Ogromne straty w owocach pestkowych - ceny mocno w górę
Wiosenne przymrozki spowodowały ogromne straty w owocach pestkowych, więc ceny moreli, brzoskwiń, czereśni, wiśni i śliwek w tym roku pójdą mocno w górę - ocenił Eberhard Makosz z Towarzystwa Rozwoju Sadów Karłowatych.
- Ceny tych owoców będą w tym sezonie dużo wyższe niż w zeszłym roku - powiedział Makosz.
W raporcie dotyczącym stanu zawiązania owoców pestkowych, Makosz ocenił, że tegoroczne przymrozki wiosenne uszkodziły kwiaty drzew pestkowych "bardzo mocno".
- Dużo jest sadów z bardzo małą liczbą, bądź bez zawiązków. Straty są ogromne - ocenił.
Zdaniem Makosza, w skali ogólnopolskiej, w tym roku zbiory moreli i brzoskwiń wyniosą do 5 proc. zbiorów ubiegłorocznych, czereśni w przedziale 10-20 proc. zbiorów ubiegłorocznych, wiśni 25-30 proc., a śliwek 35-45 proc.
- To są wstępne szacunki. Za dwa tygodnie będzie można powiedzieć już z większym prawdopodobieństwem o ilości i jakości zbiorów. Może się okazać, że będą one jeszcze niższe o tych przedstawionych wcześniej, ze względu na dużą ilość chorób - powiedział.
Pytany o zbiory jabłek i gruszek, Makosz powiedział, że również będą niższe niż zeszłoroczne, ale nie w tak drastycznej skali.
Ostatnie przymrozki spowodowały duże zniszczenia w sadach, wymarzły czereśnie , wiśnie i jabłonie. W tym roku owoców będzie znacznie mniej, a ich ceny mogą być wyższe - zapowiedział PAP prezes Związku Sadowników RP Mirosław Maliszewski.
Zdaniem Maliszewskiego, najgorsza sytuacja jest w przypadku czereśni, ale także wymarzły grusze, wiśnie, śliwy i jabłonie. Jak mówił, komisje przystąpiły już do szacowania szkód, ale dopiero po zakończeniu tych prac będzie znana skala poniesionych strat. Wtedy też prawdopodobnie ministerstwo rolnictwa będzie mogło podjąć decyzję o pomocy dla sadowników. Poinformował, że Związek chciałby, by to było wsparcie do hektara sadu.
Obecnie rolnicy u których zostaną stwierdzone straty mogą jedynie liczyć na uzyskanie preferencyjnego kredytu klęskowego czy też starać się o ulgi lub odroczenie opłaty składek np. podatku rolnego czy do KRUS.
Znaczne straty w sadach oznaczają, że w tym roku za krajowe owoce do bezpośredniej konsumpcji trzeba będzie zapłacić więcej. Zdaniem prezesa, problemy z pozyskaniem surowców mogą mieć także przetwórcy, gdyż owoców na soki czy dżemy będzie mniej i będą droższe niż w ubiegłych latach. Tym bardziej, że także w innych krajach UE odnotowano straty w sadach.
Maliszewski uważa, że będzie też znacznie mniej owoców na eksport.
Polska w ostatnich latach stała się pierwszym producentem jabłek w UE i znaczącym wiśni i czereśni. Eksport jabłek w ubiegłym roku wyniósł ok. 1 mln ton, czyli na zagraniczne rynki trafiło ok. 30 proc. całej produkcji tych owoców.
Zapotrzebowanie krajowe na jabłka oceniane jest na 700 tys. ton, przy produkcji ok. 3,5 mln ton. Reszta więc musi być zagospodarowana przez przemysł przetwórczy lub wyeksportowana.
Według Magdaleny Kowalewskiej, eksperta rynków rolnych banku BGŻ BNP Paribas, zapasy jabłek w Polsce na początek kwietnia br. wyniosły 580 tys. ton i były o 2,5 proc. mniejsze niż rok wcześniej. Z danych resortu rolnictwa wynika, że w kwietniu br. średnio za kilogram jabłek deserowych płacono producentom 1,15 zł, czyli o 7 proc. więcej niż w marcu br. i o 11 proc. więcej niż w kwietniu 2016 r. Obecnie ceny jabłek na rynku hurtowym w Broniszach kształtują się na poziomie 1,2-3,3 zł za kg w zależności od odmiany, a za jabłka z importu trzeba zapłacić 4-6 zł/kg. Na stołecznych bazarach czy w supermarketach jabłka deserowe sprzedawane są w cenie ok. 2,5 zł za kg.
Zdaniem analityków DM BOŚ wyraźnie wzrosło ryzyko wyższych cen owoców w kontekście niekorzystnych efektów pogodowych (przymrozki w kwietniu i na początku maja). Wskazuje to na nadal nieco wyższe ryzyko wyższego wskaźnika inflacji wobec prognozy bazowej w najbliższych miesiącach. W maju powinny równoważyć się efekty: z jednej strony okresowego wzrostu dynamiki cen żywności, a z drugiej - spadku cen paliw. W przypadku żywności wzrost dynamiki rocznej cen może mieć miejsce za sprawą wyraźnie silniejszego niż przed rokiem wzrostu cen owoców (m.in. obserwowany w hurcie wzrost cen owoców cytrusowych oraz jabłek, prawdopodobny wysoki poziom cen krajowych truskawek w skali całego miesiąca) oraz potencjalnie warzyw (choć w tym wypadku występuje większa m.in. niepewność w związku z możliwym opóźnieniem wejścia na rynek "drogich" nowalijek).