Poradnik medyczny

Jedyną skuteczną metodą ochrony przed chorobami panującymi w egzotycznych krajach są szczepienia. Ze względu na różny stopień zagrożeń, dobór szczepień, które powinno się wykonać przed dalekimi podróżami, jest uzależniony m.in. od charakteru wyjazdu, rejonu, czasu i długości pobytu oraz indywidualnej odporności organizmu i ewentualnych przeciwwskazań do szczepień.

Do chorób, które najbardziej zagrażają turystom przebywającym w egzotycznych krajach, a których można uniknąć dzięki wcześniejszym szczepieniom, zaliczamy: wirusowe zapalenie wątroby typu A i B, żółta febra (żółta gorączka), błonica, tężec, polio, dur brzuszny, wścieklizna, japońskie zapalenie mózgu.

Odporność po szczepieniach pojawia się po 2-4 tygodniach. Można je wykonać tylko gdy jest się całkowicie zdrowym, a odstępy między poszczególnymi szczepieniami muszą wynosić co najmniej 4 tygodnie. Dlatego do lekarza należy zgłosić się na kilka tygodni przed planowanym terminem wyjazdu.

Przed malarią nie ma ochrony

O ile w przypadku wszystkich wymienionych wyżej chorób można się zaszczepić, o tyle nie wynaleziono skutecznej ochrony (szczepionki) przeciwko malarii. Jedynym sposobem zabezpieczenia przed tą chorobą jest unikanie ukąszeń komarów, które roznoszą malarię, oraz stosowanie zapobiegawczo leków przeciwmalarycznych - np. lariam, daraprim, arechin, paludrin. Po wcześniejszej konsultacji lekarskiej leki należy zacząć przyjmować tydzień przed planowanym wyjazdem i kontynuować ich przyjmowanie do 6 tygodni po powrocie z zagrożonych krajów.

Obecnie jedynie szczepienie przeciwko żółtej febrze jest obowiązkowe, co daje ochronę na 10 lat przeciwko tej chorobie. Pozostałe szczepienia można wykonać, ale nie ma takiego obowiązku. Jednak lekarze zdecydowanie zalecają ich wykonanie.

Przed podróżą należy zatem zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu, a jeszcze lepiej do specjalisty medycyny tropikalnej, na co najmniej dwa miesiące przez planowanym wyjazdem oraz poinformować go o kraju (krajach), który jest celem naszej podróży, co pozwoli mu na wybranie niezbędnych szczepionek.

Przezorny zawsze zaszczepiony

Szczepionki przeciwko żółtej febrze (gorączce) i cholerze wykonują tylko wybrane punkty szczepień:

? Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni, ul. Powstania Styczniowego 9B, tel. (0 58) 699 86 82
? Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epi-demiologiczna w Warszawie, ul. Żelazna 79, tel. (0 22) 620 35 28
? Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Katowicach, ul. Raciborska 39, tel. (0 32) 251 52 11
? Portowa Stacja Sanitarno-Epide-miologiczna w Szczecinie, ul. Energetyków 2, tel. (0 91) 462 43 18
? Portowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Świnoujściu, ul. Wybrzeże Władysława IV, tel. (0 91) 321 27 25
? Portowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Gdańsku, ul. Zamknięta 31, tel. (0 58) 343 09 48
? Portowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Gdyni, ul. Chrzanowska 8, tel. (0 58) 620 81 15,
? Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epi-demiologiczna w Krakowie, ul. Odrowąża 7, tel. (0 12) 633 37 91.

