Sposoby korygowania deklaracji VAT

Podatnik VAT ma obowiązek na podstawie prowadzonych ewidencji sprzedaży i zakupu prawidłowo wyliczyć kwotę podatku należnego i naliczonego za dany okres rozliczeniowy i ustalić zobowiązanie podatkowe za ten okres (bądź nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym). Ma również obowiązek złożyć w terminie deklarację VAT i uregulować kwotę zobowiązania podatkowego za dany okres.

W razie stwierdzenia - w ramach czynności sprawdzających - że złożona przez podatnika deklaracja zawiera błędy rachunkowe i inne oczywiste omyłki, bądź że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami, organ podatkowy koryguje tę deklarację dokonując stosownych poprawek lub uzupełnień. Wynika to z art. 274 Ordynacji podatkowej.

Korekta deklaracji może być jednak dokonana wyłącznie w przypadku, gdy zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku lub wysokości straty w wyniku tej korekty nie przekracza kwoty 1.000 zł.

Po dokonaniu korekty, organ ma obowiązek uwierzytelnienia kopii deklaracji i doręczenia jej podatnikowi wraz z informacją o związanej z korektą deklaracji zmianie wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, zwrotu podatku lub wysokości straty, bądź informacją o braku takich zmian.

Zdarza się, że błędna deklaracja nie może zostać skorygowana przez organ podatkowy nie ze względu na wysokość zmiany kwoty zobowiązania czy zwrotu, ale z powodu wątpliwości organu, w którym miejscu podatnik popełnił błąd. W takiej sytuacji wzywa on podatnika do wyjaśnienia błędu.

Podatnik, który otrzymał informację o korekcie dokonanej przez organ podatkowy, ma możliwość złożenia sprzeciw do organu, który dokonał korekty. Może to zrobić w terminie 14 dni od jej otrzymania.

Wprawdzie forma sprzeciwu nie została określona przepisami, trzeba jednak pamiętać, aby zamieścić w nim wszystkie dane pozwalające na identyfikację podatnika i korygowanej deklaracji, której sprzeciw dotyczy.

Jeżeli w terminie ustawowym podatnik nie wniesie sprzeciwu, uznaje się, iż korekta deklaracji wywołuje takie same skutki jak w przypadku, gdyby została złożona przez samego podatnika.

Jak już wspomniano, w trakcie czynności sprawdzających organ podatkowy, który stwierdzi, że deklaracja została sporządzona nieprawidłowo, może sam ją skorygować, przy spełnieniu warunków określonych w art. 274 Ordynacji podatkowej. W trakcie trwania tych czynności prawo do złożenia prawnie skutecznej korekty deklaracji ma również podatnik.

Korekta deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji i pisemnego uzasadnienia jej przyczyn.

Uprawnienie do skorygowania deklaracji ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej w zakresie objętym tym postępowaniem lub kontrolą. Prawo to jednak przysługuje nadal po zakończeniu kontroli podatkowej lub postępowania - w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego. Wynika to z art. 81b Ordynacji podatkowej.

Należy zwrócić uwagę, że po zakończeniu kontroli podatnik otrzymuje protokół, w treści którego znajduje się pouczenie o prawie do złożenia korekty deklaracji. Oznacza to, że podatnik może złożyć prawnie skuteczną korektę deklaracji VAT nawet po zakończeniu kontroli prowadzonej przez urząd skarbowy, w wyniku której stwierdzono nieprawidłowości w rozliczeniu tego podatku.

Zatem jeżeli podatnik nie ma zastrzeżeń do ustaleń kontrolnych, powinien po zakończeniu kontroli złożyć korektę deklaracji, jeszcze zanim wszczęte zostanie wobec niego postępowanie podatkowe.

Nieco inaczej uregulowano zasady dokonywania korekt deklaracji w przypadku postępowania kontrolnego, które prowadzone jest na podstawie ustawy o kontroli skarbowej. W tym przypadku bowiem korektę deklaracji można złożyć w ciągu 7 dni od dnia wyznaczenia kontrolowanemu podatnikowi terminu na wypowiedzenie się w sprawie zebranego w trakcie postępowania kontrolnego materiału dowodowego. Wynika to z art. 14c ustawy o kontroli skarbowej. Oznacza to, że korekta deklaracji jest w tym przypadku możliwa jeszcze przed formalnym zakończeniem postępowania kontrolnego.

W przypadku gdy podatnik nie skorzysta z możliwości złożenia korekty deklaracji po zakończeniu kontroli podatkowej, a kontrola wykazała nieprawidłowości w rozliczeniach, powinien spodziewać się wszczęcia przez organ podatkowy postępowania podatkowego. Otrzymanie zawiadomienia o wszczęciu takiego postępowania wyklucza możliwość złożenia prawnie skutecznej korekty deklaracji.

Postępowanie podatkowe kończy się wydaniem decyzji wymiarowej, w której organ określa wysokość zobowiązania podatkowego lub prawidłową wysokość zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Od tego czasu decyzja ta stanowi podstawę rozliczeń za objęty nią okres.

Ponowną możliwość skorygowania deklaracji daje dopiero wzruszenie decyzji ostatecznej, czyli np. wznowienie postępowania w danej sprawie.

Co do zasady, stawka odsetek za zwłokę wynosi 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim i 2%. Z tym że stawka ta nie może być niższa niż 8%. Wynika to z art. 56 § 1 Ordynacji podatkowej.

Należy zwrócić uwagę, że w myśl art. 56 § 1a Ordynacji podatkowej podatnik ma prawo do uiszczenia obniżonych odsetek, wynoszących 75% stawki odsetek za zwłokę, o ile spełni następujące warunki:

• złoży prawnie skuteczną korektę deklaracji wraz z uzasadnieniem przyczyn jej złożenia,
• uiści całą zaległość podatkową w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty deklaracji,
• nie wystąpią okoliczności wyłączające naliczanie odsetek za zwłokę na tych preferencyjnych zasadach.

Obniżone odsetki podatkowe wynoszą 9,38%.

Niższych odsetek nie będzie jednak płacił podatnik w sytuacji, gdy korekta deklaracji zostanie złożona po doręczeniu mu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia postępowania kontrolnego czy podatkowego, a jeśli takiego zawiadomienia nie stosuje się - gdy korekta zostanie złożona po kontroli.

Nie będzie to możliwe także wówczas, gdy skorygowanie deklaracji nastąpi w wyniku czynności sprawdzających. Stanowi o tym art. 56 § 1b Ordynacji podatkowej.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.)

Ustawa z dnia 28.09.1991 r. o kontroli skarbowej (Dz. U. z 2004 r. nr 8, poz. 65 ze zm.)

autor: Małgorzata Smolnik

GOFIN podpowiada