Jak podróżują Polacy? Raport z rynku usług turystycznych za rok 2013 na podstawie danych FLY.PL
Raport stanowi podsumowanie roku 2013 na rynku usług turystycznych. Podstawę analiz stanowią dane biura podróży FLY.PL, biorące pod uwagę nie tylko statystyki z ubiegłego roku, ale również z poprzednich lat, dzięki czemu można pokusić się o ocenę zmian i porównanie dynamicznych trendów branżowych.
Rok 2013 z pewnością można zaliczyć do bardzo udanych dla branży turystycznej. Dane FLY.PL pokazują, że odnotowano wtedy 28 proc. wzrost sprzedaży wycieczek w formule online. Jest to bardzo dobry wynik, tym bardziej, że wiele wskazywało, że po wydarzeniach z ubiegłego sezonu i lawinie upadków biur podróży, na rynku usług turystycznych może nastąpić stagnacja. Okazało się jednak, że sytuacja ta w żaden sposób nie ostudziła urlopowych planów Polaków.
Zagraniczne wyjazdy i plany urlopowe zazwyczaj kojarzą się z okresem letnim. Dane biura podróży FLY.PL pokazują, że na okres od początku lipca do końca września Polacy kupują najwięcej wycieczek. Ponadto, w III kwartale 2013 odnotowano największy przyrost liczby rezerwacji względem roku ubiegłego. W tych miesiącach z FLY.PL wyjechało o niemal 50 proc. więcej osób niż w analogicznym okresie 2012 roku. Najwięcej osób wybiera urlop w sierpniu. Nieco mniej turystów wyjechało w lipcu, natomiast najmniejszy wzrost ilości rezerwacji odnotowano na wrzesień. Biorąc pod uwagę, iż znaczną część klientów biura stanowią rodziny z dziećmi można stwierdzić, że jednym z istotniejszych kryteriów wyboru terminu wyjazdu wciąż pozostają wakacje szkolne.
Dane Fly.pl potwierdzają, że część wyjeżdżających odkłada urlop na okres zimowy, kiedy w kraju panuje śnieg i mróz, a na zagranicznych plażach można liczyć na słoneczny wypoczynek i bardzo wysokie temperatury. Wakacje poza sezonem letnim cieszą się coraz większą popularnością - od października do grudnia 2013 miał miejsce niemal 30 proc. wzrost rezerwacji względem roku 2012. Coraz chętniej turyści wybierali wyjazdy w listopadzie i grudniu, a najmniejsza zmiana wystąpiła w październiku. Dane dotyczące wyjazdów w grudniu pokazują, iż Polacy coraz chętniej wybierają się na urlop w okresie przerwy między Świętami Bożego Narodzenia a Sylwestrem. Wiele osób wykorzystuje te wolne dni na wypoczynek poza domem.
W całym roku 2013 były jednak miesiące, które cieszyły się nieco mniejszą popularnością. Spadki w ilości rezerwacji względem roku 2012 odnotowano w marcu, czerwcu i maju.
Mimo wszystko, rok 2013 był bardzo dobrym okresem nie tylko dla FLY.PL, ale dla całej branży turystycznej skupiającej się na działaniach online. W naszych planach na ten rok założyliśmy oczywiście wzrost ilości sprzedanych wycieczek, chociaż napięta sytuacja w Egipcie, który przez lata był niekwestionowanym liderem wśród destynacji zagranicznych wyjazdów Polaków, budziła nasze obawy. Okazało się, jednak że mimo zawirowań w tym regionie, udało się osiągnąć zamierzone wzrosty całościowej sprzedaży - mówi Kacper Daszke, Marketing Manager Fly.pl.
Praktycznie wszystkie biura podróży pozwalają zarezerwować wycieczkę nawet z dużym wyprzedzeniem. Największą zaletą biur działających online jest natomiast możliwość łatwego śledzenia atrakcyjnych cenowo ofert last minute.
Jak pokazują dane sprzedażowe FLY.PL, rezerwacja maksymalnie do 14 dni przed wyjazdem, jest najczęściej wybieranym rozwiązaniem. Z typowej oferty last minute w 2013 skorzystało ponad 45 proc. turystów, co stanowiło niewielki, zaledwie 1 proc., spadek w porównaniu z rokiem ubiegłym. Last minute najbardziej popularne było w okresie letnim, od czerwca do września.
