Wypłata dywidendy nie podlega obowiązkowi sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych - odpowiedź na interpelację poselską

Lokalna dokumentacja cen transferowych jest sporządzana dla transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym, której wartość, pomniejszona o podatek od towarów i usług, przekracza w roku obrotowym (w roku podatkowym u podatników PIT) następujące progi dokumentacyjne:

1) 10.000.000 zł - w przypadku transakcji towarowej,

2) 10.000.000 zł - w przypadku transakcji finansowej,

3) 2.000.000 zł - w przypadku transakcji usługowej,

4) 2.000.000 zł - w przypadku innej transakcji niż określona w pkt 1-3.

Tak stanowi art. 23w ust. 1 i 2 updof oraz art. 11k ust. 1 i 2 updop.

Transakcja kontrolowana rozumiana jest jako identyfikowane na podstawie rzeczywistych zachowań stron działania o charakterze gospodarczym, w tym przypisywanie dochodów do zagranicznego zakładu, których warunki zostały ustalone lub narzucone w wyniku powiązań (art. 23m ust. 1 pkt 6 updof oraz art. 11a ust. 1 pkt 6 updop).

Podatnicy będący podmiotami powiązanymi uważają, że definicja transakcji kontrolowanej nie jest jednoznaczna, obejmuje swoim zakresem szeroki krąg zdarzeń i w związku z tym mają problem z ustaleniem, w jakich przypadkach jest konieczne sporządzenie dokumentacji podatkowej cen transferowych.

W wyniku powstałych wątpliwości do Ministra Finansów skierowana została interpelacja poselska z 6 sierpnia 2020 r., nr 9368, w której zwrócono się o odpowiedź na pytanie, czy wypłata dywidendy przez spółkę kapitałową na rzecz podmiotu powiązanego, której wartość przekracza próg dokumentacyjny, podlega obowiązkowi sporządzenia dokumentacji podatkowej cen transferowych? Jeśli odpowiedź na to pytanie będzie twierdząca, to czy próg dokumentacyjny dla takiej transakcji wynosi 10.000.000 zł, tj. próg obowiązujący w przypadku transakcji finansowej?

Zagadnieniem tym zajął się Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów, który w piśmie z 22 sierpnia 2020 r., nr DCT2054.1.2020 stwierdził, że: "Istota interpelacji sprowadza się do ustalenia, czy wypłata dywidendy stanowi transakcję kontrolowaną, o której mowa w art. 23m ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (...) oraz art. 11a ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (...), w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2019 r. (...)

Kluczowe znaczenie dla oceny istnienia wskazanego obowiązku w odniesieniu do wypłaty dywidendy jest znaczenie pojęcia »transakcja kontrolowana«. Zgodnie z art. 23m ust. 1 pkt 6 updof oraz art. 11a ust. 1 pkt 6 updop, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2019 r., transakcja kontrolowana oznacza identyfikowane na podstawie rzeczywistych zachowań stron działania o charakterze gospodarczym, w tym przypisywanie dochodów do zagranicznego zakładu, których warunki zostały ustalone lub narzucone w wyniku powiązań.

Ww. definicja legalna transakcji kontrolowanej, obok wpływu tzw. powiązań na jej warunki (...), kładzie nacisk na gospodarczy charakter działań stron (identyfikowane na podstawie rzeczywistych zachowań stron działania o charakterze gospodarczym). W celu odczytania zawartej w niej normy prawnej w odniesieniu do dywidendy, należy zatem dekodować znaczenie pojęcia: »działania o charakterze gospodarczym«. W przedmiotowej sytuacji istnienie powiązań nie jest kwestionowane.

Charakter gospodarczy (działania) należy co do zasady utożsamiać z działaniem (w celu) zarobkowym. Działalność gospodarczą od działania gospodarczego (działania o charakterze gospodarczym) odróżnia stopień jej zorganizowania lub wykonywania »w sposób ciągły«. Inaczej ujmując, na działalność gospodarczą składają się działania o charakterze gospodarczym (w celu zarobkowym).

Wypłata dywidendy wiąże się z funkcjonowaniem spółek kapitałowych - udziałowcy czy akcjonariusze uczestniczą w osiągniętym zysku poprzez dywidendę. Decyzja o wypłacie dywidendy jest czynnością dokonywaną samodzielnie przez spółkę na podstawie odpowiednich regulacji kodeksu spółek handlowych (w drodze uchwały zgromadzenia wspólników czy walnego zgromadzenia akcjonariuszy).

Samej wypłaty dywidendy nie można jednak postrzegać bezpośrednio jako działania gospodarczego w sensie, w którym mowa powyżej. Dywidenda stanowi wynagrodzenie za powierzony kapitał, ale wypracowany zysk, jak i jego podział, oraz wypłata są konsekwencją działalności gospodarczej - np. produkcyjnej, usługowej, handlowej, nie zaś takim działaniem sensu stricto. Wypłata dywidendy nie stanowi działania o charakterze gospodarczym.

Podsumowując, wypłata dywidendy nie mieści się w definicji transakcji kontrolowanej, a zatem nie podlega obowiązkowi sporządzenia (lokalnej) dokumentacji cen transferowych".

Przegląd Podatku Dochodowego Nr 18 z dnia 2020-09-20