Gaz, czyli prawdziwe miliardy do wzięcia

Mowa tu o rozbudowie infrastruktury gazowej. Choć w porównaniu z nakładami na drogi inwestycje gazowe to przedsięwzięcia o mniejszej skali, i tak są całkiem sporym i smakowitym kawałkiem budowlanego tortu.

Wartym miliardy złotych. Zwłaszcza że branża gazowa wymaga naprawdę znaczących nakładów finansowych. Powody takiego stanu rzeczy są liczne. To, że infrastruktura gazowa jest stosunkowo słabo rozwinięta, należy do tych najważniejszych.

Wstyd przyznać, ale w Polsce są jeszcze całe połacie kraju, na których nie ma dostępu do gazu z sieci! Oczywiście częściowo wynika to z rachunków ekonomicznych, które nie uzasadniają budowy gazociągu. Są jednak i takie miejsca, gdzie gazociąg mógłby powstać. Tyle że z różnych względów wciąż go tam nie ma.

Duża część wydatków związana jest z koniecznością zwiększenia gazowego bezpieczeństwa kraju. Rozbudowę międzynarodowych połączeń gazowych nakazuje także zwykła ekonomika.

W przeszłości zdarzało się już, że gaz mogliśmy kupić u zachodnich sąsiadów. Tyle że nie było go czym przesłać. Brakowało interkonektorów. Taka sytuacja prowadziła między innymi do pogorszenia wyników branży chemicznej, która nie mogła korzystać z tańszego gazu zakupionego na przykład w Niemczech.

Kolejnym czynnikiem stymulującym boom w budownictwie gazowym jest to, co dzieje się wokół gazonośnych łupków i energetyki gazowej.

Eksploatacja łupków, choć to jeszcze melodia przyszłości, będzie wymagać wybudowania licznych gazociągów o mniejszych średnicach. Energetyka, w związku z jej dużym zapotrzebowaniem na gaz, potrzebuje gazociągów o znacznie większych przekrojach. A to oznacza także większe zyski firm, które je zbudują.

Krótko mówiąc, infrastruktura gazowa to prawdziwe eldorado dla spółek budowlanych.

- Polski rynek inwestycji gazowych będzie w najbliższych latach bardzo perspektywiczny - ocenia Kinga Banaszak-Filipiak, dyrektor do spraw komunikacji z rynkiem kapitałowym w giełdowym PBG. - Planowane inwestycje związane są przede wszystkim z realizacją założeń polityki energetycznej Polski i dostosowaniem jej do wymagań związanych z członkostwem w U nii Europejskiej. Głównymi podmiotami, które będą te inwestycje realizować, są oczywiście PGNiG oraz Gaz-System - dodaje Banaszak- Filipiak.

O tym, że dla przedsiębiorstw specjalizujących się w budowaniu infrastruktury gazowej idą złote lata, przekonany jest także Mirosław Dobrut, prezes Izby Gospodarczej Gazownictwa.

- Pamiętajmy, że branżę gazową czekają miliardowe wydatki. Infrastruktura wymaga rozbudowy praktycznie na każdym szczeblu. Potrzebujemy połączeń gazowych i gazociągów, budujemy gazoport; to wszystko oznacza, że wydatki będą olbrzymie.

Na szczęście mamy środki i możliwości, by zrealizować te zamierzenia - ocenia sytuację.

Rzeczywiście, największe inwestycje infrastrukturalne podejmą przede wszystkim najwięksi na rynku: Gaz- System i PGNiG.

O tym, jak wielkie pieniądze pochłoną inwestycje samego Gaz-Systemu, mówi prezes tej, kluczowej dla bezpieczeństwa energetycznego Polski, spółki Jan Chadam. Jeszcze większe kwoty zamierza przeznaczyć na inwestycje PGNiG. W najbliższych latach ponad połowę z około 26 mld zł, które planuje wydać do 2015 r., chce zainwestować w poszukiwania i wydobycie gazu.