Z ofert last minute najczęściej korzystają osoby, które nie mają dokładnie sprecyzowanych planów wyjazdowych. Po prostu zależy im na urlopie, jednak kluczowym czynnikiem decyzyjnym nie jest termin, hotel czy nawet miasto, ale kwestie finansowe. W lecie, okresie urlopowym, na bieżąco śledzą oni propozycje biur podróży i decydują się na oferty last minute, które pozwalają na znaczne oszczędności. W większości z takich ofert korzystają osoby młode, bezdzietne, które wręcz z dnia na dzień są w stanie przygotować się do wyjazdu. Rodziny z dziećmi zwykle dokładniej planują wycieczki, chociażby ze względu na chęć zapewnienia maluchom odpowiednich atrakcji podczas urlopu.
Popularność ofert last minute zwykle tłumaczy się właśnie atrakcyjnymi warunkami cenowymi, jednak niektórzy komentatorzy rynku usług turystycznych zwracają uwagę również na inny aspekt. Otóż kupno wycieczki na kilka dni przed wylotem daje większe poczucie bezpieczeństwa. W przypadku rezerwacji z wyprzedzeniem kilku tygodni, a tym bardziej kilku miesięcy, nigdy nie mamy pewności, że nie wydarzy się coś co uniemożliwi nam wyjazd. Nie sposób przecież przewidzieć choroby, hospitalizacji czy utraty pracy, dlatego też wielu turystów obawia się układania długoterminowych planów i woli poczekać ze spakowanymi walizkami na ciekawą ofertę z wylotem za kilka dni.
Można zatem pokusić się o stwierdzenie, że Polacy niechętnie planują wakacje w odległych terminach. Im więcej dni do wyjazdu, tym mniejsza liczba rezerwacji. Niemal co piąty turysta planował w 2013 wyjazd na maksymalnie 30 dni przed datą wyjazdu. Podobnie jak w przypadku last minute, najpopularniejszym okresem jest lipiec i sierpień.
O wyjazd z wyprzedzeniem od miesiąca do 4 miesięcy dba co dziesiąty turysta. Z wyprzedzeniem od 31 do 60 dni w 2013 wycieczki wykupiło 11,72 proc. klientów, natomiast plany w okresie od 61 dni do 120 dni przed wyjazdem robiło 10,26 proc. klientów.
Warto zaznaczyć, że w obu przypadkach zakupy w większości dotyczyły wyjazdów w okresie letnim, a dokonywano ich w pierwszej połowie roku. Wśród klientów biura, którzy z większym wyprzedzeniem rezerwowali wyjazdy, popularna była opcja wykupienia dodatkowego ubezpieczenia od kosztów rezygnacji z wyjazdu. Dzięki takiemu zabezpieczeniu turyści, którzy z przyczyn losowych nie mogli wyjechać we wcześniej zaplanowanym terminie, mogli odzyskać całość wpłaconej kwoty. W ramach zeszłorocznej promocji organizowanej z TU Europa, klienci biura mogli skorzystać z ubezpieczenia bez dodatkowych opłat, co spotkało się z dużym zainteresowaniem i zaowocowało kolejną edycją akcji "100 proc.zwrotu" w bieżącym roku.
Można zauważyć, że znikomy procent nabywców planuje urlopy z ponad półrocznym wyprzedzeniem. Zaledwie 7 proc. klientów FLY.PL wykupuje wycieczki tak wcześnie. Najczęściej dotyczy to miesięcy zimniejszych, tj. listopada, grudnia i stycznia, kiedy klienci FLY.PL myślą już o letnim wypoczynku.
Dane sprzedażowe FLY.PL pokazują, że najpopularniejsze kierunki zagranicznych wyjazdów Polaków w 2013 to Grecja i Egipt.
Co piąty turysta w 2013 roku wybrał wypoczynek w Grecji, która w ofercie FLY.PL nie jest nowym kierunkiem, jednak w ostatnim czasie wyraźnie zyskała na popularności. Do greckich kurortów wybrało się niemal dwukrotnie więcej Polaków niż w roku 2012. Przed wyjazdami do Grecji nie wystraszyły ich medialne doniesienia o trudnej sytuacji finansowej w kraju, groźby wyjścia ze strefy euro, a także związane z tym zamieszki i protesty. Warto podkreślić, iż nie bez znaczenia pozostaje fakt, że turystyka zawsze należała do silnych i najbardziej dochodowych sektorów greckiej gospodarki. W obliczu kryzysu dbano, aby ta tendencja się nie zmieniła, a Grecja wciąż jawiła się jako atrakcyjne miejsce wypoczynku. Z pewnością turyści przebywający w kurortach, szczególnie z dala od stolicy, nie musieli obawiać się spadku jakości świadczonych usług. Grecy zdają sobie sprawę jak cenni są napływający do nich z całego świata turyści, dlatego też nadal starają się zapewniać im atrakcje na jak najwyższym poziomie.
