Otwarte państwo

Administracja publiczna tworzy i przyjmuje potężne ilości danych. W dobie rewolucji informatycznej brak otwartego dostępu do nich to samoograniczenie i przejaw zacofania - tak można nazwać nieumiejętność korzystania z posiadanych informacji i chęci współudziału obywateli w procesie kształtowania przestrzeni publicznej.

- Korzystanie z big data i open data przynosi krajom wzrost gospodarczy, nowe miejsca pracy i nowe możliwości, poprzez zmniejszenie kosztów, stwarzanie efektu skali oraz ułatwienie dostępu do technologicznych innowacji - uważa Piotr Marczuk, dyrektor ds. polityki korporacyjnej w polskim oddziale Microsoft.

Na styku tych dwóch pojęć pojawia się Open Government Data - idea udostępniania niepoufnych danych gromadzonych przez administrację państwową w celu ich dalszego przetwarzania zarówno przez obywateli, jak i przedsiębiorców i organizacje pozarządowe. W praktyce dane tego typu mogą posłużyć jako źródło informacji i baza do stworzenia użytecznych publicznie aplikacji. To nie tylko korzyść dla obywateli, ale także impuls do rozwoju nowych firm tworzących rozwiązania w oparciu o wykorzystywanie otwartych baz danych, a także zupełnie nowych modeli biznesowych.

- Rozwiązania bazujące na Open Government Data mogą być pomocne np. przy wspieraniu innowacji w prywatnym sektorze, dzięki większym możliwościom eksperymentowania, zwiększeniu przejrzystości działań instytucji rządowych oraz zapewnieniu lepszego wglądu w politykę społeczną - uważa Piotr Marczuk.

Jednak rodzima administracja ma jeszcze przed sobą długą drogę do pełnego wcielenia w życie idei OPD, która wymaga przede wszystkim uporządkowania przez odpowiednie regulacje prawne. Z technologicznego punktu widzenia sporym wyzwaniem dla tworzących aplikacje wykorzystujące open data jest brak standardowego interfejsu dostępu do danych (API).

Biznes INTERIA.PL na Twitterze. Dołącz do nas i czytaj informacje gospodarcze

Przykładem serwisu zbudowanego na otwartych bazach danych jest sejmometr.pl. Jak zaznaczają twórcy, jest to największa, otwarta baza danych publicznych w Polsce, a także narzędzie, dzięki któremu można wpływać na dane publiczne. Wydawcą portalu jest Fundacja e-Państwo, niezależna organizacja pozarządowa działająca na rzecz rozwoju demokracji w Polsce.

Trend Open Government Data znajduje naturalne wsparcie w coraz szerszym wykorzystaniu rozwiązań klasy cloud computing. - Model publicznej chmury obliczeniowej z powodzeniem nadaje się do prezentacji otwartych danych, które są w posiadaniu administracji publicznej, będąc najbardziej efektywnym sposobem dotarcia do szerokiego grona odbiorców - przekonuje Marta Brańska-Rybicka, dyrektor sektora administracji publicznej IBM Polska.

Nasza rozmówczyni jako przykład wykorzystania analityki dużych otwartych wolumenów danych do poprawy życia społeczeństwa wskazuje inteligentne systemy zarządzania miastami, a w tej dziedzinie pilotażowe rozwiązanie wspomagające zarządzanie ubytkami w infrastrukturze drogowej, wykorzystujące nowoczesne technologie do procesu raportowania i obsługi zgłoszeń ubytków w drogach.

- Warto zauważyć, że powstawaniu inteligentnych miast towarzyszą zmiany społeczne - przekonuje Brańska-Rybicka. - Obywatele, którzy są włączani w proces zarządzania przestrzenią publiczną, stają się partnerem i podmiotem w procesie zarządzania miastem, a przez to chętniej angażują się w ten proces.

Współdzielenie informacji pozwala również wyeliminować niepotrzebną i kosztowną duplikację danych. - Jedna informacja stanowi jedno źródło prawdy - przekonuje Marek Głazowski, dyrektor sprzedaży w sektorze publicznym SAP Polska. - Przykładem mogą być m.in. dane rejestrowe, statystyczne, finansowe, środowiskowe, edukacyjne lub biznesowe, GeoData.

Zobacz wskaźniki dla firm na stronach BIZNES INTERIA.PL

Poprzez lepszą kontrolę danych poprawia się transparentność relacji i zwiększa się zaufanie. Urzeczywistnienie idei OGD wymaga jednak wsparcia ze strony narzędzi informatycznych (aplikacji, portali www), które pozwalają zautomatyzować wiele procesów, choćby przy rozliczeniach podatkowych, zgłaszaniu oddolnych inicjatyw przy władzach lokalnych i centralnych, informowaniu o przysługujących odszkodowaniach, dopłatach, zasiłkach, a nawet aktywizacji zawodowej.

W Polsce OGD jest dopiero na etapie wczesnego tworzenia, choć część e-usług jest już świadczona, m.in. dostęp do KRS oraz Nowej Księgi Wieczystej, PUE w ZUS, CEIDG, S24, eWUŚ, e-Deklaracje. W trakcie realizacji są kolejne projekty: e-Podatki oraz e-Zdrowie. Na uwagę zasługuje również inicjatywa e-płatności, którą przedstawiło Ministerstwo Sprawiedliwości.

- Rozwiązania OGD umożliwiają nie tylko większą kontrolę społeczną, ale też efektywniejsze wykorzystanie informacji, które instytucje publiczne generują w kontaktach z obywatelami i firmami - przekonuje Dariusz Wichniewicz, dyrektor działu rozwoju usług telekomunikacyjnych w ATM. Dzięki temu, działania administracji centralnej i samorządowej, a także organów użytku publicznego, mogą stać się bardziej przejrzyste, zrozumiałe, a przez to podnosi się komfort życia obywateli. Beneficjentem staje się również biznes, który może wielokrotnie wykorzystywać badania, ekspertyzy lub inne dane.

- Jedną z dwóch barier, które wciąż spowalniają proces urzeczywistniania tej idei, jest brak zapisów precyzyjnie definiujących dane publiczne - uważa Dariusz Wichniewicz. Dlatego administracja państwowa często broni się przed szerszym przekazywaniem informacji.

Biznes INTERIA.PL na Facebooku. Dołącz do nas i czytaj informacje gospodarcze

Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji podjęło w tym celu pierwsze kroki, uruchamiając Elektroniczną Platformę Usług Administracji Publicznych (ePUAP), ale także zobowiązało się do stworzenia wspólnego repozytorium danych publicznych. ePUAP to jeden z systemów e-Administracji realizujących ideę Open Government.

To platforma, na której urzędy mogą samodzielnie udostępniać swoje usługi, tworząc aplikacje w jej środowisku, dając w ten sposób korzyść klientom tych usług. Stosując otwarte standardy (zwykle bazujące na XML), Platforma umożliwia również tworzenie aplikacji we własnym środowisku - nawet w najprostszych narzędziach typu notatnik. Takie działanie ePUAP zbliżone jest do funkcjonalności chmury. Z drugiej strony poprzez brak jakichkolwiek opłat lub obostrzeń w korzystaniu z ePUAP dostępność tego narzędzia jest bardzo powszechna.

Jarosław Maślanek

Więcej informacji w portalu "Wirtualny Nowy Przemysł"