Za mediację trzeba zapłacić

Koszty mediacji w sprawie skierowanej przez sąd zalicza się do niezbędnych kosztów procesu. Tylko ich jedną czwartą część wlicza się wówczas, gdy sprawa nie zakończyła się skuteczną ugodą i zostało wszczęte postępowanie cywilne.

Od 6 października 2007 r. znowelizowane przepisy kodeksy postępowania cywilnego uporządkowały sposób obliczania kosztów procesu w sprawach skierowanych przez sąd do mediacji, wówczas gdy sprawa nie została zakończona ugodą albo zawarta ugoda nie została zatwierdzona przez sąd. Gdyby w takiej sprawie postępowanie zostało wszczęte w ciągu trzech miesięcy od dnia zakończenia takiej bezskutecznej mediacji, to wówczas do niezbędnych kosztów procesu zostaną wliczone koszty procesu w wysokości nieprzekraczającej jednej czwartej części opłaty. Natomiast w pozostałych sprawach koszty mediacji prowadzonej na skutek skierowania przez sąd zalicza się w całości do niezbędnych kosztów procesu.

Zwolennicy jej twierdzą, że prowadzi to do skrócenia postępowania przed sądem.

- O skuteczności mediacji decyduje najczęściej sama osoba mediatora i jego zdolności psychologiczne - twierdzi adwokat Roman Nowosielski z kancelarii Nowosielski, Gotkowicz i Partnerzy.

- Przy dobrym mediatorze strony wyciszają się, nie są agresywne - dodaje Nowosielski.

Mediacja wywołuje jednak sporo wątpliwości i kontrowersji nawet wśród stron, które są do niej kierowane. A oto odpowiedzi na pytania najczęściej kierowane do redakcji GP przez naszych czytelników.

Czy sąd może skierować strony do mediacji?

Tak
Może to jednak zrobić tylko raz w toku postępowania. Aż do zamknięcia pierwszego posiedzenia wyznaczonego na rozprawę sąd może skierować strony do mediacji. Natomiast już po zamknięciu tego posiedzenia sąd może skierować strony do mediacji tylko na ich zgodny wniosek.

Czy mediacja jest dobrowolna?

Tak Wystarczy, że jedna strona nie wyrazi na nią zgody, to wówczas sąd musi wyznaczyć rozprawę. Na przykład potrzebna jest zgoda stron, aby była ona prowadzona także w toku sprawy. Nie zostanie ona też wszczęta wówczas, gdy strony nie zawrą umowy o mediację, a w dodatku jedna z nich nie wyrazi zgody na mediację.

Nawet, gdy sąd skieruje sprawę do mediacji, może się ona nie odbyć, wówczas gdy chociaż jedna strona nie wyrazi zgody. Procedura jest wówczas następującą: strona w ciągu tygodnia od ogłoszenia lub doręczenia jej postanowienia o skierowaniu do mediacji zawiadamia sąd o tym, że nie wyraziła zgody na mediację. Mediacji wówczas nie prowadzi się i sprawa musi zostać rozpoznana w postępowaniu cywilnym.

Czy postępowanie mediacyjne jest jawne?

Nie Postępowanie nie jest jawne, a mediator powinien zachować w tajemnicy fakty, o których dowiedział się w związku z prowadzeniem mediacji. Strony mogą go jednak zwolnić z tego obowiązku.

Niejawność postępowania rodzi jednak pewne skutki w trakcie postępowania przed sądem albo przed sądem polubownym. Bezskuteczne będzie więc powoływanie się w tych postępowaniach na propozycje ugodowe, propozycje wzajemnych ustępstw lub inne oświadczenia składane w postępowaniu mediacyjnym.

Czy mimo złożenia wniosku mediacja może nie zostać wszczęta?

Tak Zasada jest taka: wszczęcie mediacji przez stronę następuje w momencie doręczenia mediatorowi wniosku o przeprowadzenie mediacji, z dołączonym dowodem doręczenia jego odpisu drugiej stronie. Jednakże nawet wówczas może nie zostać ona wszczęta. Zdarza się to na przykład wówczas, gdy stały mediator w ciągu tygodnia od doręczenia mu wniosku o przeprowadzenie mediacji odmówił jej przeprowadzenia. Inne przyczyny zachodzą gdy: strony zawarły umowę o mediację; w umowie jako mediator została wskazana osoba, która nie jest stałym mediatorem; w ciągu tygodnia od doręczenia wniosku o przeprowadzenie mediacji wskazany mediator odmówił przeprowadzenia mediacji.

Zdarza się też, że strony w zawartej umowie o mediację nie wskażą mediatora. Natomiast jedna z nich później wybrała mediatora i zwróciła się do niego o przeprowadzenie postępowania. Gdyby w ciągu tygodnia od doręczenia wniosku mediator nie wyraził jednak zgody, to wówczas mediacja nie zostanie wszczęta.

W dodatku na wskazaną w ten sposób osobę mediatora powinna się zgodzić druga strona. W razie braku zgody mediacja również nie zostanie wszczęta.

Czy sąd określa jak długo ma trwać mediacja?

Tak W sprawach, które sąd kieruje do mediacji, określa również jak długo powinna ona trwać. Najczęściej czas trwania nie może przekroczyć miesiąca, chyba że strony zgodnie wniosły o wyznaczenie dłuższego terminu. W dodatku na zgodny wniosek stron termin ten może zostać przedłużony już w trakcie mediacji. Po upływie terminu sąd wyznaczy rozprawę.

Czy z mediacji sporządzony jest protokół?

Tak W protokole powinien zostać oznaczony czas i miejsce przeprowadzenia mediacji. Podaje się też w nim imiona i nazwiska stron, ich adresy, imię i nazwisko oraz adres mediatora. Podaje się w nim też wynik mediacji. Protokół podpisuje mediator. Gdyby strony zawarły przed mediatorem ugodę, to wówczas należy ją również zamieścić w protokole albo dołącza się ją do niego w charakterze załącznika. Strony powinny wówczas podpisać ugodę. Strony otrzymują też odpis protokołu. Następnie mediator protokół z taką ugodą składa w sądzie, który byłby właściwy do rozpoznania sprawy. Gdyby zaś sprawa została skierowana do mediacji przez sąd, to wówczas protokół mediator składa w tym sądzie.

Podstawa prawna
Art.1831 - 18315 ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).

Małgorzata Piasecka-Sobkiewicz