Szykuje się sporo zmian w prawie spółek
Ministerstwo Sprawiedliwości na swojej stronie internetowej opublikowało projekt założeń nowelizacji Kodeksu spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw. Przewiduje on sporo bardzo istotnych zmian. Część dotyczy reformy struktury majątkowej spółki z o.o. Nie mniej ważne nowości dotyczą spółek jawnych i komandytowych. W szczególności w ich przypadku chodzi o uproszczoną procedurę zawiązania i rejestracji spółki oraz zgłaszania zmian w KRS. Rozszerzone mają być także możliwości wspólników spółek z o.o. założonych w trybie S24. Zmiany te mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.
Udziały beznominałowe i wypłacalność w spółce z o.o.
Według projektu założeń, w spółce z o.o. tworzyć będzie można udziały beznominałowe (oderwane od kapitału zakładowego - patrz ramka).
Kapitał zakładowy (obecna instytucja)
Stanowi on wielkość liczbową, co najmniej 5.000 zł (wg projektu założeń nowelizacji ma być 1 zł). Spółka z o.o., analogicznie jak obecnie spółka akcyjna, będzie zobowiązania do tworzenia kapitału zapasowego na pokrycie przyszłych strat. Minimalna wielkość kapitału zapasowego ma być zależna od sumy zobowiązań (5%), lecz nie mniej niż 50.000 zł.
|
Model tradycyjny |
Model mieszany |
Model alternatywny |
|
Wyłącznie kapitał zakładowy |
Kapitał zakładowy oraz kapitał udziałowy |
Wyłącznie kapitał udziałowy; spółka z tym modelem kapitału nie będzie stanowić odrębnej formy prawnej |
|
Wysokość kapitału zakładowego określa umowa spółki. Dzieli się on na udziały o określonej wartości nominalnej. Udziały są obejmowane w zamian za wkłady wnoszone przez wspólników. Nie mogą one być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. W razie objęcia udziału/-ów po cenie wyższej od wartości nominalnej, nadwyżkę, tzw. agio, przelewa się do kapitału zapasowego (art. 154 § 3 K.s.h.). W czasie trwania spółki wysokość kapitału zakładowego może ulegać zmianie. Może być on podwyższany bądź obniżany.
W zamian za wkłady wnoszone na ten kapitał wspólnicy otrzymają udziały beznominałowe. Kapitał ten będzie stanowił kapitał podstawowy spółki w rozumieniu ustawy o rachunkowości. Będzie on miał charakter zmienny, bez potrzeby określania sztywno jego wysokości w umowie spółki. Z udziałami beznominałowymi mają być związane takie same prawa i obowiązki, co z udziałami nominałowymi. W spółce z udziałami beznominałowymi zakres uprawnień przysługujących wspólnikowi w spółce ustalać się będzie w odniesieniu do ogólnej liczby udziałów zamiast kapitału zapasowego.
Struktura udziałów spółki z o.o. (udziały nominałowe czy beznominałowe) będzie podlegać wpisowi w KRS. Aktualna wysokość kapitału udziałowego podlegać będzie rejestracji w KRS. Wpis do rejestru przedsiębiorców udziałów bez wartości nominalnej ma mieć charakter konstytutywny. Oznacza to, że wpis będzie konieczny do ich zaistnienia. |
||
Zarząd zobowiązany będzie do dokonywania periodycznej oceny wystąpienia ryzyka znacznej straty oraz zachowania przez spółkę wystarczającej wypłacalności. Zmiana ta ma doprowadzić do realnego wywiązywania się z obowiązku zwoływania zgromadzeń wspólników w warunkach poniesienia przez spółkę znacznych strat.
Jako instrument ochrony wierzycieli ma zostać wprowadzony test wypłacalności. Polegać on będzie na złożeniu oświadczenia przez zarząd, że spełnienie świadczenia nie doprowadzi do utraty przez nią zdolności do wykonywania zobowiązań, w toku zwykłej działalności, na przestrzeni roku. Oświadczenie to (prognoza) ma być składane przed każdą wypłatą na rzecz wspólników pod tytułem korporacyjnym. Podlegać będzie złożeniu w sądzie rejestrowym.
