Dochód minimalny. Rada Unii Europejskiej przyjęła zalecenie

Chociaż we wszystkich państwach członkowskich istnieją siatki bezpieczeństwa socjalnego, postępy w zapewnianiu ich dostępności i adekwatności są nierówne. Rada zaleca więc, aby państwa członkowskie zapewniły i, w razie potrzeby, wzmocniły solidne siatki bezpieczeństwa socjalnego poprzez połączenie odpowiedniego wsparcia dochodu - w formie świadczeń zapewniających dochód minimalny i innych towarzyszących świadczeń pieniężnych - ze świadczeniami rzeczowymi oraz poprzez zapewnienie dostępu do usług wspierających i podstawowych.

Państwom członkowskim zaleca się ustalenie poziomu dochodu minimalnego za pomocą przejrzystej i solidnej metodologii, zgodnie z prawem krajowym i przy udziale stosownych stron, uwzględniającej wszystkie źródła dochodu, konkretne potrzeby i trudną sytuację gospodarstw domowych, niskie i minimalne uposażenie, stopę życiową i siłę nabywczą, a także poziomy cen i ich zmiany.

Rada zaleca ponadto, aby istniała możliwość ubiegania się o przyznanie dochodu minimalnego poszczególnym członkom gospodarstwa domowego, co ma służyć wspieraniu równości, bezpieczeństwa dochodów oraz niezależności ekonomicznej kobiet, młodych dorosłych i osób z niepełnosprawnościami.

Zaleca się również, aby państwa członkowskie stopniowo osiągnęły odpowiedni poziom wsparcia dochodu, najpóźniej do 2030 r., przy jednoczesnym zabezpieczeniu stabilności finansów publicznych. Państwa członkowskie powinny ponadto regularnie dokonywać przeglądu poziomu dochodu minimalnego i, w stosownych przypadkach, dostosowywać go w celu utrzymania jego adekwatności. W razie pogorszenia koniunktury gospodarczej elastyczność w kształtowaniu dochodu minimalnego może odegrać ważną rolę w łagodzeniu negatywnych skutków społecznych i stabilizująco działać na gospodarkę.

Pomimo postępów poczynionych w ostatnim dziesięcioleciu, w 2021 r. ponad 95,4 mln osób nadal było zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym w UE, a ryzyko to w większym stopniu dotyczyło kobiet. Pandemia COVID-19 uwidoczniła społeczne i gospodarcze korzyści płynące z odpowiednich i ukierunkowanych siatek bezpieczeństwa socjalnego, przy czym środki powstrzymujące rozprzestrzenianie się wirusa miały nieproporcjonalnie duży wpływ na kobiety i grupy w szczególnie trudnej sytuacji, zwłaszcza pod względem dostępu do opieki zdrowotnej i edukacji. W wyniku niczym nieuzasadnionej i bezprawnej agresji wojskowej Rosji wobec Ukrainy gospodarstwa domowe o niskich i niższych średnich dochodach zostały dotknięte gwałtownymi podwyżkami cen energii i wynikającą z nich inflacją.

Z Brukseli Łukasz Osiński