- Będziemy również kontynuować rozbudowę i budowę podziemnych magazynów gazu, w tym naszego największego projektu - magazynu w W ierzchowicach. Realizacja wszystkich zamierzeń doprowadzi do zwiększenia pojemności magazynów z obecnych 1,6 mld m sześc.

do ponad 3 mld m sześc. w 2015 r. - tłumaczą w spółce. Jak zapewnia jej prezes Michał Szubski, inwestycje infrastrukturalne przyczynią się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego Polski oraz pomogą elastycznie reagować na wszelkie zakłócenia w dostawach paliwa. Chodzi nie tylko o magazynowanie większych ilości gazu, ale i o stworzenie możliwości odbierania go z kierunków innych niż wschodni. Sporo również inwestują spółki dystrybucyjne należące do PGNiG.

Dobry przykład to Mazowiecka Spółka Gazownictwa. - Wartość wydatków inwestycyjnych w 2007 roku wyniosła 150 milionów, w ubiegłym roku już ponad ćwierć miliarda złotych - mówi Daniel Rymarz, członek zarządu MSG. Jak dodaje w znacznej części nowe inwestycje są możliwe dzięki sięgnięciu po fundusze strukturalne Unii Europejskiej.

- Nic więc dziwnego, że wolumen transportowanego w 2007 roku gazu wyniósł 1,6 miliarda m sześc. gazu, a w zeszłym roku był już o 500 milionów metrów większy podkreśla Rymarz.

Tak duża liczba inwestycji oznacza, że zarobią na nich setki firm: te, które je zaprojektują i przygotują, dostawcy wyposażenia, firmy budowlane, a także banki, które projekty sfinansują. Gazowy boom przyniesie zysk zarówno małym, jak i dużym.

Na przykład PBG uczestniczy w postępowaniach przetargowych na budowę gazociągów o wartości szacowanej ogółem na 3,3 mld zł. - Poszczególne inwestycje są na różnym etapie postępowania przetargowego.

W większości z nich przeszliśmy już prekwalifikacje - zaznacza dyrektor Banaszak-Filipiak. Jak dodaje, pojawiają się też nowe podmioty zagraniczne, prowadzące poszukiwania złóż gazu w Polsce, które zrealizowały już pierwsze związane z tym inwestycje.

- Czekamy też na efekty badań złóż gazu łupkowego. Jeżeli potwierdzą się możliwości i opłacalność jego wydobycia, będzie to potencjalnie duży rynek inwestycyjny - ocenia przedstawicielka PBG.

W Polsce realizowane są teraz trzy, bodaj największe w historii, inwestycje związane z gazem ziemnym i ropą naftową.

Z pewnością należą one także do najważniejszych pod względem bezpieczeństwa energetycznego kraju.

Pierwszą jest podpisany i realizowany na rzecz PGNiG-u kontrakt na budowę kopalni ropy naftowej LMG (Lubiatów - Międzychód - Grotów).

Jego wartość to 1,4 mld zł netto. Nieco ponad 1,1 mld zł wynosi wartość kontraktu na budowę podziemnego magazynu gazu w W ierzchowicach. Trzecią i największą inwestycją jest natomiast budowa terminalu LNG w Świnoujściu.

Wartość tej jej części, którą obejmuje PBG, wynosi aż 2,2 mld zł netto.

Przedsięwzięcie to jest jednym z najważniejszych punktów energetycznej polityki państwa. Terminal, po oddaniu go do użytku w roku 2014, pozwoli na faktyczne zmniejszenie uzależnienia od dostaw gazu z Rosji.

Oprócz tych sztandarowych, są także mniejsze budowy. PBG ma w portfelu zleceń między innymi tłocznię gazu w Jarosławiu czy też tłocznię gazu w Goleniowie.

Zresztą o tym, jak duży i różnorodny jest rynek gazowych inwestycji infrastrukturalnych i jak wiele firm może na nim zarabiać, świadczy przypadek Expomu, niewielkiej spółki z województwa warmińsko-mazurskiego.

