Co zostało w spadku po "komunie"
Korupcja to wciąż zjawisko dość charakterystyczne dla krajów byłego bloku wschodniego, ale skala łapownictwa się zmniejsza - chwali kraje postsowieckie i byłych satelitów ZSRR Bank Światowy w swoim najnowszym raporcie.
W krajach postkomunistycznych najbardziej widoczne są postępy w administracji podatkowej i celnej, a zbyt małe zmiany wprowadzono w dziedzinie zamówień publicznych - wynika z raportu "Działania antykorupcyjne w krajach przechodzących transformację".
Bank Światowy zwraca uwagę na działania zmierzające do uproszczenia systemu podatkowego. Niektóre kraje, np. Słowacja i Estonia, wprowadziły podatek dochodowy z niską stawką lub podatek liniowy. Skutki? "Zmniejszyło się zjawisko uchylania się od płacenia podatków oraz łapownictwo" - czytamy w raporcie.
Bank Światowy chwali kraje przechodzące transformację za inwestycje w nowe technologie informatyczne, które pozwoliły na to, że to nie urzędnicy mogą dowolnie decydować o wyborze firm do kontroli, a decyzje są podejmowane na podstawie zgromadzonych danych. W wielu krajach skrócił się także czas odprawy na granicach i zmniejszyło się łapownictwo wśród urzędników celnych.
Raport zwraca uwagę, że na początku transformacji często zaniedbywano reformę sądownictwa. Dlatego korupcja w sądach nie zmniejszała się. Obecnie niektóre kraje zaczęły podnosić wynagrodzenia sędziów, automatyzować system zarządzania sprawami i wytaczać procesy o korupcję sądową. Raport wymienia tu m.in. Rosję, Gruzję, Chorwację i Słowację.
Raport wskazuje również, że zbyt małe zmiany wprowadzono w dziedzinie zamówień publicznych. Mimo powolnych zmian w niektórych dziedzinach, rośnie odpowiedzialność polityczna. Polega to na tym, że wprowadzane jest ustawodawstwo określające m.in. czym jest konflikt interesów, zasady kontroli finansowej i deklaracje w sprawie dochodów i posiadanego majątku. Wiele krajów wprowadziło przepisy umacniające swobodę informacji. Autorzy raportu zwracają jednak uwagę na nadmierny zakres immunitetów parlamentarzystów.
Badanie BŚ jest prowadzone co trzy lata. Obejmuje 26 krajów postkomunistycznych i Turcję oraz grupę porównawczą pięciu krajów Europy Zachodniej. Jest to trzeci raport BŚ dotyczący poziomu korupcji na styku przedsiębiorstw i państwa, opublikowany od 1999 roku.
