Górnicy muszą mieć własne pomosty

- Za takim rozwiązaniem przemawia charakter pracy pod ziemią, tj. występujące szkodliwe czynniki niezależne od człowieka, zagrożenia naturalne oraz znaczny stopień ryzyka, co powoduje konieczność utrzymywania wysokiej sprawności psychofizycznej górników. Podwyższenie wieku emerytalnego i wiążące się z tym obniżenie sprawności może poważnie wpłynąć na bezpieczeństwo pracy pod ziemią. Właśnie te warunki powodują, że domagamy się wprowadzenia tzw. opcji zerowej. Oznacza to, że pracownicy, którzy podjęli pracę pod rządami ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym górników, powinni zachować te uprawnienia do czasu nabycia prawa do emerytury. Nowe zasady nabywania uprawnień do emerytury z tytułu wykonywania pracy pod ziemią (pracy górniczej) mogłyby dotyczyć pracowników podejmujących pracę po wejściu w życie reformy emerytalnej.

GP: W lutym br. będzie gotowy dokument zawierający wyniki konsultacji społecznych, projekt ustawy o emeryturach pomostowych i rekompensatach. Z jakimi rozwiązaniami się nie zgadzacie?

- W projekcie w ogóle nie uwzględniono specyfiki górnictwa. Pozbawiono prawa do wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej osoby z kierownictwa i dozoru ruchu zakładu górniczego, stanowiska inspekcyjne i w poważny sposób ograniczono uprawnienia maszynistów wyciągowych, a także zlikwidowano pojęcie pracy równorzędnej z pracą górniczą. To pozbawi wielu fachowców, a także oddelegowanych do pełnienia funkcji w organizacjach związkowych możliwości zaliczenia tego okresu do uprawnień do wcześniejszej emerytury. Nie możemy się także zgodzić na zaproponowane w projekcie uzależnienie prawa do emerytury pomostowej od wykonywania pracy w szczególnych warunkach w momencie osiągnięcia wymaganego wieku. W rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze od dnia l stycznia 1990 r. odstąpiono od warunku osiągnięcia wieku emerytalnego w czasie zatrudnienia lub w ciągu 5 lat od ustania zatrudnienia. Z tego warunku zrezygnowano również w ustawie o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin oraz później w ustawie o emeryturach i rentach z FUS. Przyjęcie zaproponowanego zapisu uzależniającego nabycie prawa do emerytury pomostowej od wykonywania pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w chwili spełnienia pozostałych warunków uniemożliwi skorzystanie z emerytur pomostowych tym pracownikom, którzy posiadają odpowiednio długi staż w szczególnych warunkach, a którzy w chwili osiągnięcia wymaganego wieku z różnych względów nie pracują już w tych warunkach (np. zdrowotnych). Pozostawienie omawianego wymogu pozbawiłoby osoby, które go nie spełnią, zarówno prawa do emerytury pomostowej jak i rekompensaty, mimo iż osoby takie mogą mieć nawet bardzo długi staż pracy w warunkach szczególnych.

GP: Ile powinna wynosić emerytura pomostowa?

- "Pomost" powinien pozwolić na godne życie górnikowi po ciężkiej pracy pod ziemią i uważamy, że zaproponowana w projekcie ustawy wysokość emerytury pomostowej na poziomie 90 proc. należnej emerytury w powszechnym systemie emerytalnym jest do przyjęcia przez zainteresowanych. Jednak proponowane przez resort rozwiązanie polegające na ustaleniu najniższej emerytury pomostowej poniżej najniższej emerytury określonej w ustawie o emeryturach i rentach z FUS jest naszym zdaniem niezgodne z konstytucyjną zasadą równości wobec prawa. Dlatego wnosimy o ustalenie najniższej emerytury pomostowej w wysokości co najmniej najniższej emerytury określonej w ustawie o emeryturach i rentach z FUS.

Bożena Wiktorowska