Europejski zakaz spekulacji
Zarabianie na problemach fiskalnych państw stanie się trudniejsze dzięki przyjętym przez Parlament Europejski nowym przepisom dotyczącym krótkiej sprzedaży i przenoszenia ryzyka kredytowego. Rozporządzenie ograniczy obrót kontraktami CDS, co utrudni spekulacyjny handel instrumentami długu państwowego.
Krótka sprzedaż oraz handel ryzykiem kredytowym to dwa typy transakcji oskarżane o duży wpływ na zmienność rynków finansowych. Przepisy przygotowane przez Komisję Europejską, które są odpowiedzią na kryzys finansowy, powstawały pod dużym wpływem Parlamentu Europejskiego.
Handel ryzykiem kredytowym znacząco przyczynił się do obecnych kłopotów finansowych Grecji. Najważniejszym celem zasad tworzonych dla rynków finansowych jest wprowadzenie większej przejrzystości, która ułatwi organom ustawodawczym i nadzorczym zapobieganie kryzysom finansowym. Szczególnie istotne było ustalenie zakazu spekulacji ryzykiem kredytowym, jeśli kupujący nie posiadał wcześniej emisji obligacji z danego państwa.
Parlament Europejski wymógł, aby w przepisach zapisany został zakaz handlu nagimi CDS-ami (kiedy kupujący nie jest wierzycielem, a więc nie posiada obligacji, na które kupuje zabezpieczenie). Na przykład kupowanie greckich swapów ryzyka kredytowego będzie możliwe tylko wtedy, gdy kupujący posiada greckie obligacje rządowe, albo udziały w sektorze silnie uzależnionym od ich notowań (np. udziały w greckich bankach, które w przypadku niewypłacalności kraju ucierpią najbardziej).
Zakaz można będzie zawiesić na 12 miesięcy, z możliwością przedłużenia o kolejne 6 miesięcy, jeśli właściwy organ kraju członkowskiego uzna, że rynek długu państwowego nie działa prawidłowo i że ograniczenia te mogą niekorzystnie wpłynąć na rynek swapów ryzyka kredytowego z tytułu długu państwowego. Jednak ta możliwość obwarowana jest ściśle określonymi warunkami.
Zamiar zawieszenia zakazu musi zostać notyfikowany Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych, który w ciągu 24 godzin od otrzymania powiadomienia wyda opinię na temat planowanego zawieszenia.
Negocjując tekst rozporządzenia z państwami członkowskimi posłowie domagali się zapisu, który zobowiązywałby do konwersji transakcji krótkiej sprzedaży bez pokrycia, tzw. nagiej krótkiej sprzedaży, na transakcję z pokryciem jeszcze w dniu transakcji. Ten zapis został jednak znacznie złagodzony. Wystarczy, że nabywca wykaże, że dana akcja lub dług państwowy zostały zlokalizowane i że istnieją "uzasadnione podstawy, by sądzić, że możliwe jest dokonanie rozrachunku w odpowiednim terminie".
Brak informacji był jedną z bardziej dotkliwych bolączek organów nadzoru przed wybuchem kryzysu finansowego. Wzmocnione wymogi sprawozdawcze pozwolą regulatorom na podejmowanie działań prewencyjnych, gdyż będą one świadome potencjalnego ryzyka znacznie wcześniej niż dotychczas. Na przykład, regulator będzie informowany o dużych transakcjach krótkiej sprzedaży, kiedy ich wartość wyniesie 0,5 proc. wyemitowanego kapitału podstawowego danej spółki.
Również prerogatywy odpowiedzialnego za kontrolę Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (EUNGiPW) zostały przez Parlament Europejski znacząco wzmocnione. EUNGiPW został umieszczony w centrum wszelkich działań monitorujących rynek, co więcej, w wielu przypadkach wyda werdykt dotyczący ostatecznej interpretacji nowych zasad, a także otrzyma uprawnienia nadzwyczajne, które umożliwią mu szybką reakcję.
Artur Negri
