Pfizer konta Polska. Już po pierwszej rozprawie, w innych krajach też wrze
Farmaceutyczny koncern Pfizer pozwał Polskę za brak odbioru i zapłaty za 60 mln dawek szczepionek na Covid-19, żądając z tego tytułu zapłaty ok. 6 mld zł od naszego kraju. We wtorek w Brukseli odbyła się pierwsza rozprawa w tym procesie - pisze portal Politico.eu, który zauważa też, że Polska nie jest jedynym krajem pozwanym przez Pfizera w związku z dostawami szczepionki Comirnaty.
Rozprawa przed brukselskim sądem pierwszej instancji była krótka, a obie strony zgodziły się odroczyć sprawę do 30 stycznia - podaje Politico. Dodajmy, że proces odbywa się w Brukseli, ponieważ kontrakt na wspólne zakupy szczepionek przez państwa członkowskie Unii Europejskiej - wynegocjowany z Pfizerem przez Komisję Europejską - został zawarty zgodnie z przepisami prawa belgijskiego.
Spór Pfizera z Polską dotyczy kontraktów zobowiązujących nasz kraj do zakupu kolejnych partii szczepionek przeciwko Covid-19. W połowie kwietnia 2022 r. Polska poinformowała Komisję Europejską i Pfizera, że rezygnuje z odbioru kolejnych dawek preparatu przeciw Covid-19 i odmawia uiszczenia płatności za nie. Jak tłumaczył ówczesny minister zdrowia Adam Niedzielski, zapotrzebowanie na szczepionki spadło, ponieważ sytuacja epidemiczna na świecie uległa poprawie. Zainteresowanie szczepieniami malało. W efekcie doszło do dużej nadpodaży preparatów.
Dodatkowo Polska powoływała się na nowe wyzwania budżetowe związane z agresją Rosji na Ukrainę i napływem ukraińskich uchodźców do naszego kraju. Skorzystano tym samym z klauzuli "siły wyższej".
Jednocześnie Warszawa podjęła wysiłki na rzecz renegocjacji kontraktów, ale zakończyły się one niepowodzeniem.
Jak czytamy w Politico, Polska nie jest jedynym krajem, który procesuje się z Pfizerem ws. szczepionek na Covid-19. Serwis przypomina, że w styczniu br. Pfizer i jego partner, firma BioNTech, wnieśli sprawę do sądu przeciwko rządowi węgierskiemu po tym, jak w listopadzie 2022 r. poinformował on koncern, że w obliczu wyzwań związanych z wojną w Ukrainie nie będzie płacił za kolejne dostawy szczepionek. Postępowanie to również toczy się przed sądem w Belgii, a jednocześnie, jak zapewnił rzecznik Pfizera, "rozmowy z rządem w Budapeszcie są kontynuowane". Serwis Politico dotarł do akt sprawy, z których wynika, że Pfizer domaga się od Węgier zapłaty za 3 mln dawek preparatu Comirnaty o wartości ok. 60 mln euro.
Pierwsza rozprawa w tym procesie, przypomina Politico, odbyła się w marcu 2023 r. Podczas posiedzenia sądu odrzucony został wniosek Pfizera o procedowanie w trybie przyspieszonym. Od tego czasu nie było kolejnych rozpraw.
Politico podkreśla, że różnych postępowań prawnych związanych z zamówieniami krajów UE na szczepionki Pfizera jest więcej. Wymienia w tym kontekście Rumunię - tam prokuratura chce uchylić immunitet byłemu premierowi Florinowi Citu i dwóm byłym ministrom zdrowia. Padają argumenty, że zakupili oni za dużo szczepionek przeciwko Covid-19, wyrządzając tym samym państwu szkodę finansową przekraczającą 1 mld euro.
Z kolei w Belgii tamtejszy lobbysta Frederic Baldan, akredytowany przy instytucjach europejskich, pozwał przewodniczącą KE Ursulę von der Leyen w procesie karnym. Domaga się uchylenia jej immunitetu i zbadania wiadomości tekstowych wymienianych przez nią z dyrektorem generalnym firmy Pfizer, Albertem Bourlą. Baldan tym samym chce ustalić, czy von der Leyen nie działała z naruszeniem unijnych traktatów, pośrednicząc w zawieraniu kontraktu na 1,1 mld dawek szczepionki Comirnaty między Pfizerem a krajami wspólnoty. Podobny pozew przeciwko KE jako instytucji złożył też amerykański dziennik "The New York Times", który domagał się ujawnienia przez KE wspomnianych SMS-ów między von der Leyen i Bourlą - i spotkał się z odmową.
Również Prokuratura Europejska (EPPO) ogłosiła w październiku 2022 r., że wszczęła dochodzenie w sprawie zamówień na szczepionki Pfizera dla krajów UE. Nie sprecyzowała jednak, kogo i czego dokładnie dotyczy to dochodzenie.