Otrzymała ona zamówienie na wyprodukowanie elementów oprzyrządowania do wykonywania wierceń przy poszukiwaniu i wydobyciu gazu łupkowego.

- Z naszych ustaleń wynika, że za tym pierwszym kontraktem przyjdą kolejne. Zwłaszcza że nasza spółka zlokalizowana jest na obszarze pokładów gazu łupkowego. A to dla amerykańskich firm posiadających koncesje na jego poszukiwanie, które podejmą współpracę z miejscowym biznesem, oznacza znaczne obniżenie kosztów - tłumaczy Jacek Banach, prezes Expomu.

Zanim jednak ruszą budowy, ktoś musi dostarczyć sprzęt, a wcześniej przygotować projekt inwestycji. Boom przeżywają więc także biura projektowe i kooperanci.

Optymistycznie widzi przyszłość swojej firmy prezes Izostalu Marek Mazurek. Izostal jest udziałowcem konsorcjum, które dostarcza rury Operatorowi Gazociągów Przesyłowych Gaz-System. Wartość niedawno podpisanej umowy cząstkowej na dostawy rur o średnicy 700 i 800 mm wynosi prawie 47,7 mln zł netto. Takich umów będzie z pewnością kilkanaście, a może nawet kilkadziesiąt.

- Sytuacja jest dobra, a perspektywy obiecujące. Wystarczy spojrzeć na plany inwestycyjne Gaz-Systemu obejmujące gazociągi o średnicach DN 700 i DN 800, których długość ma wynieść około tysiąca kilometrów. A trzeba zaznaczyć, że to tylko część projektów związanych z rozbudową infrastruktury gazowej w Polsce. Oprócz gazociągów przesyłowych, powinna przecież także powstać cała sieć gazociągów dystrybucyjnych - ocenia Mazurek.

Analizując projekty rozbudowy infrastruktury przesyłowej, magazynowej i wydobywczej gazu związanej z przyjętą przez Polskę strategią dywersyfikacji dostaw gazu, prezes Izostalu dochodzi do wniosku, że zapotrzebowanie na oferowane przez jego spółkę produkty będzie stale rosło.

- Duży wpływ na zainteresowanie naszą ofertą będzie miała konieczność zwiększenia udziału gazu w produkcji energii, wynikająca z ograniczeń emisji CO2. Ważne będą tu też przedsięwzięcia związane z poszukiwaniem złóż gazu łupkowego - dodaje Mazurek.

Nakłady inwestycyjne są tak ogromne, że całkiem zasadne staje się pytanie: kto za to zapłaci? Taki potentat jak PGNiG dysponuje własnymi środkami. Ale już Gaz- System ma z różnych powodów mniejszy potencjał finansowy. Spółka może jednak liczyć na pomoc Unii Europejskiej.

Bruksela jest bowiem zainteresowana budową ważnych elementów infrastruktury, nie tylko zresztą gazowej, które służyć będą całej Wspólnocie. Dofinansowywanie odbywa się z zasobów kilku funduszy i programów.

I tak na przykład całkiem niedawno, bo pod koniec lipca, Gaz-System podpisał z krakowskim Instytutem Nafty i Gazu umowę na budowę gazociągu Szczecin-Lwówek, która finansowana będzie w obrębie Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013. Wysokość dofinansowania to prawie 160 mln zł. Wartość całej inwestycji: prawie 650 mln zł. To siódma, ostatnia umowa Gaz-Systemu na dofinansowanie jego przedsięwzięć z budżetu POI iŚ. W sumie na budowę gazociągów spółka otrzyma z tego programu blisko 800 mln zł. Z funduszy europejskich zostanie też, mniej więcej w trzeciej części, sfinansowany gazoport. Ta, warta ponad pół miliarda złotych, inwestycja także otrzymała dofinansowanie między innymi z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Gazoport umieszczono również na liście projektów, które mogą dostać wsparcie z unijnego programu antykryzysowego.

Dariusz Malinowski