MZ skierowało do konsultacji projekt ustawy o stwierdzaniu, dokumentowaniu i rejestracji zgonów

Autorzy regulacji przypomnieli w uzasadnieniu, że problem związany z kwestią stwierdzania zgonu i wynagradzania lekarzy, w tym tych powoływanych przez starostę do stwierdzanie zgonu i wypełnianie kart zgonu na podstawie przepisów ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych, jest przedmiotem uwag od wielu lat. Podkreślili, że archaiczność ustawy, nieadekwatne regulacje i terminologia nie odpowiadają wymaganiom dzisiejszych realiów i obecnemu stanowi prawnemu.

Projekt ma na celu stworzenie warunków gwarantujących poprawne określenie przyczyny śmierci, przez osobę inną niż sporządzająca kartę zgonu, zgodne z Międzynarodową Statystyczną Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD 10), co ma m.in. umożliwić dokładne mapowanie przyczyn śmierci na danym obszarze i dywersyfikację środków przeznaczanych na ochronę zdrowia. W uzasadnieniu projektu oceniono, że "brak jednoznacznej wiedzy o przyczynie śmierci implikuje dezynwolturę w generowaniu danych dotyczących schorzeń generujących najgroźniejszy skutek, jakim jest śmierć na danym makro- i mikroregionie kraju".

Autorzy projektu podnoszą, że dotychczasowe brzmienie przepisów ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych oraz jej aktu wykonawczego - w szczególności rozporządzenia z 1961 r.

Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie stwierdzenia zgonu i jego przyczyny - budziło liczne problemy wykonawcze i wątpliwości interpretacyjne przy ich stosowaniu oraz wymagało doprecyzowania. Konieczność taką sygnalizowały m.in. jednostki samorządu terytorialnego oraz samorząd lekarski, występujące m.in. z postulatem uregulowania tej kwestii.

Projektodawcy akcentują, że poprawne kwalifikowanie przyczyny zgonu wymaga ustawowego uregulowania wielu spraw dotyczących stwierdzania zgonu, w tym zapewnienia wykonywania tych czynności przez osoby mające odpowiednie kwalifikacje zawodowe oraz wiedzę.

Konieczne jest więc wprowadzenie zasad obejmujących: stwierdzania i potwierdzania zgonu; ustalania przyczyny zgonu oraz przeprowadzania badania pośmiertnego; nabywania i utraty prawa do wykonywania czynności koronera; sporządzania karty zgonu; rejestracji zgonów oraz finansowania zadań związanych ze stwierdzaniem, potwierdzaniem i dokumentowaniem zgonów.

W ocenie skutków regulacji podniesiono, że rekomendowane jest działanie legislacyjne polegające na wprowadzeniu nowoczesnych rozwiązań prawnych umożliwiających m.in. w każdym województwie funkcjonowanie koronera.

Obecnie osobą uprawnioną do stwierdzenia zgonu jest lekarz, na podstawie osobiście wykonanych badań i ustaleń. W uzasadnionych przypadkach lekarz, z wyłączeniem lekarza dentysty, może uzależnić wystawienie karty zgonu od przeprowadzenia sekcji zwłok. Lekarz może wystawić kartę zgonu na podstawie dokumentacji badania pośmiertnego przeprowadzonego przez innego lekarza lub inną uprawnioną osobę, a także na podstawie dokumentacji stwierdzenia trwałego nieodwracalnego ustania czynności mózgu (śmierci mózgu) lub nieodwracalnego zatrzymania krążenia poprzedzającego pobranie narządów.

Zgon i jego przyczyna są ustalane przez lekarza leczącego chorego w ostatniej chorobie. Stwierdzenie zgonu i jego przyczyny następuje w drodze oględzin dokonywanych przez lekarza lub, w razie jego braku, przez inną osobę powołaną do tej czynności przez właściwego starostę, przy czym koszty tych oględzin i wystawionego świadectwa nie mogą obciążać rodziny zmarłego.

Jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że przyczyną zgonu było przestępstwo, w takim wypadku kartę zgonu wystawia lekarz, który na zlecenie sądu lub prokuratora dokonał oględzin lub sekcji zwłok.

W przypadku gdy żaden lekarz nie udzielał zmarłemu świadczeń zdrowotnych w okresie 30 dni przed dniem zgonu, bądź lekarz taki zamieszkuje w odległości większej niż 4 km od miejsca, w którym znajdują się zwłoki, albo z powodu choroby lub z innych uzasadnionych przyczyn nie może dokonać oględzin zwłok w ciągu 12 godzin od chwili wezwania, kartę zgonu wystawia lekarz, który stwierdził zgon, będąc wezwanym do nieszczęśliwego wypadku lub nagłego zachorowania.

Ważne jest, że zespoły ratownictwa medycznego nie mogą być dysponowane wyłącznie w celu stwierdzenia zgonu.

Autor: Katarzyna Lechowicz-Dyl

Jak podała wczorajsza "Rzeczpospolita",koroner dostanie 725 zł, a lekarz rodzinny 156 zł za orzeczenie śmierci pacjenta. Teraz koroner czyli lekarz, za pieniądze z budżetu państwa będzie stwierdzał zgon i zadba o transport zwłok. Zdaniem ekspertów ze Związku Miast Polskich, przewidywane koszty tej regulacji są zaniżone. Jeśli blisko 32,6 mln zł, jakie na koszty stwierdzania zgonów zamierza rocznie wydawać projektodawca, to jak podaje "Rzeczpospolita", przy blisko 400 tys. zgonów rocznie, wyjdzie 80 zł. To zdecydowanie za mało.