Zmiana właściwości organu podatkowego w sprawie VAT – gdzie złożyć deklarację VAT za grudzień 2015 r.?
Przepis art. 3 ust. 1 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym do końca 2015 r. stanowił, iż właściwym dla podatnika organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Natomiast w przypadku gdy podatnik wykonywał te czynności na terytorium objętym działaniem dwóch lub więcej urzędów skarbowych, właściwym organem był naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania (w przypadku osób fizycznych), bądź ze względu na adres siedziby (dla pozostałych podmiotów).
Z dniem 1 stycznia 2016 r. przepis ten został uchylony. Począwszy od tego dnia właściwość organów podatkowych ustalana jest generalnie na ogólnych zasadach wynikających z ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.), a zatem w przypadku osób fizycznych właściwym organem w sprawie rozliczania podatku VAT jest organ właściwy ze względu na miejsce zamieszkania podatnika, natomiast w przypadku osób prawnych lub jednostek niemających osobowości prawnej – ze względu na siedzibę podatnika.
Uwaga
Zmiana właściwości miejscowej organu podatkowego dotyczy wyłącznie tych podatników, którzy do końca 2015 r. rozliczali podatek VAT w urzędzie skarbowym innym niż ten, w którym mieli miejsce zamieszkania (osoby fizyczne) lub siedzibę (osoby prawne lub jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej).
W związku ze zmianą regulacji w zakresie ustalania właściwości miejscowej organu podatkowego, podatnicy którym zmienił się organ właściwy do rozliczania podatku VAT pytają, gdzie powinni złożyć deklarację dla podatku od towarów i usług za grudzień 2015 r.? Przepisy ustawy o VAT nie rozstrzygają bowiem, czy deklarację tę należy złożyć jeszcze w urzędzie skarbowym, w którym rozliczali VAT do końca 2015 r. (ponieważ deklaracja ta dotyczy okresu rozliczeniowego przypadającego na 2015 r.), czy też już w "nowym" urzędzie skarbowym, właściwym dla podatnika w momencie składania deklaracji za grudzień 2015 r. (termin do złożenia deklaracji VAT za grudzień 2015 r. lub za ostatni kwartał 2015 r. upływa 25 stycznia 2016 r.). Podatnicy VAT, którym zmieniła się od 1 stycznia 2016 r. właściwość organu podatkowego w sprawie rozliczania podatku VAT, przedstawiali także wątpliwości co do obowiązku złożenia aktualizacji zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R.
Ministerstwo Finansów na stronie internetowej zamieściło oficjalną informację w tej sprawie, wyjaśniając m.in.:
"(...) Zmiana właściwości organu podatkowego następuje z urzędu. W związku z tą zmianą podatnicy nie mają obowiązku składania aktualizacji zgłoszenia VAT-R.
Od 1 stycznia 2016 r. deklaracje, informacje podsumowujące oraz korekty tych dokumentów za okresy rozliczeniowe upływające przed tą datą, w tym za ostatni okres rozliczeniowy 2015 r. składa się do urzędu skarbowego właściwego po zmianie (art. 18a Ordynacji podatkowej). (...)" (podkreślenie redakcji).
Ministerstwo Finansów wyjaśniło również, że rozpoczęte i niezakończone do 1 stycznia 2016 r. postępowania, kontrole podatkowe, czynności sprawdzające, czy też inne sprawy podatkowe w zakresie podatku VAT będą rozstrzygane i załatwiane przez naczelników urzędów skarbowych właściwych przed 1 stycznia 2016 r.
Także te organy będą właściwe w odniesieniu do zwrotów podatku VAT niedokonanych przed 1 stycznia 2016 r., a wynikających z deklaracji złożonych przed tym dniem.
W związku z powyższą nowelizacją ustawy o VAT rozporządzeniem z dnia 11 grudnia 2015 r. (Dz. U. poz. 2157) od 1 stycznia 2016 r. zmieniony został również przepis wykonawczy, czyli rozporządzenie z dnia 22 sierpnia 2005 r. w sprawie właściwości organów podatkowych (Dz. U. nr 165, poz. 1371 ze zm.).
W zakresie podatku od towarów i usług wprowadzono niżej wymienione zmiany.
W § 9a ust. 1 tego rozporządzenia określono właściwość miejscową organu podatkowego w przypadku, gdy podatnik nie ma siedziby działalności gospodarczej na terytorium RP, ale ma stałe miejsce prowadzenia działalności, o którym mowa w rozporządzeniu wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. ustanawiającym środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L nr 77/1 ze zm.). Dla tych podatników właściwość miejscowa będzie – mocą ww. rozporządzenia – określana według stałego miejsca prowadzenia działalności.
Jeżeli w sprawach podatku VAT nie można ustalić właściwości miejscowej w sposób określony w przepisach prawa podatkowego, właściwym organem podatkowym jest – w myśl § 10 ust. 2 ww. rozporządzenia – Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście.
Natomiast organem podatkowym właściwym rzeczowo w zakresie podatku należnego z tytułu importu towarów jest naczelnik urzędu celnego, co wynika z art. 33 ust. 6 ustawy o VAT. W związku z uchyleniem od 1 stycznia 2016 r. przepisu art. 3 ust. 5 ustawy o VAT konieczne były zmiany dostosowawcze w zakresie ustalenia właściwości miejscowej organu podatkowego w sprawach podatku należnego z tego tytułu. Kwestie te rozstrzyga § 9a ust. 2 rozporządzenia, stanowiąc o ustalaniu właściwości miejscowej organów podatkowych w sprawach podatku należnego z tytułu importu towarów na podstawie przepisów prawa celnego.
Poradnik VAT Nr 1 z dnia 2016-01-10