Analiza indeksów sektorowych rynku GPW

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie zawiera na ten moment 334 spółki. Rynek giełdowy jest ogromnym przedsięwzięciem, dlatego opracowano odpowiednie mierniki wskazujące kierunek, w którym podąża rynek. W celu zobrazowania sytuacji na danej giełdzie oraz w celu porównania sytuacji na wielu światowych rynkach akcji, wyznaczone zostały indeksy giełdowe. Indeksy giełdowe odzwierciedlają zmianę wartości rynkowej akcji ważonych udziałem spółki w kapitalizacji giełdy w odniesieniu do ich wartości początkowej w ustalonym dniu. Na wartość indeksu wpływa liczba i rodzaj uwzględnianych w nim spółek oraz bazowa wartość i początkowy moment notowania indeksu. Jest to bardzo ważne narzędzie rynku, które ma kilka ważnych zadań. Między innymi jest to informowanie w sposób syntetyczny o sytuacji na giełdzie oraz bycie punktem odniesienia przy ocenie efektywności inwestowania. Każda spółka reprezentuje dany sektor gospodarczy. Dla ułatwienia wszelkich analiz łączy się ze sobą przedsiębiorstwa realizujące swoją działalność w takich samych branżach. W ten sposób powstaje indeks branżowy.

Na warszawskim parkiecie funkcjonuje 10 głównych indeksów branżowych, które odzwierciedlają sytuację poszczególnych gałęzi gospodarki w naszym kraju. W skład indeksów branżowy wchodzą: banki, budownictwo, chemia, deweloperzy, energia, informatyka, media, paliwa, przemysł spożywczy i telekomunikacja. Klasyfikacja spółek do sektorów prowadzona jest według własnych zasad GPW, w oparciu o Polską Klasyfikację Działalności oraz strukturę przychodów i aktywów spółek. Aż 9 indeksów branżowych posiada tą samą datę powstania, za którą uznaje się rok 1991 - rok bazowy. Jedynie indeks WIG energia powstał dość późno, bo na początku bieżącego roku, a dokładniej 4 stycznia 2010 roku.

Analizując liczebność każdego indeksu branżowego można stwierdzić, że największy sektor gospodarczy na GPW tworzą spółki odpowiedzialne za budownictwo (31 spółek), na drugim miejscu znajduje się sektor informatyczny (24 spółki), trzecim najliczniejszym indeksem branżowym jest indeks WIG spożywczy (18 spółek). Te wartości pokazują zagęszczenie w danych sektorach. Im większa liczebność, tym większa konkurencja na rynku między przedsiębiorstwami oraz mniejszy udział pojedynczej spółki w całym portfelu indeksu branżowego. Biorąc pod uwagę reprezentatywność danego sektora w indeksie WIG20, zdecydowanie najwięcej swoich przedstawicieli w indeksie blue chipów posiadają banki. Należy zwrócić uwagę, że indeks WIG chemia oraz WIG spożywczy nie ma żadnego swojego przedstawiciela w indeksie dwudziestu największych i najpłynniejszych spółek GPW.

Ostatni rok był udany pod względem stóp zwrotu, jakie uzyskały poszczególne indeksy. W przeciągu roku aż 9 indeksów przyniosło zyski, jedynie indeks WIG energia zanotował stratę rzędu 5,33 proc. Zdecydowanie najlepsze wyniki osiągnęły sektory spożywczy i bankowy, które wzrosły odpowiednio o 65,35 i 51,08 proc. Bieżący rok już nie był tak owocny, jak druga połowa zeszłego roku. Swój wzrost wyraźnie spowolniły banki, podczas gdy sektor spożywczy przyniósł w ostatnich 6 miesiącach największy zysk (25,17 proc.). Od początku 2010 roku najgorzej radzi sobie indeks deweloperów, który obniżył swój kurs o 7,22 proc. Na minusie znalazły się również indeksy energii i informatyki. Dwucyfrowy wynik, oprócz sektora spożywczego, zanotowały również sektory mediów i budownictwa - odpowiednio 14,13 i 10,76 proc.

