Co może zawierać umowa najmu pojazdu z wypożyczalni?
Wypożyczalnie samochodów na dobre zagościły w dużych polskich miastach oraz atrakcyjnych dla turystów miejscowościach. Przed zajęciem miejsca za kierownicą najętego pojazdu należy jednak zapoznać się z postanowieniami zawartej umowy. Wypożyczalnie zwykle zabraniają m.in. palenia, użyczania auta, holowania innych pojazdów czy wyjazdu za granicę. Dla turystów istotnym ograniczeniem może być zakaz jazdy po nieutwardzonych drogach.
Krótkoterminowy najem auta z wypożyczalni poprzedza zawarcie umowy. W tym celu przedsiębiorcy stosują wzorce umowne w postaci regulaminów czy ogólnych warunków wynajmu. Większość klientów niestety nie czyta ich dokładnie. Tymczasem w umowach tych roi się od różnego rodzaju zakazów, ograniczeń, a także kar za ich złamanie.
Warunki wynajmu stanowią z reguły, że najemca nie może oddawać samochodu do używania czy kierowania innym osobom, chyba że dana osoba została zgłoszona wynajmującemu i przez niego zaakceptowana. Ta inna osoba, podobnie jak najemca, musi spełniać wymagania dotyczące wieku czy posiadania prawa jazdy.
Niemiłą niespodzianką dla nałogowych palaczy może być zakaz palenia w samochodzie. Poza tym zakazy dotyczą wyjazdu poza granice kraju do oznaczonych państw (np. Rosji, Białorusi, Ukrainy, Serbii), holowania innych pojazdów, przewozu określonych materiałów (np. emitujących zapachy, które uniemożliwią bezpośrednie wynajęcie pojazdu kolejnemu najemcy) czy przewozu zwierząt. Przewóz zwierząt domowych jest zazwyczaj możliwy po uzyskaniu zgody wypożyczalni. Ograniczenia dotykają także montowania bagażnika dachowego, jeżeli nie jest on dostarczony przez wynajmującego (za dodatkową opłatą).
Listę zakazów i ograniczeń uzupełniają często sytuacje przewidziane w wyłączeniach odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia autocasco.
Na auto z wypożyczalni najczęściej nie mają co liczyć najmłodsi kierowcy. Firmy z branży rent-a-car, podobnie jak towarzystwa ubezpieczeń, nie darzą ich większym zaufaniem. Stąd często spotykany wymóg dotyczący minimalnego wieku (np. 21 lat) czy okresu posiadania uprawnień do kierowania pojazdami danego rodzaju (np. 1 roku).
Wymagania te mogą się zmieniać w zależności od klasy auta, które ma być przedmiotem najmu krótkoterminowego. Samochody wyższych klas są często dostępne dla kierowców powyżej 23. czy nawet 25. roku życia i posiadających prawo jazdy od dwóch lat.
Osoby planujące pobyt w danym mieście czy miejscowości wypoczynkowej i przewidujące potrzebę przejściowego posiadania indywidualnego środka lokomocji powinny z pewnym wyprzedzeniem dokonać rezerwacji. Może ona być jednak uzależniona od wpłacenia zaliczki lub zadatku. Płacąc awansem określoną część czynszu za przyszły wynajem warto jednak sprawdzić w regulaminie, co się dzieje z tymi pieniędzmi w przypadku np. rezygnacji z usługi. Przedpłata może bowiem ulegać przepadkowi, niezależnie do tego, czy dane auto zostało wynajęte innej osobie, czy przez niewykorzystaną rezerwację zostało na placu wypożyczalni.
Przy dokonywaniu rezerwacji należy ponadto zwrócić uwagę na konieczność uiszczenia kaucji przed odbiorem auta. Istotne będzie wówczas, w jakich przypadkach kaucja ta ulega zatrzymaniu przez wypożyczalnię.
Cena wynajmu (czynsz) zależy przede wszystkim od rodzaju auta, jego wyposażenia i silnika. Naturalnie droższe są samochody wyższej klasy z lepszym wyposażeniem i mocniejszym silnikiem, zwłaszcza z silnikiem diesla.
Mówiąc o paliwie, należy dodać, że klient (najemca samochodu) z reguły otrzymuje samochód w pełni zatankowany, co też od razu należy zweryfikować, i taki też powinien zwrócić do wypożyczalni. W razie stwierdzenia niedoboru paliwa w baku, na najemcę może być nałożona dodatkowa opłata wynikająca z aktualnego cennika wybranej stacji paliw powiększona o koszty manipulacyjne.
Duży wpływ na cenę wynajmu ma również okres, na jaki zostaje zawarta umowa. Najtaniej w przeliczeniu na jedną dobę płacą klienci rezerwujący auta na dłużej niż jedną dobę czy dwa dni. Dodatkowo płatne są dodatki w postaci najmu bagażnika dachowego czy nawigacji GPS.
Z kolei zniżki przyznawane są np. za wprowadzenie do umowy limitu kilometrów (np. 100 km dziennie). Również rezerwacja pojazdu dokonana ze znacznym wyprzedzeniem może przysporzyć pewnych oszczędności.
W praktyce niezwykle istotną kwestią jest termin zwrotu samochodu. Dobrze, jeśli umowa przewiduje pewien margines spóźnienia, za który nie zostanie jeszcze naliczona kara lub czynsz za kolejną dobę. Przydać się mogą również elastyczne warunki przedłużenia najmu. Warto zatem sprawdzić, z jakim wyprzedzeniem przedsiębiorca wymaga zgłoszenia zapytania o możliwość dalszego korzystania z auta.
Terminów dotyczących zwrotu pojazdu nie należy ignorować nie tylko ze względu na grożące kary umowne czy inne opłaty, lecz także dlatego, że po pewnym czasie wynajmujący może zawiadomić policję o podejrzeniu przywłaszczenia pojazdu.
Za złamanie zakazu określonego w warunkach najmu, samowolne przedłużenie najmu, uszkodzenie, zniszczenie lub utratę danej części samochodu, jego wyposażenia czy dokumentów wypożyczalnie zastrzegają często wysokie kary doliczane do końcowego rachunku. W zależności od rodzaju naruszenia warunków są to kwoty od kilkudziesięciu do nawet kilku tysięcy złotych.
W przypadku jednak, gdy klientem jest konsument, niektóre z nich można kwestionować jako niedozwolone klauzule umowne. Przykładowo, kara w wysokości 2.000 zł za utratę nawigacji GPS nie będzie uzasadniona, gdy tego rodzaju sprzęt wraz z zainstalowanym oprogramowaniem można odkupić za niespełna połowę tej kwoty.
autor: Tomasz Konieczny
Gazeta Podatkowa Nr 681 z dnia 2010-07-19
