Centrum Zdrowia 75 plus. Nowy pomysł na demograficzne tsunami

gospodarka

Wtorek, 17 września 2019 (06:00)

Na początku przyszłego roku ma być gotowy projekt ustawy ws. Centrum Zdrowia 75 plus. To nowy plan przeorganizowania opieki nad osobami starszymi poprzez zbudowanie sieci oddziałów geriatrycznych i około trzystu centrów 75 plus.

- W 2017 r. osoby w wieku 75 lat i starsze stanowiły ponad 7 proc. polskiego społeczeństwa. W 2050 r. może ich być ponad 16 proc.

- konncepcja Centrum Zdrowia 75 plus to wynik kilkumiesięcznej pracy zespołu ekspertów Narodowej Rady Rozwoju, która działa przy prezydencie RP.

System Centrów Zdrowia 75 plus ma składać się z dwóch filarów.

1/Piewszy filar to sieć oddziałów geriatrycznych - jeden oddział na 300-350 tys. mieszkańców.

2/. Drugi to sieć Centrów Zdrowia 75 plus prowadzących opiekę ambulatoryjną, dzienną i domową oraz koordynację opieki - jedno centrum na 100-120 tys. mieszkańców.

Reklama

Co ten tytuł oznacza?

Prezydent Andrzej Duda przypominał, że w 2017 r. osoby w wieku 75 lat i starsze stanowiły ponad 7 proc. polskiego społeczeństwa.

- Ale przewiduje się, że w 2050 r. będzie ich ponad 16 proc. Ponad dwa razy tyle, co dziś. Jest sprawą oczywistą, że to wyzwanie, które stoi przed nami - przekonywał.

Eksperci tłumaczyli, że Polska stoi przed ogromnym problemem, bo w przeciwieństwie do wielu innych krajów, w których proces starzenia społeczeństwa rozłożony był na wiele dekad, zmierzymy się z nim w krótkim czasie.

Jednocześnie bowiem zachodzą i będą zachodzić trzy zjawiska: zmniejszenie liczby narodzin, wejście w wiek senioralny powojennego wyżu demograficznego i znaczące wydłużenie się długości życia seniorów, co jest niewątpliwym sukcesem cywilizacyjnym, ale pozostaje wyzwaniem dla systemu opieki zdrowotnej i polityki społecznej.

Remedium ma być system Centrów Zdrowia 75 plus, który będzie się składać z dwóch filarów. Pierwszy filar to sieć oddziałów geriatrycznych - jeden oddział na 300-350 tys. mieszkańców.

Drugi to sieć Centrów Zdrowia 75 plus prowadzących opiekę ambulatoryjną, dzienną i domową oraz koordynację opieki - jedno centrum na 100-120 tys. mieszkańców.

Każdy, kto skończy 75 lat, przechodziłby bilans i wstępną ocenę geriatryczną, której mógłby dokonywać lekarz rodzinny - mówił Marek Balicki.

Były minister zdrowia, obecnie pełnomocnik ministra ds. reformy psychiatrii dorosłych ocenił, że centra powinny być zorganizowane i finansowane w modelu opieki populacyjnej (podobnie jak zakłada właśnie reforma psychiatrii).

Finansowanie przez budżet globalny, a nie przez płacenie za wykonane procedury czy usługi ma być bardziej efektywne.

Centrami zdrowia dla seniorów miałyby być albo podmioty lecznicze, albo wyodrębnione części podmiotu leczniczego.

- W Centrum Zdrowia 75 plus będzie zespół konsultantów medycznych: geriatrę, specjalistę rehabilitacji, psychiatrę, dalej geriatryczny zespół opieki domowej, Dzienny Dom Opieki Medycznej, telemedyczną opieką domową, zespół koordynatorów opieki i edukatorów zdrowotnych - wskazywał Balicki.

Centrum byłoby wsparciem zarówno dla lekarzy POZ jak i oddziałów geriatrycznych czy internistycznych i pomagałoby zapobiegać niepotrzebnym pobytom seniorów w szpitalach.

Lekarz rodzinny zyskałby niebywałe wsparcie, a oddział geriatryczny, wypisując pacjenta miałby gdzie i do kogo wysłać pacjenta, żeby zapobiegać ponownej hospitalizacji.

Utworzenie sieci centrów zdrowia, zdaniem Marka Balickiego, mogłoby zostać przynajmniej częściowo sfinansowane ze środków unijnych w kolejnej perspektywie budżetowej, zaś ich działalność powinna kosztować ok. 1,2 mld zł w skali roku.