Charakteryzując poziom zmienności danego indeksu można zbadać poziom ryzyka jakim cechuje się dany indeks branżowy. Na potrzeby analizy wzięto pod uwagę zmienność indeksu na podstawie ostatnich 20 dni sesyjnych. W ten sposób można zaobserwować, że ostatnimi czasy najbardziej ryzykownymi branżami są informatyka, banki i przemysł paliwowy. Biorąc pod uwagę zawirowania z ceną ropy naftowej oraz dochodzących rożnych informacji bankowych nie można się dziwić, że są to najbardziej zmienne sektory.

Wyróżniając kapitalizację poszczególnych indeksów, to na pierwszy rzut oka widać dominację sektora bankowego. Należy zwrócić uwagę, że nie jest to najliczniej reprezentowany sektor, jednak jego wartość rynkowa jest zdecydowanie największa. Wypada również wskazać branże paliwową i energetyczną, które są odpowiednio drugą i trzecią siłą. Najmniejszą kapitalizacje posiada indeks przemysłu chemicznego, ponieważ po pierwsze liczy on najmniej spółek, a po drugie nie są tak duże przedsiębiorstwa.

Ciekawymi i najstarszymi wskaźnikami, choć nie zawsze skutecznymi, są wskaźniki C/Z, C/WK i stopa dywidendy. Obliczone wskaźniki dla poszczególnych branż są swojego rodzaju benchmarkiem. Dla każdej spółki można policzyć te same wskaźniki, które następnie powinny być porównywane do wskaźników branżowych. Jest to porównanie jak na tle rynku, bądź sektora wypada pojedyncza spółka. Wskaźnik C/Z (cena jednej akcji dzielona przez zysk netto na 1 akcję) rośnie, gdy rośnie cena akcji, a jego wzrost informuje, że inwestorzy są skłonni płacić za akcje więcej niż poprzednio. Wśród obserwowanych indeksów największy wskaźnik C/Z ma WIG spożywczy, WIG media oraz WIG banki. Warto wyróżnić jeszcze dwa indeksy. WIG chemia i WIG deweloperzy uzyskali ujemną wartość tego wskaźnika.

Wskaźnik C/WK to bieżąca kapitalizacja spółki dzielona przez księgową wartość jej kapitału własnego lub cena akcji dzielona przez wartość księgową przypadającą na jedną akcję. W tym wypadku największą wartość wskaźnika ponownie uzyskał WIG media, natomiast najmniejszą WIG banki.

Ostatnim wskaźnikiem jest stopa dywidendy, która jest ilorazem dywidendy przypadającej na jedną akcję i ceny rynkowej akcji. Im wyższa wartość, tym większy dochód otrzymują akcjonariusze. W tej kwalifikacji bezwzględnie najlepiej wypadł WIG telekomunikacja, który dał zarobić akcjonariuszom prawie 9 proc. Indeks osiągnął taki wynik, ponieważ znaczącą rolę odgrywa w nim Telekomunikacja Polska, która posiada udział powyżej 75 proc. w tym indeksie i wypłaciła wysoką dywidendę.

Ważną informacją jest budowa danego indeksu branżowego. Istotnym faktem jest struktura, a więc udział procentowy danej spółki w całym indeksie. Jest to ważna sytuacja, bo może się okazać, tak jak w przypadku WIG telekomunikacja, czy WIG informatyka, że gigantami są Telekomunikacja Polska i Asseco Polska. Indeksy mają na celu odzwierciedlać cały rynek, a w tym wypadku w znacznej części odzwierciedlają tylko te pojedyncze spółki, ponieważ reszta spółek ma zdecydowanie mniejszy udział. Poniższa tabela przedstawia 3 spółki z każdego indeksu, które posiadają największy udział w swojej branży.

Zawsze dla inwestorów najważniejsze są zyski, czyli wzrosty notowań i wypłacana dywidenda. Dlatego podsumowując dotychczasową analizę należy zwrócić uwagę na to, jak pod tym względem wypadły poszczególne sektory. Oprócz tego indeksy branżowe są idealnym narzędziem do porównywania sytuacji kilku spółek w obrębie jednego sektora. Daje to inwestorowi wiele informacji i może on celniej osądzić, która spółka jest niedowartościowana, a która przewartościowana. Dzięki takiej wiedzy łatwiej jest zająć odpowiednią pozycję na rynku giełdowym.

Paweł Sobczak

redaktor portalu IPO.pl