Informacja rządu w sprawie realizacji uchwały Sejmu w sprawie sytuacji w sektorze cukrowniczym i prywatyzacji przemysłu cukrowniczego

Uchwała Sejmu RP z 22 grudnia 1999 r. wzywa rząd do:

1) podjęcia niezbędnych działań w celu umożliwienia terminowej zapłaty plantatorom za dostarczone buraki cukrowe;

2) podjęcia pilnych działań organizacyjnych i prawnych do powołania spółki Polski Cukier SA.

Wykonując uchwałę Sejmu RP z 22 grudnia 1999 r., Ministerstwo Skarbu Państwa dokonało wszechstronnej analizy sytuacji ekonomiczno finansowej sektora cukrowniczego oraz skutków wstrzymania prywatyzacji i możliwości utworzenia spółki Polski Cukier. Opracowany został dokument pt. Analiza możliwości utworzenia przedsiębiorstwa Polski Cukier SA. Na podstawie tych analiz Ministerstwo Skarbu Państwa przygotowało projekt stanowiska rządu. W lutym i marcu 2000 r. prowadzono prace nad przyjęciem stanowiska rządu w sprawach podniesionych w przedmiotowej uchwale Sejmu RP. W tym czasie odbywały się również konsultacje niezależnych ekspertów, którzy badali możliwość powołania spółki Polski Cukier. Po zakończeniu analiz i konsultacji oraz po rozpatrzeniu przez KERM Rada Ministrów przyjęła 4 kwietnia 2000 r. stanowisko rządu odnoszące się do wykonania uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie sytuacji w polskim cukrownictwie i prywatyzacji przemysłu cukrowniczego, które 17 kwietnia 2000 r. zostało przesłane do Sejmu RP. Niezwłocznie po przyjęciu stanowiska rząd przystąpił do realizacji postanowień w nim zawartych, koncentrując się na dwóch głównych grupach zagadnień:

I Stworzenia warunków do poprawy sytuacji ekonomicznej cukrowni i zapewnienia cukrowniom możliwości pozyskania środków finansowych na spłatę zobowiązań wobec plantatorów za dostarczony surowiec.

II Kontynuacji prac w zakresie restrukturyzacji i przekształceń własnościowych w cukrownictwie łącznie z podjęciem określonych w stanowisku działań organizacyjnych w celu powołania spółki Polski Cukier.

Ministerstwo Skarbu Państwa przedkładało Komisjom Sejmowym: Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Skarbu Państwa i Uwłaszczenia bieżące informacje o stanie wykonania uchwały Sejmu RP z 22 grudnia 1999 r.

Informacja w sprawie działań podjętych przez rząd w celu zapłaty plantatorom za dostarczone buraki oraz poprawy sytuacji ekonomicznej cukrowni, których akcje zostały wniesione do spółek cukrowych

Dążąc do poprawy kondycji ekonomicznej branży cukrowej, rząd podjął następujące działania:

- Rada Ministrów mając na uwadze potrzebę zapewnienia skutecznej ochrony rynku wewnętrznego przed importem cukru z zagranicy 7 września 1999 br. -podwyższyła autonomiczną stawkę celną na cukier do poziomu konwencyjnej stawki celnej, tj do wysokości 100 proc. (minimum 450 EUR/tonę);

- w celu zapewnienia cukrowniom warunków umożliwiających rozpoczęcie kampanii cukrowniczej w 1999 r. 2.09.1999 r. Rada Ministrów podjęła uchwałę w sprawie udzielenia przez Agencję Rynku Rolnego poręczeń spłaty kredytów zaciąganych na skup buraków cukrowych ze zbiorów 1999 r.;

- dokonano regulacji rynku cukru, dzięki czemu wszystkie cukrownie należące do Spółek Cukrowych, jak również producenci cukru pozostający poza tymi spółkami, złożyły, wymagane zapisami wymienionej uchwały Rady Ministrów umowy dotyczące zbycia 25 proc. limitu kwoty A, przyznanej im na kampanię 1999/2000 r. W wyniku przeprowadzonej regulacji z rynku krajowego została zdjęta nadwyżka w wysokości 407.500 ton cukru.

Ponadto Urzędy Kontroli Skarbowej przeprowadziły kontrole przestrzegania ceny minimalnej przez wszystkie cukrownie w kraju. Ministerstwo Skarbu Państwa zobowiązało rady nadzorcze cukrowni do sprawowania szczególnej kontroli nad obrotem cukrem przez cukrownie.

