(Prawie) wszystkie liczby Krajowego Planu Odbudowy

Tymczasem w Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju rząd przewidywał w 2020 roku udział inwestycji w PKB pomiędzy 22 a 25 proc. Także 25-proc. było wtedy zapisane jako plan na rok 2030 wobec 20,1 proc. zanotowanych w 2015 roku.  A takie cele stawia sobie rząd obecnie:

Poniżej wybrane pozycje, liczby i wydatki z Krajowego Planu Odbudowy:

Ponad 1 mld euro - zostanie przeznaczone na zwiększenie zrównoważonej dostępności transportowej, w szczególności poprzez zapewnienie odpowiedniej jakości usług zbiorowych przewozów publicznych na potrzeby zeroemisyjnego transportu publicznego.

Ponad 2 mld euro - trafi na transformację cyfrową i działania o charakterze  wyrównawczym na rzecz obszarów o niskim poziomie dostępu do szybkiego internetu: inwestycje dotyczące rozwoju infrastruktury sieciowej (likwidacja białych plam w dostępie do internetu szerokopasmowego, rozwój technologii 5G), zwiększania kompetencji cyfrowych społeczeństwa oraz w zakresie zwiększenia rozwiązań IT w szkołach.

3 mld euro na transformację cyfrową związaną z promocją e-usług, dostępem do internetu, usługami cyfrowymi.

3 lata - o tyle jest niższe od średniej UE jest w Polsce średnie dalsze trwanie życia w chwili urodzenia (liczba zgonów możliwych do uniknięcia dzięki interwencji medycznej w dalszym ciągu jest dużo wyższa niż średnia UE, a odsetki przeżyć w przypadku nowotworów nadal są niższe niż w UE).

4,3 mld euro ma pójść na działania finansujące zabezpieczenie podstawowych materiałów i środków medycznych niezbędnych w przeciwdziałaniu pandemii  COVID-19, jak i te nastawione na odtworzenie i wzmocnienie systemu ochrony zdrowia tak, aby być przygotowanym na możliwe nowe zagrożenie pojawiające się w przyszłości.

4,6 mld euro na zieloną energię i zmniejszenie energochłonności, w tym na wsparcie w zakresie zaopatrzenia w wodę, kanalizację i oczyszczanie ścieków na obszarach poza aglomeracjami (204 mln euro);  działania na rzecz wielkoobszarowych terenów zdegradowanych (145 mln euro) oraz   prowadzenie działań z zakresu zazieleniania miast (średnich i małych) i ich obszarów funkcjonalnych (460,4 mln euro) oraz inwestycje w czyste powietrze (3,8 mld euro) przeznaczone w głównej mierze na wymianę źródeł ciepła oraz promocję energooszczędności w budynkach jedno- i wielorodzinnych. Te działania mają się koncentrować w najbardziej zanieczyszczonych miastach i obszarach wiejskich.

5 komponentów - Do osiągnięcia celów KPO ma zdaniem rządu przyczynić się realizacja pięciu komponentów oraz działań (tj. reform i inwestycji) w ramach KPO: A. Odporność i konkurencyjność gospodarki,  B. Zielona energia i zmniejszenie energochłonności,  C. Transformacja cyfrowa,  D. Efektywność, dostępność i jakość systemu ochrony zdrowia,  E. Zielona, inteligentna mobilność.

6 europejskich filarów - KPO koncentruje swoje działania na  sześciu europejskich  filarach odpowiedzi na kryzys i budowy odporności: 1) zielona transformacja, 2) transformacja cyfrowa, 3) inteligentny i trwały wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu, 4) spójność społeczna i terytorialna, 5) opieka zdrowotna oraz odporność gospodarcza, społeczna i instytucjonalna, 6) polityki na rzecz następnego pokolenia, takie jak edukacja i umiejętności.

7 regionalnych centrów cyberbezpieczeństwa RegioSOC, ma także powstać 6 nowych sektorowych zespołów CSIRT2;  rząd zakłada podłączenie 385 podmiotów krajowego systemu cyberbezpieczeństwa do Systemu S46 i budowę 3 ustandaryzowanych centrów przetwarzania danych.

6,347 mld euro, czyli najwięcej środków jest przeznaczonych na komponent B - Zielona energia i zmniejszenie energochłonności oraz komponent E - Zielona, Inteligentna Mobilność - 6,074 mld euro. To 26,6 proc. i 25,5 proc. całości środków planowanych do wydatkowania w ramach KPO.  Na realizację innych komponentów przeznaczono:  A - Odporność i konkurencyjność gospodarki  4,133 mld euro,  (17,3 proc.), D - Efektywność, dostępność i jakość systemu ochrony zdrowia 4,262 mld euro (17,9 proc. ) oraz na najmniej na C - Transformacja Cyfrowa 3,034 mld euro (12,7 proc.). Ważna uwaga: działania związane z digitalizacją znajdują się nie tylko w komponencie C, ale także w ramach komponentów wspierających zieloną mobilność, sektor zdrowia i konkurencyjność gospodarki.