Nie bez znaczenia w kontekście popularności wycieczek do Grecji, pozostaje również fakt, iż sytuacja finansowa państwa przyczyniła się do spadku cen usług turystycznych. Wyjazdy do tego regionu w roku 2013 były tańsze niż w latach ubiegłych, pozostając na tym samym poziomie jakościowym.
Niezmiennie od lat najwięcej osób wypoczywało na największej greckiej wyspie, Krecie, która kusi krajobrazem jasnych plaż przeplatanych skalistymi wybrzeżami. Na popularności nieco straciło Rodos, wybierane w roku 2013 przez 15 proc. turystów, zyskała natomiast wyspa Zakynthos. Niektórzy nazywają ją "wyspą widokową", gdyż obfituje w miejsca, gdzie można podziwiać okazałe skały opadające do morza. Turystów przyciągają piękne plaże, na czele z Zatoką Wraku, dziką plażą zamkniętą białymi klifami, na której spoczywa wrak statku, a także rejsy łodziami do błękitnych grot. Już w połowie roku zainteresowanie tą trzecią co do wielkości grecką wyspą zostało uznane ze ubiegłoroczny trend. Zgodnie z prognozami, utrzymywał się on przez cały sezon.
Egipt w zeszłym roku wybrał co piąty wyjeżdżający z FLY.PL, co oznacza spadek w porównaniu ze sprzedażą wycieczek w tym kierunku w latach ubiegłych. Niewątpliwe wpływ na to miała sytuacja polityczna i kolejna fala antyrządowych protestów, która nieco zachwiała zainteresowanie wyjazdami nad Nil, szczególnie na przełomie czerwca i lipca. Dane z kolejnych miesięcy pokazują jednak tendencję wzrostową. Egipt znów cieszy się coraz większą popularnością i wiele wskazuje na to, że szybko powróci na pozycję lidera i do sprzedaży sprzed kilku lat, na poziomie ponad 50 proc. obrotu FLY.PL.
Podobnie jak w ostatnich latach, najpopularniejszy był wypoczynek w Hurghadzie, która stanowi połowę sprzedaży Fly.pl. To baza wypadowa do innych atrakcji turystycznych, takich jak wycieczki po Pustyni Arabskiej. Popularne jest również słynące z raf koralowych Sharm El Sheikh, które wybrał co trzeci turysta. Pozostałe kurorty: Marsa Alam i Taba, były mniej popularne, jednak również zyskały zainteresowanie względem roku ubiegłego.
Kolejnym kierunkiem często wybieranym przez turystów w 2013 była Turcja, która stanowiła 18 proc. sprzedaży FLY.PL, co stanowiło niemal 4 proc. wzrost względem roku 2012. Zdecydowanie najwięcej osób wybrało się do Antalya, miasta położonego w południowo-zachodniej części kraju, którego wizytówką jest Żłobiony Minaret - Yivli Minare, pozostałość dawnego meczetu. W mieście tym turyści mogą przechadzać się uliczkami starego miasta, podziwiając ruiny XII-wiecznej, bizantyjskiej bazyliki Kesik Minare Z uroków miasta skorzystało niemal 80 proc. spośród wyjeżdżających do Turcji.
Co dziesiąty turysta wybierał wypoczynek w Hiszpanii, a najwięcej, niemal jedna czwarta spośród nich chciała odwiedzić Teneryfę, która ze względu na kilka typów klimatu i stref klimatycznych nazywana jest "kontynentem w miniaturze". Popularne, choć znacznie mniej, były również Fuerteventura, którą wybrało niemal 18 proc. odwiedzających Hiszpanię oraz Majorka - wybór ok.15 proc. z nich.
Warto zwrócić uwagę także na Włochy, których udział w obrocie FLY.PL względem roku 2012 wzrósł w ubiegłym roku ponad dwukrotnie. Co czwarty turysta wyjeżdżający na Półwysep Apeniński wybierał wypoczynek na Sycylii, która słynie z przykładów starożytnej sztuki i architektury, na czele z Valle dei Templi, Doliną Świątyń. 19 proc. zdecydowało się spędzić urlop na Sardynii. Co ciekawe, dość liczna grupa wybrała wycieczkę objazdową, podczas której mogą zwiedzić Rzym i Florencję, a także poznać zabytki Sieny i Lukki.
