Polski potop w Szwecji

To, że nasze rodaczki sprzątają u Szwedów nielegalnie, jest w tym kraju wiedzą powszechną. Fakt ten dotarł do świadomości społecznej w ciągu dwóch ostatnich lat, po fali skandali związanych z zatrudnianiem bez umowy polskich sprzątaczek i opiekunek przez szwedzkich polityków. Od tego czasu niewiele się jednak w tej kwestii zmieniło.

Bez pośrednika ani rusz...

Załatwienie pracy przy sprzątaniu mieszkań bez żadnych kontaktów i znajomości języka jest bardzo trudne. Po pierwsze trzeba znaleźć zakwaterowanie, po drugie - poszukać klientów. Taką pracę zdobywa się zwykle z polecenia innej osoby. Niewielu Szwedów wpuści bowiem do swojego domu zupełnie obcego człowieka znikąd.

Zdecydowana większość przedsiębiorstw działających w tej branży - o ile w ogóle można je takim mianem określać - funkcjonuje na czarno. Na czele takiej fikcyjnej firmy stoi pośredniczka, osoba "zatrudniająca" od kilku do kilkunastu sprzątaczek. Zanim została szefową przechodziła wszystkie stopnie kariery, zaczynając od sprzątania u jednego lub dwóch klientów. Informacje o jej usługach rozchodziły się wśród Szwedów pocztą pantoflową. Z biegiem czasu lista mieszkań do posprzątania robiła się coraz większa, aż w końcu przestała wyrabiać z robotą. To podsunęło jej pomysł sprowadzenia do Szwecji koleżanek z Polski i odstąpienia im zajęcia za stosowną opłatą. Pierwsze zyski z pracy innych osób utwierdziły ją w przekonaniu, że może być z tego dobry interes. Potem przychodzi moment, gdy ma już pod sobą tylu ludzi, że sama nie musi biegać z miotłą.

100 koron za godzinę

Wykorzystując zdobyte kontakty szefowa ustala grafik, rozdzielając sprzątanie pomiędzy swoje podopieczne. Przeciętna stawka polskiej sprzątaczki pracującej w szwedzkim domu wynosi jakieś 100 koron. Nie jest to jednak czysty dochód. Od każdej wykonanej pracy pośredniczka pobiera prowizję w wysokości 10-30 proc. Na wyższe zarobki mogą liczyć rodaczki mające szczęście pracować bez pośrednictwa innych osób.

Zatrudnienie na czarno nie zobowiązuje do lojalności. Nikt też nie ma ochoty do dzielenia się zarobkiem. Pośredniczka musi się liczyć z tym, że prędzej czy później jej podopieczna spróbuje swych sił samodzielnie. Zwykle dzieje się to wtedy, gdy pozna miasto i podstawowe słownictwo. Zacznie od poinformowania klienta, by następnym razem zadzwonił bezpośrednio na jej komórkę. Następnie przechodzi tą samą drogę, jak jej szefowa. Aż w końcu sama staje na czele interesu. Kluczem do sukcesu jest przejęcie jak największej liczby kontaktów z pierwszej pracy. Nierzadko się zdarza, że podległe pośredniczce sprzątaczki odstępują pracę innym kobietom, oczywiście nie za darmo. W ten sposób powstaje łańcuszek przypominający system feudalny.

Jak szukać?

Oferty pracy dotyczące sprzątania w prywatnych mieszkaniach można znaleźć na polonijnych portalach i stronach internetowych oraz w miejscowej prasie. W większości przypadków propozycje zatrudnienia powiązane są z obietnicą znalezienia zakwaterowania. Uwaga! Nie brakuje oszustów pobierających zaliczki za załatwienie mieszkania i zatrudnienia, którzy po otrzymaniu pieniędzy znikają bez wieści. Dlatego starając się o pracę przy sprzątaniu należy zachować szczególną ostrożność. Tym bardziej, że wszystko odbywa się tutaj nieformalnie.

Wymagania stawiane kandydatkom na sprzątaczki nie są duże. Preferowane są raczej osoby niesamodzielne, bez znajomości języka. W takim przypadku jest mniejsze ryzyko, że kobieta zacznie sprzątać na własną rękę.

* * *

Panie zainteresowane legalnym zatrudnieniem w tej branży powinny poszukać zajęcia przy sprzątaniu firm i instytucji publicznych, szkół, szpitali itp. W mieszkaniach prywatnych pracuje się najczęściej na czarno.

Maciej Sibilak