GP RADZIGdzie do specjalisty medycyny tropikalnej

? Klinika Obserwacyjno-Zakaźna w Białymstoku, ul. Żurawia 14,
tel. (0 85) 740 94 78
? Dział Zamiejscowy Śląskiej Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Bielsku-Białej, ul. Broniewskiego 21, tel. (0 33) 815 82 26 wewn. 222
? Przychodnia Chorób Zakaźnych w Bydgoszczy, ul. Floriana 10, tel. (0 52) 325 56 39
? Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni, ul. Powstania Styczniowego 9b, tel. (0 58) 699 86 76
? Wojewódzka Poradnia Chorób Tropikalnych w Katowicach, ul. Warszawska 42, tel. (0 32) 258 6723
? Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w Kielcach, ul. Olszewskiego 2, tel. (0 41) 345 22 15
? Poradnia Chorób Zakaźnych w Krakowie, ul. Śniadeckich 5, tel. (0 12) 424 73 60
? Poradnia Chorób Zakaźnych w Lublinie, ul. Biernackiego 9, tel. (0 81) 740 82 71
? Poradnia Chorób Zakaźnych, Pasożytniczych, Tropikalnych i Infekcji Grzybiczych w Łodzi, ul. Kniaziewicza 1/5, tel. (0 42) 251 60 51
? Wojewódzki Zespół Medycyny Przemysłowej w Olsztynie, ul. Pstrowskiego 31, tel. (0 89) 533 44 85
? Klinika Chorób Pasożytniczych i Tropikalnych w Poznaniu, ul. Przybyszewskiego 49, tel. (0 61) 869 13 63
? Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w Rzeszowie, ul. Hetmańska 120, tel. (0 17) 854 60 28
? Wałbrzyski Ośrodek Medycyny Pracy, ul. Sokołowskiego 4, tel. (0 74) 41 80 82
? Szpital Zakaźny w Warszawie, ul. Wolska 37, tel. (0 22) 632 34 11
? Wojewódzki Szpital Specjalistyczny Chorób Infekcyjnych
we Wrocławiu, ul. Koszarowa 5, tel. (0 71) 326 13 25



Apteczka podróżnego

Codipar (tabletki) - lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy,
Rutinoscorbin - lek przeciwprzeziębieniowy,
Xylorhin - preparat w sprayu na katar,
Sebidin Plus - tabletki do ssania na gardło,
Cholinex - stany zapalne gardła i jamy ustnej,
Undofen - leczenie i profilaktyka grzybicy stóp,
Dermosan - ochrona skóry przed słońcem,
Gealcid, Zantac - przy problemach typu zgaga, nadkwaśność
Hemorectal - przynosi ulgę przy hemoroidach,
NIX - szampon przeciw wszawicy,
Glucardiamid - podnosi ciśnienie krwi, usuwa objawy zmęczenia,
Tointex - przyspiesza gojenie blizn i ran,
Tormentiol - wysuszająca maść na wypryski,
Vegantalgin H - lek na ból menstruacyjny,
Smecta - lek przeciwbiegunkowy,
Gastrolit - do nawadniania doustnego,
Carbo medicinalis - przy zatruciach, także pokarmowych,
1-proc. maść hydrokortizonowa - do stosowania zewnętrznego po ukąszeniach przez owady,
Lek antyhistaminowy (Clemastin, Allertec, Amertil, Zyrtec itp.) - doustnie przy alergiach,
Fenistil gel - na skórę po pokąsaniach przez owady,
Altacet - do stosowania zewnętrznego, przy obrzękach i stanach zapalnych po urazach,
Bandaż elastyczny, jałowe opatrunki, woda utleniona do odkażania ran powierzchownych i otarć naskórka, spirytus salicylowy do odkażania skóry.

Ile kosztują szczepienia

"GP" zwróciła się do dr Anny Góralewskiej z Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Warszawie z pytaniem, ile kosztuje wykonanie szczepień przed wyjazdem w egzotyczne kraje oraz czy jest obowiązek zgłoszenia się do lekarza po powrocie z podróży.

Koszt szczepień jest różny w zależności od tego, na wykonanie jakich zdecyduje się turysta. Wykonanie wszystkich szczepień - obowiązkowego przeciwko żółtej febrze i zalecanych (dur brzuszny, błonica, tężec, polio) - kosztuje nawet kilkaset złotych. Natomiast za szczepienie przeciwko żółtej febrze trzeba zapłacić 153 zł.

Po powrocie z urlopu spędzonego w egzotycznych krajach nie ma obowiązku zgłoszenia się do lekarza na ewentualną kontrolę. Ale w sytuacji wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów, należy wybrać się do lekarza pierwszego kontaktu. On może nas skierować do specjalisty chorób zakaźnych. Można także udać się do szpitala zakaźnego - tam najczęściej znajdują się poradnie chorób tropikalnych.

Dominika Sikora