IPAG: Rozmiar szarej strefy w Polsce to 18,3 proc. PKB
Instytut Prognoz i Analiz Gospodarczych szacuje realny rozmiar szarej strefy w Polsce w 2021 r. na 18,3 proc. PKB, bez większych zmian w porównaniu do ostatnich 5 lat. Według obliczeń IPAG, szara strefa w ujęciu stosowanym przez GUS wyniesie w bieżącym roku 12,3 proc. PKB.
"Całkowity udział szarej strefy w gospodarce IPAG oblicza jako iloraz całkowitej wartości dodanej wytworzonej w szarej strefie (w ujęciu IPAG) i produktu krajowego brutto skorygowanego o tę część szarej strefy, która nie jest ujmowana w oficjalnych statystykach GUS (czyli o doszacowania IPAG).
W latach 2017-2020 udział szarej strefy (w ujęciu IPAG) w polskiej gospodarce wynosił średnio 18,0 procent. W badanym okresie najwyższym udziałem szara strefa odznaczała się w 2017 roku - było to 18,7 procent. Do 2019 roku udział szarej strefy zmniejszał się" - napisano w raporcie.
Według IPAG, w 2020 r. nastąpił wzrost udziału szarej strefy do 18,0 proc., czyli do poziomu z 2018 roku.
Głównymi czynnikami, które przyczyniły się do odwrócenia korzystnego trendu były:
- pandemia koronawirusa i związane z nią ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej;
- nowe objawy szarej strefy związane z omijaniem zakazów administracyjnych;
- niższa mobilność społeczna, skutkująca ogólnie mniejszym popytem, ogólnie słabsza koniunktura gospodarcza;
- oznaczająca niższe zyski przedsiębiorstw konieczność szukania oszczędności;
- inflacja, oznaczająca również presję na wzrost wynagrodzeń w szarej strefie;
- wzrost płacy minimalnej, wpędzający najmniejsze firmy w szarą strefę.
W 2021 r. w ocenie IPAG należy spodziewać się dalszej intensyfikacji czynników rozwoju szarej strefy, które wystąpiły w roku 2020.
"Ponadto pojawią się takie zjawiska jak nielegalny obrót produktami i usługami związanymi stricte z pandemią koronawirusa (nielegalny handel szczepionkami, świadectwami szczepień itp.), jak również dalsze formy unikania opodatkowania, co będzie efektem wprowadzenia szeregu nowych podatków w tym roku.
Główną część szarej strefy nadal więc będą stanowić ukrywane dochody legalnie działających przedsiębiorstw oraz wynagrodzenia osób fizycznych z tytułu wykonywania pracy nierejestrowanej" - dodano.
Według obliczeń IPAG rozmiary szarej strefy w ujęciu stosowanym przez GUS zwiększyły się z 247 mld zł w 2017 roku do 280 mld zł w 2020 roku.
"Oznacza to wzrost w cenach bieżących o 13,3 procent.
W 2021 roku IPAG prognozuje dalszy wzrost wartości wytworzonej w gospodarce nieobserwowanej w ujęciu GUS. Przyrost ten wyniesie 13 mld PLN, co będzie oznaczać, że w roku 2021 udział szarej strefy w produkcie krajowym brutto wyniesie 12,3 procent. Będzie on zatem mniejszy niż na początku analizowanego okresu (2017 r. - PAP) o 0,1 pkt. proc." - dodano.
Szara strefa jest terminem określającym prowadzenie działalności gospodarczej poza oficjalnym obiegiem podlegającym kontroli państwa.
Biznes INTERIA.PL na Twitterze. Dołącz do nas i czytaj informacje gospodarcze
