lub współwłaścicielami. Informacje o rachunkach bankowych ujawnionych w CEIDG otrzymuje wskazany urząd skarbowy.
Ryzyko grzywny
Zgłoszenie aktualizacyjne w zakresie wykazu rachunków bankowych należy złożyć w ciągu 7 dni od dnia zmiany danych. Niedopełnienie tego obowiązku stanowi wykroczenie skarbowe. Wynika tak z art. 81 § 1 pkt 1 Kodeksu karnego skarbowego (Dz. U. z 2017 r. poz. 2226).
Karą za wykroczenie skarbowe jest grzywna wymierzana przez sąd w granicach od 1/10 do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę (obecnie od 200 zł do 40.000 zł). Sprawy wykroczeń skarbowych o mniejszej szkodliwości społecznej załatwiają jednak uprawnieni urzędnicy w postępowaniach mandatowych. Grzywna nałożona mandatem karnym nie może przekroczyć podwójnej wysokości minimalnej pensji, tj. obecnie 4.000 zł. Tryb mandatowy stosuje się, gdy osoba sprawcy i okoliczności popełnienia wykroczenia skarbowego nie budzą wątpliwości, a nie zachodzi potrzeba wymierzenia surowszej kary niż wspomniana grzywna. Ukarany musi ponadto zgodzić się na przyjęcie mandatu karnego. Jeżeli odmówi, sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych, czyli z reguły kierowana jest do sądu.
Odpowiedzialność karną skarbową za uchybienia firmy - indywidualnego przedsiębiorcy, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej - ponosi osoba, która zajmuje się jej sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi. Kompetencje w tym zakresie mogą wynikać z przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania określonych czynności. Ryzyko otrzymania kary ponoszą zasadniczo kierownicy jednostek: osoby prowadzące działalność gospodarczą, członkowie zarządu, wspólnicy spółek osobowych.
|
Blokada konta przez Szefa KAS Sejm uchwalił 24 listopada 2017 r. ustawę zmieniającą pakiet aktów prawnych w celu przeciwdziałania wykorzystywania sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych (druk nr 1880). Przewiduje ona, że banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-rozliczeniowe będą miały obowiązek zablokować rachunek rozliczeniowy firmy lub osoby prowadzącej działalność gospodarczą na okres do 72 godzin, gdy z takim żądaniem wystąpi Szef Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). Podstawą zastosowania takiego środka ma być podejrzenie, że dany podmiot może wykorzystywać działalność sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych, np. oszustw podatkowych, uchylania się od opodatkowania czy firmanctwa. Blokada konta, czyli czasowe uniemożliwienie dysponowania i korzystania ze zgromadzonych na nim środków pieniężnych, ma natomiast przeciwdziałać temu procederowi. Przewiduje się możliwość wypłat, za zgodą Szefa KAS, na bieżące pensje (wraz z należnymi od nich podatkiem dochodowym i składkami na ubezpieczenia społeczne), a także na zasądzone alimenty oraz renty o charakterze alimentacyjnym zasądzone tytułem odszkodowania. Blokada konta będzie mogła być przedłużona na oznaczony czas, nie dłuższy niż 3 miesiące, jeżeli zajdzie obawa, że przedsiębiorca nie wykona zobowiązań podatkowych przekraczających równowartość 10.000 euro. |
autor: Małgorzata Żujewska
Gazeta Podatkowa nr 100 (1454) z dnia 2017-12-14