Podobny jak Włochy wzrost odnotowała również Bułgaria, która kusi piaszczystymi plażami i niewątpliwie stosunkowo niskimi cenami. W 2012 jej udział w obrocie biura wynosił 3 proc., natomiast w 2013 odnotowano wzrost do poziomu 5,6 proc. Niewielki wzrost dotyczy również sprzedaży wycieczek do Tunezji, która łączy w sobie arabskie, afrykańskie i śródziemnomorskie tradycje. W renomowanych kurortach, takich jak Dżerba, Tabarka, Hammamet, czy Sousse w 2013 roku urlop spędzało ok. 7 proc. klientów FLY.PL.
W roku 2013 wzrosło również zainteresowanie Cyprem, a w szczególności Cyprem Północnym. Jest to stosunkowo nowy kierunek, rzadko obierany przez Polaków w latach ubiegłych, kiedy to częściej odwiedzano południową część wyspy. Obecnie coraz więcej osób docenia jednak walory tego miejsca - piękne, dzikie plaże i doskonałe warunki do uprawiania sportów wodnych i nurkowania, porównywalne z tymi w bardziej egzotycznych krajach. Turystów przyciąga jego naturalność, nieskażona jeszcze zbyt dużą liczbą turystów. Cypr Północny to w tej chwili chyba jedyne miejsce w basenie Morza Śródziemnego, gdzie można mieć plażę niemal na wyłączność. Jeśli jednak wzrostowa tendencja liczby wyjazdów w to miejsce utrzyma się w kolejnych latach, coraz trudniej będzie o spokojny wypoczynek na dzikiej plaży, a miejsce to coraz bardziej zacznie przypominać inne południowoeuropejskie kurorty.
Planując wakacje z FLY.PL turyści na początek określają kilka parametrów, jakie powinna spełniać ich wycieczka. Mowa tu o standardzie hotelu, wyżywieniu, długości pobytu oraz preferowanym rodzaju transportu.
Polacy rzadko podróżują w pojedynkę. Średnia ilość osób przy jednej rezerwacji wynosi 2,2.
Zdecydowana większość klientów biura to pary bądź rodziny z dziećmi. Te ostatnie najczęściej szukają hoteli All Inclusive, blisko plaży i z atrakcjami dla najmłodszych. Rodzice, wybierając spośród dostępnych ofert, zwracają szczególną uwagę na bezpieczeństwo swoich pociech podczas pobytu, jak również na dostępność zajęć dla dzieci. Zajęcia dla najmłodszych prowadzone przez polskich animatorów są jednym z najważniejszych kryteriów przy wyborze oferty wyjazdu.
Dane za rok 2013 pokazują, że klienci podczas wakacji zdecydowanie stawiają na wygodę i komfort. Najczęściej Polacy wypoczywali w hotelach 4- i 4,5-gwiazdkowych. Na najwyższą jakość obsługi decydował się co czwarty wyjeżdżający. Niecałe 30 proc.wybrało wypoczynek w hotelu o standardzie niższym niż 4 gwiazdki, a tylko nieliczni wybierali hotele 2 bądź 2,5-gwiazdkowe.
Również dane dotyczące wybieranego standardu wyżywienia w hotelu świadczą o wysokich oczekiwaniach klientów. Zdecydowana większość, bo ponad 80 proc. podróżnych wybiera opcję All Inclusive, obejmującą pełne wyżywienie: śniadania, obiady, kolacje oraz przekąski między posiłkami, a także napoje bezalkoholowe, jak i alkohole. Tylko 1 proc. turystów decyduje się na opcję bez wyżywienia.
Warto zauważyć, że wśród turystów, którzy nie wybierają wersji All inclusive, dominuje opcja Half Board, czyli śniadania i obiadokolacje, co daje pełną swobodę korzystania z uroków miejsca pobytu bez konieczności powrotu do hotelu w porze obiadu.
Z danych wynika, że Polacy w większości wyjeżdżają na okres do 8 dni, zwykle w 2013 roku był to jednak równo tydzień. Tylko co trzeci wyjeżdżający znajduje czas i pieniądze na wypoczynek długości od 9 do 15 dni. Jedynie co setny klient może sobie pozwolić na wyjazd dłuższy, czyli liczący ponad dwa tygodnie.
Zakup wycieczki w FLY.PL to również możliwość wyboru środku transportu. Biorąc pod uwagę, iż oferta biura podróży to zagraniczne wyjazdy, niekiedy w bardzo odległe miejsca w Afryce, Azji, czy Ameryce Południowej, niemal wszyscy turyści wybierają podróż lotniczą. Nieco ponad połowa podróżnych rozpoczyna swe wakacje na lotnisku w Warszawie, natomiast co piąty wybiera jako miejsce startu Katowice. Wrocław, Poznań, Gdańsk, czy Kraków są zdecydowanie mniej popularne.
