Długie godziny, praca poza domem, mała elastyczność. Tak wygląda rynek pracy w Polsce

Polacy pracują średnio 40,4 godzin tygodniowo. Jak podaje w najnowszej publikacji Polski Instytut Ekonomiczny (PIE), to o trzy godziny dłużej niż średnio w UE i aż o osiem godzin dłużej niż w Holandii, gdzie pracuje się najkrócej w Europie. 

Na podium najkrócej pracujących są jeszcze Niemcy i Duńczycy, a więc jedne z najbogatszych społeczeństw na świecie. Dania ma 10., Holandia 12., a Niemcy 19. największy PKB na głowę na świecie - obywatele każdego z tych krajów pracują krócej niż Polacy. 

To efekt niekoniecznie długości tygodnia pracy, ale także małej popularności zatrudnienia na niepełny etat. Jak podaje PIE, w Polsce na niepełny etat pracuje 5 proc. zatrudnionych, podczas gdy średnio w UE to 17 proc. Dużo rzadziej też pracujemy zdalnie, wskazuje think tank. Pracę w tej formie świadczy 13 proc. zatrudnionych, gdy tymczasem średnia w UE wynosi 23 proc.

Te wszystkie wskaźniki - średnia długość czasu pracy, popularność niepełnego etatu czy pracy zdalnej składają się na indeks "work-life balance" mierzony przez OECD. Chodzi o równowagę między życiem osobistym a pracą. "Tzw. work-life balance jest jednym z parametrów Better Life Index, czyli wskaźnika OECD służącego do porównywania poziomu życia w różnych krajach. Wśród składowych wskaźnika work-life balance są godziny pracy oraz czas poświęcony na odpoczynek, higienę oraz dbanie o siebie" - tłumaczy PIE.

Według danych OECD wskaźnik work-life balance tylko w dwóch krajach UE jest niższy niż w Polsce. Chodzi o Austrię i Irlandię. Polacy mają do dyspozycji w ciągu doby średnio 14,7 godz. na odpoczynek. Mistrzami work-life balance są zaś Włosi.

Polski Instytut Ekonomiczny, na podstawie badań przeprowadzonych wśród przedsiębiorców, przeanalizował skalę stosowania w polskich firmach rozwiązań, które mogą to poprawić. Wnioski przedstawiono w raporcie "Work-life balance a elastyczne formy organizacji pracy."

Najczęściej już stosowanym w polskich przedsiębiorstwach rozwiązaniem są ruchome godziny pracy. Takie rozwiązanie stosuje 46 proc. badanych firm. Pracę w niepełnym wymiarze czasu oferuje lub planuje oferować 42 proc. przedsiębiorstw.

Pracę zdalną lub hybrydową w 2023 roku umożliwiało swoim pracownikom co trzecie przedsiębiorstwo. Tyle samo planowało stosować tę formę również w 2024 roku - wskazuje PIE. Za to zdecydowanie najrzadziej stosowaną formą elastycznej pracy jest czterodniowy tydzień pracy. W 2023 roku stosował ją zaledwie 1 proc. przedsiębiorstw, a w 2024 roku jej stosowanie deklaruje 2 proc. badanych firm - podaje instytut.

Co ważne, przedsiębiorstwa, które wzięły udział w badaniu PIE, wskazują że oferowanie większej elastyczności w organizacji czasu pracy przynosi im korzyści. To nie tylko skuteczne narzędzie przyciągania i zatrzymywania pracowników, ale również zwiększania ich produktywności. To z kolei pomaga ograniczyć koszty. 

Martyna Maciuch