Państwo nadal finansuje kościoły. Ważna reforma idzie jak po grudzie
Trwają prace nad projektem dotyczącym Funduszu Kościelnego, ale minie trochę czasu nim ujrzy on światło dzienne - wynika z wypowiedzi wicepremiera Władysława Kosiniaka-Kamysza. W sprawie nie odbyły się jak dotąd żadne konsultacje z przedstawicielami Kościołów oraz związków wyznaniowych, co potwierdza m.in. biuro prasowe Konferencji Episkopatu Polski i zwierzchnik Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce.
W ramach Międzyresortowego Zespołu ds. Funduszu Kościelnego trwają prace nad projektem dotyczącym Funduszu Kościelnego. Przewodniczący Zespołu, szef MON i wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz, zapowiadał w lutym br. po pierwszym posiedzeniu Zespołu, że do 31 marca br. Radzie Ministrów przedstawiona zostanie koncepcja projektu i pierwszy raport z prac.
W czerwcu br. wiceminister w KPRM Marek Krawczyk w TOK FM pytany o losy projektu dot. Funduszu Kościelnego mówił, że liczy, iż jego prezentacja nastąpi w lipcu br., a więc jeszcze przed sejmową przerwą wakacyjną.
Wicepremier Kosiniak-Kamysz poinformował jednak PAP, że prace nad projektem wciąż trwają i minie jeszcze trochę czasu zanim ujrzy on światło dzienne.
- Sprawą zmian w Funduszu Kościelnym na ten moment zajmuje się międzyresortowy zespół, na którego czele stoi wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz. Wiem, że wykonano już tu pewną pracę, o jej rezultaty regularnie dopytuje zresztą premier Donald Tusk - nie ma jednak jeszcze żadnego konkretnego projektu, o którym moglibyśmy rozmawiać - powiedział PAP szef Komitetu Stałego Rady Ministrów Maciej Berek.
Również wiceminister Krawczyk pytany, co dzieje się z projektem, przyznał w rozmowie z PAP, że "w chwili obecnej nie ma decyzji, by projekt dot. Funduszu Kościelnego miał zostać zaprezentowany w lipcu".
Krawczyk podkreślił, że Fundusz Kościelny to ważny temat, a sprawa dotycząca zmian obowiązujących przepisów jest pilna, natomiast nie potrafi precyzyjnie wskazać, kiedy nastąpi prezentacja gotowych rozwiązań. - Nie ma jeszcze decyzji w tej sprawie - wyjaśnił wiceminister.
Poinformował jednocześnie, że na razie Zespół pracuje we własnym gronie, nie odbyły się jeszcze konsultacje społeczne z przedstawicielami Kościołów oraz związków wyznaniowych. - Obecnie pracujemy nad rozwiązaniami, bazując na projekcie ustawy sprzed dziewięciu lat o gwarancjach wolności sumienia i wyznania. To jest dla nas punkt wyjścia, choć rozważane są różne warianty i w chwili obecnej trudno określić, w którym kierunku ostatecznie pójdą prace - powiedział wiceminister. - Tak więc na obecnym etapie prac sformułowanie "projekt" jest zbyt mocnym słowem. Na razie możemy mówić o pracach Zespołu pod kierownictwem wicepremiera Kosiniaka-Kamysza - podkreślił.
"Do chwili obecnej nie otrzymaliśmy informacji o przekazaniu przez stronę rządową do konsultacji jakichkolwiek propozycji dotyczących Funduszu Kościelnego. Jeśli takie propozycje zostaną przedstawione Konferencji Episkopatu Polski, będą one przedmiotem szczegółowej analizy" - poinformowało z kolei PAP biuro prasowe Konferencji Episkopatu Polski.
Również zwierzchnik Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP bp Jerzy Samiec powiedział PAP, że ani rząd, ani członkowie Międzyresortowego Zespołu ds. Funduszu Kościelnego nie konsultowali do tej pory także z jego Kościołem kwestii zmian dotyczących Funduszu Kościelnego.
11 stycznia 2024 r. w Monitorze Polskim ukazało się zarządzenie o powołaniu Międzyresortowego Zespołu ds. Funduszu Kościelnego. Do zadań zespołu należy przeprowadzanie analiz i wypracowanie koncepcji zmiany funkcjonowania Funduszu Kościelnego oraz zmiany zasad finansowania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz ubezpieczenia zdrowotnego duchownych, działalności charytatywnej, oświatowo-wychowawczej i opiekuńczo-wychowawczej Kościołów i innych związków wyznaniowych oraz odbudowy, konserwacji i remontów obiektów sakralnych i kościelnych o wartości zabytkowej.
Fundusz Kościelny powstał na mocy ustawy z 20 marca 1950 r. o przejęciu przez państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu proboszczom posiadania gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego. Według pierwotnych założeń miał być formą rekompensaty dla Kościołów i innych związków wyznaniowych za przejęte od nich przez państwo nieruchomości ziemskie. Z przejętych nieruchomości miała zostać utworzona masa majątkowa, z której dochód miał być dzielony między Kościoły, proporcjonalnie do wielkości zabranych nieruchomości.
Obecnie z Funduszu Kościelnego korzystają wszystkie działające legalnie w Polsce związki wyznaniowe, także te, które nie działały na terytorium Polski w 1950 r. i nie utraciły wówczas żadnych nieruchomości. Tych związków wyznaniowych jest 185.
W latach 2012-2013 trwały prace, które skończyły się przygotowaniem roboczego projektu i umowy między Konferencją Episkopatu Polski a rządem RP. Projekt został przedstawiony do konsultacji społecznych. Potem prace przerwano i ich nie wznowiono.
