Likwidacja weta wojewodów
Unijna komisarz ds. polityki regionalnej Danuta Huebner dała w poniedziałek do zrozumienia, że proponowana nowelizacja polskiej ustawy o polityce rozwoju, która zlikwiduje weto wojewodów wobec projektów wybranych do realizacji, jest zgodna z prawem UE i zyska przychylność Komisji Europejskiej.
"Tydzień temu podczas spotkania z minister Grażyną Gęsicką uzgodniliśmy niezbędne zmiany, które dostosowałyby tę ustawę do prawa europejskiego" - powiedziała w poniedziałek na konferencji prasowej Hubener. Komisarz zastrzegła jednak, że z ostateczną oceną znowelizowanej ustawy poczeka na jej oficjalne przesłanie do Brukseli, a także akceptację projektu Ministerstwa Rozwoju Regionalnego przez rząd i Sejm.
"Jest oczywiste, że nie będziemy mogli zaakceptować polskich programów operacyjnych (dotyczących wykorzystania funduszy z budżetu UE na lata 2007-13 - PAP) bez dostosowania tego prawa do prawa europejskiego" - dodała.
MRR poinformowało PAP w poniedziałek, że projekt nowelizacji ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju został skierowany 28 marca do uzgodnień międzyresortowych.
"W wyniku nowelizacji ustawy, art. 28 (dotyczący weta - PAP) będzie zmodyfikowany. Nie będzie utrzymana możliwość wetowania przez wojewodę projektów wybranych do realizacji przez Instytucję Zarządzającą (Urząd Marszałkowski)" - powiedziano PAP w służbie prasowej MRR.
Zmiany są wynikiem kwestionowania przez Komisję Europejską niektórych zapisów przyjętej w grudniu ustawy, w tym zwłaszcza tego, dzięki któremu wojewodowie - jako przedstawiciele rządu - mogliby wetować decyzje samorządów w sprawie wydatkowania unijnych funduszy strukturalnych.
Służby prawne Dyrekcji Generalnej ds. polityki regionalnej uznały, że Polska ustawa jest niezgodna z rozporządzeniem ogólnym KE o funduszach strukturalnych w latach 2007-2013. Narusza uprawnienia władzy zarządzającej funduszami, gdyż zgodnie z prawem wspólnotowym, to Instytucja Zarządzająca (Urząd Marszałkowski) odpowiada za wybór projektów.
Inny zarzut dotyczył powoływania przez wojewodów komitetów monitorujących wydawanie unijnych pieniędzy przez samorządy.
Minister Gęsicka zaproponowała w nowelizacji, by w miejsce zapisów o prawie weta przyjąć zapis o nadzorze wojewody nad prawidłowością procedur konkursowych w regionach. W komunikacie prasowym z 28 marca MRR tłumaczy, że w polskim systemie prawnym istnieje od 1998 roku system nadzoru wojewody nad działalnością jednostek samorządu wojewódzkiego, a nowy zapis nie powinien już naruszać unijnego rozporządzenia o funduszach strukturalnych w latach 2007-2013.
Na konferencji prasowej w Brukseli Huebner poinformowała też, że wszystkie kraje przesłały już do KE tzw. narodowe strategiczne ramy odniesienia (czyli dokumenty określające priorytety dotyczące polityki spójności w danym kraju). Dokumenty te są obecnie oceniane przez Komisję. W przypadku Malty i Grecji ramy zostały już ostatecznie przyjęte.
"Zatwierdzenie polskich narodowych ram nastąpi prawdopodobnie na początku maja" - powiedziała Huebner. Do Brukseli trafiło już także wszystkich 20 polskich programów operacyjnych dotyczących Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) oraz Europejskiego Funduszu Społecznego z budżetu na lata 2007-13.
Negocjacje w sprawie ich zatwierdzenia przez KE już się rozpoczęły - poinformowała Huebner. "Niczego złego nie mogę powiedzieć. Potrzebna jest pełna mobilizacja" - dodała. Dopiero po akceptacji programów KE może przesłać zaliczki na realizację projektów.
Budżet polityki spójności na lata 2007-2013 wynosi 347,4 mld euro (z czego dla Polski przewidziano prawie 67,3 mld) co stanowi 35 procent wszystkich wydatków UE.
Ze wstępnych szacunków wynika, że około 200 mld euro (z puli na politykę spójności) zostanie przeznaczonych bezpośrednio na inwestycje realizujące założenia tzw. strategii lizbońskiej, np. inwestycje w badania naukowe i rozwój wyniosą 50 mld euro, a w kapitał ludzki ? 70 mld euro.
Inga Czerny
