Jakie korzyści przynosi spółce IPO?

Notowanie spółki na warszawskim parkiecie ma szereg zalet. Debiut na rynku kapitałowym poprawia wizerunek firmy w oczach kontrahentów oraz powoduje że spółka staje się transparentna. Dodatkowo spółka ta może posługiwać się mianem "spółki publicznej", co powoduje wzrost zaufania do tego przedsiębiorstwa, niezależnie od branży i typu relacji pomiędzy podmiotami. Notowanie spółki na parkiecie daje również możliwość dokonania efektywnej oceny swojej wartości. W przypadku gdy firma staje się spółką publiczną, urealnia ona swoje wyniki i wycenę, co bezpośrednio przekłada się na wzrost prawdopodobieństwa zawarcia transakcji. Wyceny dwóch spółek o takich samych danych finansowych, z których akcje jednej są notowane na rynku giełdowym drugiej zaś nie, różnią się co najmniej 15-20% na korzyść spółki giełdowej.

Spółka dysponując płynnym, notowanym na giełdzie instrumentem finansowym, ma również możliwość bardzo efektywnego motywowania pracowników. Za pomocą specjalnie przygotowanych programów, spółka może nagradzać menedżerów oraz członków zarządu pakietami akcji, które pozwolą zatrzymać w firmie kluczowych pracowników.

GPW jest coraz częstszym sposobem na pozyskanie kapitału przez przedsiębiorstwa. Realizacja tego celu oprócz poniesienia nakładów finansowych, wiąże się również z obowiązkiem przejścia określonej procedury, której uwieńczeniem jest debiut na warszawskim parkiecie. Poniżej przedstawiamy poszczególne kroki, które powinna przejść spółka, aby mogła z sukcesem zadebiutować na rynku głównym.

1. Przekształcenie firmy w spółkę akcyjną bądź zawiązanie spółki akcyjnej

2. Podjęcie przez Walne Zgromadzenie uchwały o ofercie publicznej akcji, dematerializacji akcji oraz ubieganiu się o dopuszczenie akcji spółki do obrotu na rynku regulowanym

3. Sporządzenie odpowiedniego dokumentu informacyjnego (prospekt emisyjny lub memorandum informacyjne) oraz współpraca z:

a) Biegłym rewidentem, który zbada sprawozdanie finansowe oraz wystandaryzuje je, by było porównywalne ze sprawozdaniami z lat ubiegłych.

b) Domem maklerskim, które będzie pełnić funkcje oferującego akcje w ofercie publicznej.

4. Złożenie do Komisji nadzoru Finansowego (KNF) roboczej wersji prospektu emisyjnego. Komisja podejmuje decyzje w kwestii zatwierdzenia prospektu emisyjnego.

5. Zawarcie umowy z Krajowym Depozytem Papierów Wartościowych (KDPW), której przedmiotem jest rejestracja akcji w depozycie papierów wartościowych objętych ofertą publiczną.

6. Przeprowadzenie oferty publicznej.

7. Złożenie wniosku o dopuszczenie akcji do obrotu giełdowego (ewentualnie praw do akcji nowej emisji - PDA).

Spółka zanim podejmie decyzję o wejściu na GPW powinna przeprowadzić rzetelną kalkulację kosztów. Koszty związane z wprowadzeniem papierów wartościowych do publicznego obrotu można

podzielić na trzy kategorie.

Największym kosztem jest wynagrodzenie doradców, w tym przede wszystkim opłata za sporządzenie prospektu emisyjnego. Spółka musi skorzystać z usług domu maklerskiego (pełniącego rolę oferującego) oraz biegłego rewidenta, który bada sprawozdanie finansowe. Firma, która nie jest spółką akcyjna, musi dodatkowo ponieść koszty związane z obligatoryjnym przekształceniem.

Kolejną, równie ważną kategorię kosztów, stanowią nakłady poniesione na wypromowanie oferty publicznej. Akcje spółki są swego rodzaju produktem, który wymaga odpowiedniej promocji. O wielkości budżetu marketingowego decyduje emitent. W praktyce zależy to od takich czynników jak wielkość oferty, ogólna sytuacja na rynku kapitałowym, czy profil działalności spółki. Należy również pamiętać, że oprócz obowiązkowych punktów nałożonych przepisami prawa (obowiązek publikacji prospektu, publikacja wszystkich zmian w prospekcie) bardzo ważną rolę odgrywają spotkania z inwestorami, na których potencjalni nabywcy papierów wartościowych mogą porozmawiać się z zarządem.

Jeżeli spółka obawia się o sukces emisji, może dodatkowo zdecydować się na skorzystanie z usług subemitenta. Za odpowiednim wynagrodzeniem zobowiązuje się on do objęcia papierów wartościowych emitenta, na które nie złożono zapisów podczas publicznej subskrypcji.

Proces przygotowania spółki do oferty publicznej jest procesem długotrwałym i czasochłonnym, wymaga szerokich umiejętności w zakresie analizy finansowej, znajomości prawa oraz doradztwa w zakresie reorganizacji podmiotów gospodarczych. Decyzję każdej spółki o debiucie należy rozpatrywać indywidualnie. W zależności od wielkości oferty, stopnia skomplikowania profilu działalności przedsiębiorstwa, wskaźników ekonomiczno-finansowych, może zaistnieć konieczność współpracy z podmiotami zewnętrznymi, które pomogą doprowadzić do debiutu giełdowego. To właśnie od profesjonalizmu i sprawności działań partnerów zależy w duże mierze powodzenie IPO, w szczególności w czasie niekorzystnej sytuacji na rynkach kapitałowych.