Podjęte działania pozwoliły już w ostatnim kwartale 1999 r. (pierwszy kwartał roku obrotowego 1999/2000 w cukrowniach) zahamować spadek cen i ustabilizować ich poziom nieznacznie powyżej ceny minimalnej. W dwóch kolejnych kwartałach notowano systematyczny wzrost cen cukru na rynku krajowym, co pozwoliło wielu cukrowniom poprawić sytuację finansową.

Informacja w sprawie czynności organizacyjnych podjętych w celu utworzenia spółki Polski Cukier SA

W podsumowaniu stanowiska rządu z 4 kwietnia 2000 r. odnoszącego się do wykonania uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie sytuacji w polskim cukrownictwie i prywatyzacji przemysłu cukrowniczego znalazły się następujące tezy:

- rząd wszechstronnie przeanalizował koncepcje powołania takiej spółki i stwierdza m.in., że do jej utworzenia niezbędna jest zmiana przepisów dotychczas obowiązującej ustawy o regulacji rynku cukru i przekształceniach własnościowych w przemyśle cukrowniczym;

- rząd z uwagi na trudną sytuację ekonomiczno-finansową cukrowni nie może wstrzymać realizowanych obecnie procesów restrukturyzacji i prywatyzacji cukrowni w oczekiwaniu na uchwalenie odpowiedniej ustawy;

- rząd zakłada przeprowadzenie optymalnego wariantu prywatyzacji z możliwością utworzenia spółki Polski Cukier z udziałem 16-tu cukrowni wchodzących w skład trzech spółek cukrowych, razem z tymi spółkami w przyjętym wcześniej terminie. W tym celu minister skarbu państwa ogłosi przetarg nieograniczony na wybór doradcy do opracowania i realizacji najlepszej koncepcji prywatyzacji z możliwością utworzenia spółki Polski Cukier.

W związku z postulatami środowisk związkowych, w analizie możliwości utworzenia spółki Polski Cukier SA, należało wyjaśnić kwestie, które budziły wątpliwości, a mianowicie:

- ekonomicznej zasadności projektu;

- optymalnych warunków powołania i funkcjonowania koncernu w warunkach polskiego cukrownictwa;

- propozycji zmian w obowiązującym prawie, niezbędnych dla powołania i funkcjonowania spółki.

Taki zakres analizy wymaga zatrudnienia do jej wykonania profesjonalnego doradcy dysponującego znajomością branży cukrowniczej - zarówno rynku krajowego jak i rynków europejskich - oraz doświadczeniem w zakresie przygotowywania analiz sektorowych, projektów restrukturyzacyjnych i prywatyzacyjnych.

W styczniu br., a więc niezwłocznie po przyjęciu uchwały Sejmu, minister skarbu państwa ogłosił przetarg nieograniczony (w trybie ustawy o zamówieniach publicznych) na wybór doradcy. Przetarg ten został unieważniony z powodu niezłożenia ważnej oferty.

W tej sytuacji, zgodnie ze stanowiskiem rządu, minister skarbu państwa ponownie ogłosił przetarg na wybór doradcy, modyfikując specyfikację zamówienia i zwiększając kwotę zarezerwowaną na wynagrodzenie doradcy. Po analizie złożonych ofert komisja przetargowa stwierdziła, że zaistniały przesłanki unieważnienia przetargu, określone w ustawie z 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych, z uwagi na to, że cena najkorzystniejszej złożonej oferty ponad dwukrotnie przewyższa kwotę, jaką zamawiający przeznaczył na sfinansowanie zamówienia.

W tej sytuacji Ministerstwo Skarbu Państwa ponowiło przetarg nieograniczony na wybór doradcy (ogłoszenie o przetargu ukazało się w Biuletynie Zamówień Publicznych 3.10.2000 r.). W ramach zamówienia doradca wykona:

- analizę formalno-prawnych, ekonomiczno-finansowych i organizacyjnych uwarunkowań utworzenia i funkcjonowania spółki Polski Cukier (w tym przedstawi biznesplan jej działania);

- przygotuje warianty strategii prywatyzacji spółki z udziałem plantatorów buraka cukrowego;

- przygotuje projekty dokumentów niezbędnych do powołania spółki;

- w przypadku, gdy z przeprowadzonych analiz okaże się, że powołanie spółki Polski Cukier jest niezasadne, opracuje alternatywną strategię prywatyzacji spółek cukrowych, także w wariancie uwzględniającym udział plantatorów buraka cukrowego.

Analizując możliwości powołania spółki Polski Cukier SA, rząd działa w zgodzie z obowiązującym prawem, kieruje się zamiarem wyboru optymalnego wariantu restrukturyzacji i prywatyzacji sektora z punktu widzenia interesów Skarbu Państwa, branży cukrowniczej i plantatorów buraka cukrowego.