Duża zmiana dla finansów samorządów. Rząd przyjął projekt reformy
Rząd przyjął we wtorek ustawę wspierającą i reformującą finanse samorządów. - Dzięki zmianom w ustawie o jednostkach samorządu terytorialnego samorządy otrzymają w ciągu 10 lat dodatkowe 345 mld zł - poinformował premier Donald Tusk na konferencji prasowej. W 2025 roku będzie to o 25 mld zł więcej.
Rząd na wtorkowym posiedzeniu zajmował się m.in. projektem ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, przygotowanym przez resort finansów.
- W 2025 roku do samorządów trafi o 25 mld zł więcej niż przed zmianami w dochodach JST - powiedział Donald Tusk na konferencji prasowej.
- Szacunek ostrożny mówi, że w ciągu najbliższych 10 lat samorządy otrzymają więcej środków, niż gdyby tych zmian nie było, o 345 mld zł - dodał.
Jak zaznaczył szef rządu, ważną rzeczą jest dla niego to, że "przychody samorządów nie będą zależne od 'widzimisię" rządzących".
- Samorządy chcą mieć pewne źródła pieniędzy. I w przyszłości, jak będziemy planowali obniżenie podatków to to nie wpłynie w żaden sposób na pieniądze, które trafią do samorządów, bo ich przychody będą zależne od tak zwanej bazy podatkowej - doprecyzował.
- Wiemy, że samorządy potrzebują zmiany strukturalnej, fundamentalnej. Dlatego od początku roku wspólnie z samorządowcami pracowaliśmy nad dużą reformą finansowania jednostek samorządu terytorialnego. Na zmianie zyskają wszystkiej JST - gminy duże i małe - zapewniał z kolei minister finansów.
Andrzej Domański zaznaczył, że istotne było to, aby "pamiętać o tych samorządach, na terenie których znajdują się tak zwane obszary zielone, jak na przykład parki narodowe czy krajobrazowe".
- To tereny, z których wszyscy korzystamy, natomiast koszty z tym związane ponoszą lokalne społeczności, lokalne samorządy. [...] W przyjętym dzisiaj rozwiązaniu przyjęliśmy stosowną rekompensatę dla tego typu samorządów - wskazał. Chodzi o "wyrównanie dochodów" względem terenów, na których nie może rozwijać się przemysł, bo są objęte ochroną.
W projekcie zaproponowano odejście od obecnej zasady, według której dochód samorządów z tytułu PIT i CIT naliczany jest od podatku należnego danej JST. Od przyszłego roku dochody samorządów z PIT i CIT liczone będą jako procent od dochodów podatników danego podatku z terenu danej JST.
Każda z kategorii samorządu terytorialnego - czyli gminy, miasta, województwa oraz miasta na prawach powiatu - będzie miała określony procentowy udział w dochodach podatników PIT i CIT. Poza tym samorządy będą partycypować w podatku pobieranym w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Projektowana ustawa ma wprowadzić - zamiast obecnych części subwencji ogólnej - pojęcie potrzeb finansowych JST, które to potrzeby będą podlegać finansowaniu zwiększonymi dochodami z tytułu PIT i CIT i w mniejszym stopniu subwencją ogólną.
W projekcie proponuje się uwzględnianie następujących potrzeb finansowych: wyrównawczych (chodzi o wyrównywanie różnic w dochodach oraz uwzględnienie potrzeb wydatkowych samorządów), oświatowych - obejmujących także edukację przedszkolną, potrzeb rozwojowych dotyczących inwestycji oraz potrzeb ekologicznych i uzupełniających.