Wiceminister zdrowia Józefa Szczurek-Żelazko stwierdziła, że program Centrum Zdrowia 75 plus to "projekt bardzo dobry i możliwy do realizacji", dodając jednocześnie, że są obawy co do możliwości kadrowych. - Mamy około 60 oddziałów geriatrycznych i 70 poradni, to jest na pewno za mały potencjał, żeby właściwą opieką objąć naszych starszych pacjentów - przyznała wiceminister, podkreślając, że nie ma chętnych do specjalizacji z geriatrii.

Seniorzy zostali bez opieki? Z raportu Najwyższej Izby Kontroli wynika, że niemal 20 procent gmin w Polsce nie zapewnia osobom starszym opieki w miejscu zamieszkania, mimo iż należy to do ich obowiązków. W 2016 r. opieką domową w skali kraju objęto nieco ponad 1 proc. seniorów powyżej 60. roku życia. Usługi opiekuńcze świadczone osobom starszym w miejscu zamieszkania powinny obejmować pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację i w miarę możliwości kontakty z otoczeniem. Usługi kierowane są do osób samotnych, które z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych. Chodzi także o zwiększenie szansy na pozostanie w środowisku zamieszkania i opóźnienie momentu, w którym jest konieczne zapewnienie stałej opieki instytucjonalnej. Bowiem usługi opiekuńcze świadczone w miejscu zamieszkania to forma bardziej przyjazna seniorom niż pobyt w domach całodobowej opieki. Są one także aż czterokrotnie tańsze od pobytu w domach pomocy społecznej.

Seniorów wymagających opieki przybywa

Z roku na rok systematycznie rośnie liczba osób, którym świadczone są usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania - od 84,5 tys. w 2014 r. do ponad 94 tys. w 2016 r. W 2016 r. opieką domową w skali kraju objęto nieco ponad 1 proc. populacji powyżej 60. roku życia. W 23 skontrolowanych przez NIK gminach z usług tych korzystało średnio jedynie 1,5 proc. osób z tej grupy wiekowej. ymczasem liczba osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, potrzebujących opieki środowiskowej wynosi ok. 2 mln i systematycznie rośnie.

Senior bez informacji

NIK zwraca uwagę, że część seniorów mogła nie otrzymać wsparcia, bo nie wiedziała o takiej możliwości. W większości przypadków informacje o możliwości uzyskania pomocy zamieszczano na stronach internetowych ośrodków lub urzędów miast, w BIP czy na tablicach ogłoszeń w siedzibach tych jednostek. Taki sposób informowania podopiecznych, którzy są osobami starszymi i często nie korzystają z nowoczesnych technik komunikowania się, a nierzadko są też niesprawni ruchowo, może nie być skuteczny. Ponad 40 proc. ośrodków pomocy wydało informatory lub ulotki rozpowszechnione w placówkach ochrony zdrowia, oświaty i instytucjach publicznych. Tylko w jednym mieście (Sopot) informacje o dostępnych formach pomocy, w tym o usługach opiekuńczych, przekazywane były w kościołach podczas ogłoszeń parafialnych.

Wnioski - Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o:

- zaproponowanie ogólnopolskich standardów usług opiekuńczych; - wprowadzenie rozwiązań, w szerszym zakresie wspomagających gminy w zaspokajaniu potrzeb osób starszych korzystających z usług opiekuńczych, wyrównujących powstałe dysproporcje między rynkowymi cenami usług, a możliwościami ich zaspokojenia; - wprowadzenie do ustawy o pomocy społecznej uproszczonego trybu objęcia usługami opiekuńczymi osób potrzebujących tej formy pomocy; - monitorowanie gmin w zakresie wywiązywania się przez nie z ustawowego obowiązku organizowania i świadczenia usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania. Do samorządów gminnych o: - wypełnianie ustawowego obowiązku organizowania i świadczenia usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania; - diagnozowanie i analizowanie potrzeb osób starszych, a także monitorowanie sytuacji tych osób; - określanie dla każdej osoby starszej szczegółowego, zindywidualizowanego zakresu usług opiekuńczych; - zmianę zasad rozliczania wykonanych usług opiekuńczych - z opartego wyłącznie na rozliczaniu czasu udzielanej pomocy na szczegółowe wykazywanie zakresu świadczonych usług oraz liczby przepracowanych godzin; - umożliwienie pracownikom Ośrodków Pomocy Społecznej organizującym i świadczącym pomoc osobom starszym, uczestnictwa w szkoleniach podnoszących ich kwalifikacje zawodowe. Źródło: NIK

Biznes INTERIA.PL na Twitterze. Dołącz do nas i czytaj informacje gospodarcze