8 mld euro na program "Czyste Powietrze" w Krajowym Planie Odbudowy

Program "Czyste Powietrze" to ogólnopolski program wsparcia finansowego na wymianę źródeł ciepła dla właścicieli domów jednorodzinnych. - Potwierdzam, że to jedna z inicjatyw, jaką wówczas jeszcze Ministerstwo Klimatu zgłosiło do uzgodnienia z resortem funduszy unijnych - mówi Interii Marcin Janiak, zastępca dyrektora Departamentu Funduszy Europejskich w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.

- Wstępnie zadeklarowana potrzeba finansowania programu "Czyste Powietrze" w ramach Instrumentu na Rzecz Odbudowy i Zwiększenia Odporności to 8 mld euro - informuje. Przypomnijmy, że w ramach Krajowego Planu Odbudowy Polska ma szansę otrzymać 57 mld euro w dotacjach i pożyczkach na rozruszanie gospodarki w dobie koronakryzysu. Środki popłyną z unijnego Instrumentu na Rzecz Odbudowy i Zwiększenia Odporności.

Jak wyjaśnia Janiak, obecnie trwają prace na szczeblu międzyresortowym przy zaangażowaniu poszczególnych urzędów marszałkowskich i przedstawicieli pracodawców, które mają na celu spriorytezowanie tych projektów, które Polska chciałaby umieścić w Krajowym Planie Odbudowy, a następnie sfinansować je z unijnych środków. Horyzont czasowy inwestycji z Funduszy Odbudowy UE to 2026 rok, a ostateczny termin na przedstawienie Komisji Europejskiej Krajowego Planu Odbudowy to 31 kwietnia 2021 roku.

- Te 8 mld euro będzie kwotą, która zasili program "Czyste Powietrze" w sposób niebagatelny. Pokrywa się to z celami, do których dąży Unia Europejska, bo komponent jakim jest KPO, ma być przeznaczony także na projekty klimatyczne - mówi Interii Bartłomiej Orzeł, pełnomocnik prezesa Rady Ministrów ds. programu "Czyste Powietrze".

- Możemy liczyć, że to 8 mld euro zostanie [w ostatecznej wersji Krajowego Planu Odbudowy - red.]. Ministerstwo Klimatu zgłosiło ten projekt Ministerstwu Funduszy i Polityki Regionalnej jako swój priorytet. Włączenie "Czystego Powietrza" do Krajowego Planu Odbudowy jest też priorytetem pana premiera, o czym rozmawiał z ministrem Kurtyką i ówczesną minister funduszy Małgorzatą Jarosińską-Jedynak. Jestem przekonany, że to się uda. Wszystko jest na dobrej drodze - ocenia Orzeł.

Jak dodaje, 8 mld euro z KPO to pieniądze, które mogłyby realnie pracować w polskiej gospodarce, szybciej niż środki z kolejnej perspektywy finansowej. Ich uzupełnieniem będą środki krajowe. - Te dwa moduły będą ze sobą współpracować - wskazuje nasz rozmówca. Środki z funduszy unijnych prawdopodobnie nie będą mogły być wydane na projekty gazowe. - To znaczy, że z tych 8 mld euro będziemy mogli finansować tylko bezemisyjne źródła ciepła, na przykład pompy ciepła - wyjaśnia Orzeł. Na projekty gazowe będzie można przeznaczyć tylko 1 proc. funduszy unijnych.

- Pojawia się możliwość zasilenia programu "Czyste Powietrze" wielomiliardowym wsparciem z funduszy unijnych, chociażby z Funduszu Odbudowy UE. Ten program bez środków unijnych nie da sobie rady, bo w kraju nie mamy tyle pieniędzy. Zasilenie środkami unijnymi jest absolutnie konieczne - komentuje dla Interii Andrzej Guła z Polskiego Alarmu Smogowego. I przypomina, że budżet programu "Czyste Powietrze" to 103 mld złotych do 2029 roku.

Dominika Pietrzyk