W 2013 roku zaledwie 2 proc. klientów FLY.PL wybrało podróż autokarem, co może jest mniej komfortowe i pochłania więcej czasu, ale z drugiej strony pozwala "zwiedzać" z okien autobusu. 3 proc. turystów zrezygnowało z opieki biura podróży podczas drogi do miejsca docelowego, decydując się na dojazd we własnym zakresie.
W kwestii preferencji klientów warto również powiedzieć o wyraźnej tendencji dotyczącej drogi rezerwacji wyjazdów. Internetowe biura, w tym FLY.PL, pozwalają dokonywać rezerwacji online lub telefonicznie, za pośrednictwem centrum obsługi klienta. Tendencją jaką wyraźnie ujawniają dane FLY.PL z ostatnich kilku lat jest stały wzrost ilości rezerwacji dokonywanych całkowicie online, kosztem rezerwacji telefonicznych.
Wykres pokazuje wyraźne odwrócenie tendencji. W roku 2010 ponad połowa klientów FLY.PL wybrała rezerwację za pośrednictwem Contact Center, gdzie mogli porozmawiać z ekspertem i to on dokonał za nich wszystkich formalności. Trzy lata później z samodzielnej rezerwacji na stronie internetowej biura skorzystało już 55 proc. Polaków. Z pewnością nie bez znaczenia pozostaje rosnące obycie Polaków w świecie internetu i fakt, że obecnie wiele innych spraw załatwiają oni online. Poruszanie się po stronie biura podróży nie sprawia im już trudności, zwłaszcza, że system prowadzi przez proces rezerwacji krok po kroku.
Podsumowując dane za rok 2013 eksperci z FLY.PL zaliczają go do udanych w branży turystycznej. Polacy znacznie częściej niż w roku ubiegłym korzystali z usług biura, przynosząc tym samym optymistyczną prognozę na kolejne lata.
Warto jednak podkreślić, że z początkiem roku 2013 trudno było prognozować, jaka będzie sytuacja na rynku usług turystycznych. Skutki bankructwa niektórych biur podróży odczuły tysiące osób, a doniesienia medialne o kolejnych grupach polskich turystów, którzy musieli przerwać urlop, czy tych którzy nawet nie zdążyli wyjechać napawały potencjalnych klientów lękiem. Liczne były głosy o spadku zaufania do biur podróży i poszukiwaniu alternatywnych rozwiązań w postaci samodzielnego organizowania wyjazdów. O sytuacji w branży turystycznej w rozpoczynającym się roku mówiono raczej w kontekście utrzymania rezerwacji na dotychczasowym poziomie, a nawet obawiano się spadku ich liczby. Jak widać w przypadku wielu podmiotów oferujących usługi turystyczne obawy były całkowicie nieuzasadnione.
Na urlopowe wybory Polaków w niewielkim stopniu wpłynęły również medialne doniesienia o kryzysie w Grecji, czy kolejnej fali protestów w Egipcie. Właśnie te dwa kierunki były najczęściej wybieranymi w ubiegłym roku. Łącznie w miejsca te wyjechała niemal połowa turystów, którzy w 2013 roku skorzystali w usług FLY.PL. Nie dziwi popularność Egiptu, który od lat jest w czołówce destynacji zagranicznych wyjazdów Polaków i po niewielkim zachwianiu znów pnie się ku pozycji lidera. Zaskoczeniem natomiast okazała się rosnąca popularność Grecji, której udział w obrocie FLY.PL wzrósł niemal dwukrotnie. Niewątpliwie zainteresowanie wyjazdami w ten region było jednym z głównych trendów w roku 2013.
Dane sprzedażowe FLY.PL pozwalają wnosić, że Polacy podczas urlopu najbardziej cenią wygodę i komfort, ale ważnym kryterium wyboru wycieczek wciąż pozostaje również ich cena. Świadczy o tym nie tylko dominacja Grecji czy Egiptu, których ceny są jednymi z najniższych w ofercie biur podróży, ale również przewaga wyjazdów krótkich, trwających maksymalnie osiem dni oraz popularność oferty last minute.
Zakup wycieczki z niewielkim wyprzedzeniem, maksymalnie do 14 dni przed wyjazdem, okazał się najczęściej wybieraną opcją w sezonie 2013. Dane pokazały jednocześnie, że Polacy niechętnie robią długoterminowe plany. Na zakup wycieczki z kilkutygodniowym, a tym bardziej kilkumiesięcznym wyprzedzeniem decyduje się niewielu turystów.