Członkowie zarządu odpowiadać będą wobec spółki za dołożenie należytej staranności przy formułowaniu tej prognozy.
Regulacje co do zysków i strat
Wprowadzona będzie hierarchia źródeł pokrycia straty. W pierwszej kolejności na pokrycie straty powinny być przeznaczane tzw. środki wolne, tj. zysk za ostatni rok obrotowy, niepodzielone zyski z lat ubiegłych, "wolne" kwoty z kapitałów rezerwowych i kapitału zapasowego. W ostatniej kolejności zaś ujemny wynik finansowy można będzie pokrywać ze środków pochodzących z obniżenia kapitału zakładowego. Gdy obniżenie będzie miało na celu wyłącznie wyrównanie poniesionych strat lub przeniesienie kwoty obniżenia do kapitału rezerwowego, procedura ma być uproszczona poprzez pominięcie udziału w niej wierzycieli.
Jeżeli natomiast spółka dysponować będzie nadwyżką bilansową, wówczas będzie mogła nabyć do 25% udziałów własnych. O tej kwestii decydować będą wspólnicy w uchwale.
Kapitał zakładowy spółki z o.o. ma wynosić co najmniej 1 zł i ma być instytucją fakultatywną.
Do S24 dołączy spółka jawna i komandytowa
Obecnie w ramach uproszczonej procedury rejestracji spółki przez internet z wykorzystaniem wzorca umowy można zawiązać i zarejestrować wyłącznie spółkę z o.o. Projekt założeń przewiduje, że przy pomocy wzorca umowy on-line założyć będzie można również spółkę jawną i komandytową (bez udziału notariusza).
Co istotne, proponuje się, aby do spółek tych można było wnieść niektóre aporty niewymagające szczególnej formy wniesienia lub niemające szczególnego charakteru. Oznacza to, że poza gotówką do spółki jawnej czy komandytowej zakładanej tą drogą, wnieść będzie można własność rzeczy ruchomych, programy komputerowe czy pracę wspólnika.
Więcej możliwości z bezpiecznym e-podpisem
Spółki założone przy wykorzystaniu wzorca umowy będą mogły wprowadzić zmiany do umowy spółki za pośrednictwem e-systemu. Trzeba jednak podkreślić, że możliwość ta ma dotyczyć postanowień zmiennych wzorców, a nie wszelkich zmian. Poza tym ustanowienie prokury, zmiana adresu, podjęcie uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i jego przekazanie do sądu rejestrowego, przejście udziału spółkowego, a nawet podjęcie uchwały o rozwiązaniu spółki będzie możliwe za pośrednictwem e-systemu.
Do skorzystania z tych ewentualności niezbędny będzie bezpieczny podpis elektroniczny albo podpis potwierdzony profilem zaufanym ePUAP. Nie wystarczy tu zwykły podpis elektroniczny.
Szerszy wachlarz możliwych do załatwienia spraw przez internet ma dotyczyć także spółek z o.o. S24.
Korzystając z wzorców umów wspólnicy będą mogli także zaoszczędzić na opłacie sądowej (250 zł w razie rejestracji, 50 zł przy zmianach).
Poza tym podatek od czynności cywilnoprawnych ma być wpłacany wraz z opłatą sądową i za ogłoszenie wpisu w MSiG.
Usprawnienie postępowania przed KRS
Wnioski składane drogą elektroniczną do KRS (tj. przez odrębny system od tego związanego ze wzorcami umowy spółki) poza bezpiecznym e-podpisem będą mogły być opatrzone podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP.
Planowana jest także rezygnacja z obowiązku składania do akt rejestrowych wzorów podpisów osób uprawnionych do reprezentacji spółki.
Doprecyzowane mają być informacje o ujawnianych sprawozdaniach finansowych. Obligatoryjny ma być obowiązek informowania sądu rejestrowego o braku obowiązku składania sprawozdań. Dotyczy to spółek jawnych, partnerskich, które zgodnie z ustawą o rachunkowości nie muszą przestrzegać jej regulacji.
autor: Ewelina Mentel-Wyrzychowska
Gazeta Podatkowa nr 64 (1001) z dnia 2013-08-12