• Dom maklerski

Jest obligatoryjnym podmiotem rynku kapitałowego. W myśl obowiązujących przepisów prawa, każda spółka planująca debiut na warszawskim parkiecie zobowiązana jest przeprowadzić publiczną ofertę za pośrednictwem domu maklerskiego, posiadającego zezwolenie Komisji Nadzoru Finansowego. Dom maklerski, dzięki kontaktom z inwestorami i organami nadzoru, posiada fachową wiedzę, niezbędną do pomocy przy napisaniu prospektu emisyjnego oraz przeprowadzenia publicznej oferty. Poza tym jedynie dom maklerski posiada techniczne możliwości przyjęcia i rozliczenia zapisów na akcje w emisji pierwotnej. Podczas przeprowadzania oferty, dom maklerski pełni rolę oferenta papierów wartościowych oraz pomaga w uplasowaniu oferty wśród inwestorów instytucjonalnych i indywidualnych.

• Doradca finansowy

Udział doradcy finansowego w procesie IPO nie jest obowiązkowy, ale ze względu na posiadanie specjalistycznej wiedzy jego rola w procesie wprowadzania spółki na rynek główny jest istotna. Spółka, która planuje debiut na warszawskim parkiecie może skorzystać z domu maklerskiego, który dysponuje odpowiednio wyspecjalizowanym działem analiz ekonomicznych lub skorzystać z usług podmiotu, posiadającego fachową wiedzę na temat specyfiki działania emitenta. Początkowo, rola doradcy finansowego polega na przygotowaniu strategii finansowej rozwoju spółki i ewentualnych przekształceń organizacyjnych. W drugim etapie przygotowuje kluczowe dla powodzenia oferty części prospektu dotyczące planów i perspektyw rozwoju.

• Doradca prawny

Jego udział w procesie upublicznienia spółki nie jest obligatoryjny, ale zalecany. Współpraca z doradcą prawnym rozpoczyna się już na samym początku drogi na parkiet. Dokonuje on diagnozy stanu prawnego spółki, przygotowuje projekty uchwał, część prawną prospektu oraz o ile jest taka konieczność uczestniczy w procesie przekształcenia formy prawnej spółki na akcyjną. Ze względu na sprawność przeprowadzenia procesu, celowe wydaje się powierzenie całości zagadnień prawnych jednemu doradcy, który posiada odpowiednie kompetencje do przygotowania emisji publicznej.

• Audytor

Udział biegłego rewidenta w procesie IPO jest przewidziany przez przepisy prawa. Zadaniem audytora jest zbadanie sprawozdań finansowych oraz skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych za ostatnie trzy lata działalności. Jest zatem uzasadnione, aby badania dokonywał podmiot o uznanej renomie, dysponujący doświadczeniem w dostosowywaniu sprawozdań finansowych do prospektu emisyjnego. Wyboru Biegłego rewidenta dokonuje Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy bądź Rada Nadzorcza, jednak wymaga to stosowanego zapisu w statucie spółki.

• Agencja Public Relations

Skorzystanie z usług agencji public relation przy procesie upublicznia spółki nie jest obowiązkowe, lecz jest bardzo wskazane. Zadaniem agencji PR będzie zbudowanie pozytywnego wizerunku spółki wśród inwestorów, który może przełożyć się bezpośrednio na sprzedaż akcji w ofercie publicznej. Dobór wysoko wykwalifikowanej agencji PR jest bardzo ważny w przypadku dużych ofert, ponieważ koszt przeprowadzenia kampanii promocyjnej jest duży. Profesjonalnie przeprowadzona kampania promocyjna przyczynia się do wzrostu ceny emisyjnej w ofercie, a w przypadku wystąpienia kilku emisji w jednym czasie bądź podczas dekoniunktury, zwiększa rozpoznawalność spółki w świadomości inwestorów indywidualnych.

Sprawdź bieżące informacje z rynku pierwotnego WGPW

• Zalety

+ Spółce łatwiej uzyskać dostęp do zasobów szerokiego kręgu kapitałodawców

+ Spółka jest postrzegana jako lepszy kredytobiorca; status takiej spółki pozwala łatwiej zaciągać kredyt bankowy

+ Spółka staje się bardziej wiarygodna w oczach kontrahentów

+ Regularna reklama spółki i jej produktów

+ Przygotowanie do debiutu może być dobrą sposobnością do usprawnienia funkcjonowania przedsiębiorstwa

+ Kapitał akcyjny nie wymaga regularnych, obligatoryjnych płatności w formie odsetek

+ Możliwość pozyskania nieograniczonych środków (brak prawnych i formalnych ograniczeń co do wielkości środków)

+ Dzięki rynkowi kapitałowemu oferta kierowana jest wprost do osób i instytucji, które dysponują wolnymi środkami (bez pośredników)

+ Obecność na giełdzie jest swego rodzaju nobilitacją; dodaje firmie prestiżu

• Wady

- Debiut giełdowy wiąże się z kosztami wejścia oraz utrzymania się

- Należy przygotować pełne sprawozdania finansowe za ostatnie trzy lata

- Debiut wiąże się z ujawnienie danych operacyjnych

- Prowadzenie rygorystycznej sprawozdawczości finansowej i udzielanie szczegółowych informacji o planowanej strategii inwestycyjnej

- Możliwość częściowej lub nawet całkowitej utraty kontroli nad firmą (więksi akcjonariusze będą domagać się włączenia swoich przedstawicieli do rady nadzorczej lub nawet do zarządu).

- Koszty związane z przygotowaniem prospektu emisyjnego oraz obsługą prawną i doradczą przedsięwzięcia

Wojciech Demski

redaktor portalu IPO.pl