Kryzys: NBP straszy - wszystko będzie spadać!

Projekcja została opracowana w Instytucie Ekonomicznym (IE) Narodowego Banku Polskiego i przedstawia prognozowany rozwój sytuacji w gospodarce przy założeniu stałych stóp procentowych NBP. Projekcja marcowa z modelu makroekonomicznego NECMOD, który wykorzystano do jej opracowania, obejmuje okres od I kwartału 2013 r. do IV kwartału 2015 r.; punktem startowym projekcji jest IV kwartał 2012 r. Projekcja nie uwzględnia ostatniej decyzji RPP o obniżce stóp procentowych o 0,5 pkt proc.

W dokumencie przytoczono dane GUS, z których wynika, iż w 2012 r. dynamika wzrostu PKB obniżyła się do 2,0 proc. z 4,3 proc. w 2011 r. Spowolnienie to wynika w dużej mierze z niekorzystnych uwarunkowań zewnętrznych polskiej gospodarki.

"Strefa euro od IV kwartału 2011 r. ponownie znajduje się w fazie recesji, do czego przyczyniają się problemy zadłużeniowe i utrata konkurencyjności niektórych krajów strefy. Spowolnieniu za granicą towarzyszy stopniowe wygasanie wpływu pozytywnych czynników podtrzymujących do I kw. ub.r. krajowy wzrost gospodarczy na względnie wysokim poziomie" - czytamy w projekcji.

Jak wskazano, kończą się pieniądze unijne na lata 2007-2013, więc współfinansowane z nich inwestycje też ulegają wyhamowaniu, natomiast osłabienie handlu światowego pogorszyła sytuacja w gospodarce niemieckiej, będącej głównym odbiorcą polskiego eksportu. W dokumencie napisano jednak, że w 2015 r. dynamika PKB powinna przyspieszyć.

Inflacja - jak wskazano - ma się trwale obniżyć do poziomu zbliżonego do 1,5 proc. "Zmniejszenie presji inflacyjnej będzie wynikiem osłabienia krajowego wzrostu gospodarczego, które (...) wpłynie negatywnie również na rynek pracy i w konsekwencji przyczyni się do obniżenia tempa wzrostu jednostkowych kosztów pracy" - napisano w dokumencie.

"W horyzoncie projekcji oczekiwany jest spadek cen ropy naftowej i surowców rolnych na rynkach światowych, do czego będzie przyczyniać się słaba koniunktura w gospodarce światowej i prognozowany wzrost podaży tych surowców" - napisano.

Z dokumentu wynika, że na spadek inflacji w 2013 roku wpłyną także obniżki cen gazu ziemnego dla gospodarstw domowych, jako efekt renegocjacji kontraktu pomiędzy PGNiG a Gazpromem. "W 2014 r. w kierunku niższej inflacji będzie oddziaływać również obniżenie podstawowej stawki podatku VAT do poziomu z 2010 r." - dodano.

Według autorów projekcji głównym źródłem niepewności dla prognozy inflacji i PKB jest rozwój sytuacji w strefie euro i powiązane z tym kształtowanie się kursu złotego oraz przyszła skala zmian w polityce fiskalnej. "Ze względu na oczekiwane spowolnienie gospodarcze, utrzymanie deficytu finansów publicznych na poziomie zapewniającym spełnienie krajowych i europejskich reguł fiskalnych może wymagać podjęcia dodatkowych działań dostosowawczych w horyzoncie projekcji, np. wycofanie się z, uwzględnionego w projekcji, powrotu podstawowej stawki VAT do 22 proc. w 2014 r." - wskazano.

W projekcji podano, że istotnym źródłem niepewności jest także stopień absorpcji funduszy unijnych w najbliższych latach oraz tempo wykorzystania środków w ramach perspektywy finansowej UE na lata 2014-2020.

Projekcja nie uwzględnia decyzji RPP z ubiegłego tygodnia o obniżce stóp procentowych o 0,5 pkt proc. Zastępca dyrektora Instytutu Ekonomicznego NBP Jacek Kotłowski powiedział na konferencji, że pozytywne efekty tej obniżki powinny być widoczne pod koniec tego roku. Wyjaśnił, że obniżka stóp procentowych o 100 pb podnosi PKB o 0,4 pkt proc.

Projekcja inflacji jest częścią opublikowanego w poniedziałek przez NBP "Raportu o inflacji marzec 2013 r.". Napisano w nim, że w drugiej połowie ub.r. dynamika cen towarów i usług konsumpcyjnych obniżała się, a tempo wzrostu PKB nadal spowalniało. Wzrost PKB był obniżany przez dalszy spadek popytu krajowego, co wynikało ze spadku inwestycji, a w IV kwartale 2012 r. także konsumpcji, którym towarzyszył ujemny wkład zapasów do wzrostu PKB. Wskazano, że wzrost PKB w II połowie 2012 r. był podtrzymywany przez relatywnie dużą - choć stopniowo słabnącą - poprawę eksportu netto.

"Spowolnieniu aktywności w gospodarce krajowej w II połowie 2012 r. towarzyszyła stagnacja liczby pracujących w gospodarce oraz dalszy spadek dynamiki zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw, która w IV kw. obniżyła się poniżej zera. Stagnacja wzrostu liczby pracujących, której towarzyszył wzrost wskaźnika aktywności zawodowej, przełożyła się na dalszy wzrost stopy bezrobocia" - napisano.

Zgodnie z raportem dane dotyczące wzrostu wynagrodzeń oraz jednostkowych kosztów pracy wskazują na brak presji płacowej w gospodarce - w II połowie 2012 r. tempo wzrostu wynagrodzeń obniżyło się. "Od publikacji poprzedniego Raportu wyhamował wzrost akcji kredytowej. W IV kw. 2012 r. zadłużenie przedsiębiorstw obniżyło się, na co złożyło się ograniczenie kredytów inwestycyjnych oraz pogłębienie spadku kredytów o charakterze bieżącym. Jednocześnie w IV kw. ub.r. obniżała się dynamika kredytów mieszkaniowych dla gospodarstw domowych, zaś zadłużenie z tytułu kredytów konsumpcyjnych nadal spadało. (...) Jednocześnie wzrost aktywów finansowych gospodarstw domowych nieco przyspieszył, na co wpływ miało w szczególności zwiększenie środków ulokowanych w funduszach inwestycyjnych w IV kw. 2012 r." - napisano.