Unia wymaga, by firmy produkujące oraz dystrybuujące gaz na terytorium UE były odrębne, czyli rozdzielone. Ma to zapewnić uczciwą konkurencję na rynku i zapobiec sytuacji, w której firmy blokowałyby dostęp do infrastruktury konkurentom. Dostęp do gazociągu musi być udostępniony stronom trzecim.
Operator Nord Stream 2 twierdzi, że zmienione przez Unię w 2019 roku przepisy były wymierzone w inwestycję Gazpromu. Projektowi zdecydowanie sprzeciwia się wiele rządów europejskich, z których część postrzega go jako prostą drogę do uzależnienia energetycznego od Rosji.
Gazociąg o przepustowości 55 mld m sześc. rocznie jest już na ukończeniu. Rosyjskie źródła podają, że w tym roku może nim popłynąć 5,6 mld m sześc. gazu.
Projekt spotkał się z politycznym sprzeciwem m.in. Stanów Zjednoczonych, Polski i Ukrainy, która w przypadku uruchomienia rurociągu straci wpływy z opłat tranzytowych.
morb
PGNIG i PST zadowolone z wyroku
PGNiG SA i PST z zadowoleniem przyjęły dzisiejszy wyrok Wyższego Sądu Krajowego w Düsseldorfie uznający rację obu spółek i podtrzymujący decyzję Federalnej Agencji ds. Sieci (BNetzA) o oddaleniu złożonego przez Nord Stream 2 AG wniosku o derogację od przepisów III Pakietu Energetycznego.
Niemiecki sąd podzielił argumentację podnoszoną przez obie spółki z GK PGNiG, stwierdzając że Nord Stream 2 jako gazociąg niewybudowany przed dniem wejścia w życie nowelizacji Dyrektywy Gazowej (tj. 23 maja 2019 r.) nie spełnia podstawowej przesłanki uprawniającej do ubiegania się o derogację.
- W wyroku Wyższego Sądu Krajowego w Düsseldorfie podzielono argumentację naszych spółek konsekwentnie podnoszoną w toku postępowań przed niemieckim organem regulacyjnym i sądem. Tym samym potwierdzono w sposób jednoznaczny, że gazociąg Nord Stream 2 musi funkcjonować zgodnie z regułami wynikającymi z III Pakietu Energetycznego - podkreślił Paweł Majewski, prezes zarządu PGNiG SA.
Postępowanie derogacyjne zostało wszczęte na wniosek Nord Stream 2 AG w dniu 10 stycznia 2020 r. We wniosku spółka ubiegała się o przyznanie derogacji od podstawowych zasad wynikających z III Pakietu Energetycznego: rozdziału właścicielskiego, dostępu stron trzecich oraz transparentnych i odkosztowych taryf.
Do postępowania przed niemieckim organem regulacyjnym przystąpiły PGNiG SA i PST, przedstawiając obszerną argumentację potwierdzającą brak spełnienia formalnych i merytorycznych przesłanek do udzielenia derogacji. W dniu 15 maja 2020 r. niemiecki organ regulacyjny podzielił argumenty przedstawiane przez obie spółki i oddalił wniosek złożony przez Nord Stream 2 AG. Szwajcarska spółka odwołała się od tej decyzji do Wyższego Sądu Krajowego w Düsseldorfie, który w dzisiejszym wyroku przyznał rację argumentacji PGNiG SA i PST, podtrzymując decyzję BNetzA.
W dniu 11 czerwca 2021 r. spółka Nord Stream 2 AG złożyła do niemieckiego urzędu regulacyjnego wniosek o certyfikację w preferencyjnym modelu ITO. Podobnie jak w przypadku postępowania derogacyjnego, PGNiG SA i PST złożyły wniosek o dopuszczenie do postępowania, przedstawiając jednocześnie wstępną argumentację o braku podstaw prawnych do udzielenia certyfikacji we wnioskowanym modelu.
GK PGNiG we współpracy z polskim rządem konsekwentnie podejmują działania zmierzające do zapewnienia egzekwowania prawa UE zarówno do gazociągu Nord Stream 2 jak i innych europejskich gazociągów. Warto przypomnieć, że Polska wygrała przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej sprawę gazociągu OPAL stanowiącego lądowe przedłużenie Nord Stream 1. W wyroku z dnia 15 lipca br. wskazano, że Komisja Europejska naruszyła zasadę solidarności energetycznej wydając decyzję w sprawie zmiany warunków zwolnienia tego gazociągu z wybranych zasad prawa unijnego.
