Przygotuj się na kontrolę fiskusa

Kontrole mogą przydarzyć się każdemu przedsiębiorcy. W zeszłym roku fiskus przeprowadził ich aż 77,5 tysiąca, z czego ponad 33 tysiące (43 proc.) okazało się trafnych. - Jedynie niewielka część nadużyć wyłapanych przez Urząd Skarbowy to przemyślane i zaplanowane przestępstwa podatkowe. Pozostałe skuteczne interwencje wynikają raczej z nieuwagi podatników oraz z popełnianych przez nich pomyłek, których na ogół można łatwo uniknąć i skorygować - tłumaczy Robert Smerkowski, dyrektor oddziału Tax Care w Warszawie.

Fiskus sam daje nam czas na poprawienie wszelkich niedociągnięć. Od czasu doręczenia zawiadomienia o planowanej kontroli, każdy przedsiębiorca ma co najmniej 7 dni na to, by skorygować błędy oraz uzupełnić ewentualne braki w rozliczeniach. W tym czasie warto także dokonać wnikliwej analizy ksiąg, ewidencji i najważniejszych dokumentów. - Trzeba pamiętać o tym, że wykryte podczas sprawdzania deklaracji błędy można skorygować bez względu na ich rodzaj lub zakres - tłumaczy Robert Smerkowski. - Każdy podatnik może przed rozpoczęciem kontroli złożyć korektę, która zmienia pierwotne zeznanie i sprawia, że kontrola zajmuje się wyłącznie zeznaniem skorygowanym - dodaje.

Oficjalne rozpoczęcie kontroli następuje z chwilą okazania upoważnienia przez przedstawiciela skarbówki. Warto sprawdzić, czy zawiera ono wszystkie obowiązkowe dane i dokumenty dotyczące kontroli. Jeśli tak nie jest, mamy prawo jej odmówić, a fiskus może wrócić do naszej firmy dopiero, gdy poprawi wszystkie uchybienia.

- Czas trwania kontroli skarbowej jest ograniczony przez Ustawę o swobodzie działalności gospodarczej. Zgodnie z jej zapisami może ona trwać maksymalnie 12 dni roboczych u mikroprzedsiębiorstw, 18 dni roboczych u małych przedsiębiorstw, 24 dni robocze u średnich przedsiębiorstw oraz 48 dni roboczych u pozostałych - mówi Robert Smerkowski. Po zakończeniu pracy urzędnik zobowiązany jest do sporządzenia oficjalnego protokołu, z dokładnym opisem badanej sprawy, oceną prawną oraz pouczeniem o prawie kontrolowanego do złożenia ewentualnego zastrzeżenia.

Z tej ostatniej możliwości powinni skorzystać wszyscy przedsiębiorcy, którzy nie zgadzają się z postanowieniami sporządzonego przez urzędnika protokołu. Ich wątpliwości mogą dotyczyć m.in. sposobu ustalenia stanu faktycznego, zasadności podważenia rzetelności kontrolowanych ksiąg podatkowych oraz przedstawionej oceny prawnej. - Na zgłoszenie zastrzeżenia mamy 14 dni od dnia doręczenia protokołu, a brak odpowiedzi w tym czasie skarbówka traktuje jako dostosowanie się do jej ustaleń. Warto też pamiętać, że nasze zastrzeżenie będzie ważne jedynie, gdy dołączymy do niego konkretne wnioski dowodowe i ustosunkujemy się do opinii Urzędu. W swoim piśmie powinniśmy zatem zawrzeć dokładne oznaczenie kwestionowanego protokołu oraz wyczerpujący spis wszystkich zażaleń oraz wyjaśnień. Dopiero wtedy fiskus będzie zobowiązany do rozpatrzenia pisma i ewentualnej zmiany swojej decyzji - podkreśla Robert Smerkowski.

Generalnie organy podatkowe zawiadamiają przedsiębiorcę o zamiarze przeprowadzenia kontroli podatkowej. Jednak są okoliczności, które zwalniają fiskusa z tego obowiązku. Jedną z nich jest podejrzenie o przestępstwo skarbowe. Fiskus nie uprzedzi o swej interwencji, jeżeli czynności kontrolne mają stanowić działania zapobiegawcze popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego, a także służą zabezpieczeniu dowodów jego popełnienia. Co więcej, jeśli przedsiębiorca nie zgłosił do Urzędu Skarbowego działalności gospodarczej lub też przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach - także może spodziewać się niezapowiedzianej kontroli skarbówki. Jej powodem mogą być także wątpliwości, co do zasadności zwrotu różnicy podatku lub też zwrotu podatku naliczonego zgodnie z przepisami regulującymi podatek VAT.