7 mld euro na transformację cyfrową. Łącznie planuje się przeznaczenie na te działania ponad 29 proc. wszystkich dostępnych środków.

11,75 mld euro na zieloną transformację. W układzie 6 europejskich filarów Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności najwięcej uwagi i środków finansowych w ramach KPO przeznacza się na filar I dot. zielonej transformacji. To blisko 50 proc. wszystkich środków. Najwięcej środków (3,811 mld euro) zostało zarezerwowane na kompleksowe działania w obszarze oszczędności energetycznej i zmniejszenia zanieczyszczeń powietrza pochodzących ze źródeł niskiej emisji. Planuje się m. in. znaczne zasilenie (3,201 mld euro) realizowanego od kilku lat programu "Czyste powietrze", które pozwoli na zwiększenie tempa i liczby (dodatkowo ok. 860 tys. sztuk) wymienianych nieefektywnych energetycznie źródeł ciepła na ekologiczne, w budynkach jednorodzinnych; wsparcie kwotą 194 mln euro procesu termomodernizacji szkół i placówek edukacyjnych  pozwoli na objęcie programem ok. 250  obiektów; wsparcie kwotą 388 mln euro wymiany źródeł ciepła (chłodu) w systemach ciepłowniczych pozwoli na sfinansowanie 120 nowych (lub modernizacji istniejących) źródeł ciepła systemowego.

15 mld zł wyniosły środki z UE w ramach antykryzysowych działań rządu (312 mld zł). Z krajowych programów operacyjnych - ok. 8,6 mld zł, a z RPO ok. 6,4 mld zł - to tzw. Funduszowy Pakiet Antywirusowy uzupełniający Tarczę Antykryzysową, przygotowaną przez rząd.

15 proc. ludności Polski nie korzysta z internetu, a niemal połowa społeczeństwa wciąż nie posiada podstawowych umiejętności cyfrowych. Jeśli chodzi o wykorzystanie technologii cyfrowych 60 proc.  przedsiębiorstw  charakteryzuje  się  bardzo  niskim poziomem cyfryzacji (UE: 39 proc.), a jedynie 11 proc. z nich to przedsiębiorstwa w wysokim stopniu ucyfrowione (UE: 26 proc.).

23. miejsce zajmuje Polska w Indeksie Gospodarki Cyfrowej i Społeczeństwa Cyfrowego (Digital Economy and Society Index - DESI 2020).  To oznacza awans w ciągu roku o 2 miejsca, ale nadal pozostaje on poniżej średniej unijnej (45,0 w stosunku do średniej unijnej 52,6).

36 z 50 najbardziej zanieczyszczonych miast w UE stanowiły polskie miasta (WHO, 2018 r.).

38. miejsce na 131 państw świata zajmuje Polska w opublikowanym corocznym raporcie Global Innovation Index (GII) 2020,  przedstawiającym aktualne trendy rynku innowacji. W Europie Polska  plasuje się dopiero na 25. miejscu.

40 tys. studentów szkół medycznych ma być w Polsce w ciągu kilku lat (czyli zwiększenie przeszło dwukrotnie).

46 robotów na 10.000 pracowników zatrudnionych w przemyśle działa w Polsce, a średnia europejska to 114 robotów.

58,1 mld euro jest do wykorzystania przez Polskę w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności: jako środki bezzwrotne 23,9 mld euro oraz do 34,2 mld euro z wykorzystaniem środków zwrotnych.

70 proc. produkcji energii w Polsce pochodzi ze spalania węgla. Polska jest na 21. miejscu w świecie jeśli chodzi o emisję CO2 (327 mln t rocznie).

93 proc. gazów cieplarnianych w transporcie generowanych jest przez transport drogowy (znaczny wzrost liczby pojazdów indywidualnych w Polsce - z blisko 10 mln samochodów w 2000 r. do ponad 23 mln pojazdów w 2018 r.). Wzrosła emisja gazów cieplarnianych z transportu, która osiągnęła w 2018 r. ekwiwalent 65 mln t CO2.

144 mln euro na działania podejmowane na rzecz reformy instytucji rynku pracy oraz wsparcie podmiotów ekonomii społecznej.

162 mln euro - zarezerwowano na wdrożenie technologii i innowacji środowiskowych, w tym związanych w GOZ (m.in. w zakresie, zapobiegania powstawania odpadów, tworzenia rynku surowców wtórnych, promocji energo- i zasobo- oszczędnego recyklingu, itp.).

164  mln euro - na przygotowanie systemowych rozwiązań w zakresie bezzałogowych statków powietrznych oraz  95 mln euro na promocję innowacyjnych rozwiązań w przemysłach kreatywnych.

170 mld euro na działania wspierające transformację strukturalną gospodarki polskiej i europejskiej (w ramach funduszy UE w latach 2020-2027) będzie miała do dyspozycji Polska.

193 mln euro na system zachęt dla zwiększenia w Polsce (a tym samym w UE) produkcji nowych substancji czynnych (Active Pharmaceutical Ingredient - API), intermediatów i gotowych leków, zwłaszcza generycznych oraz biopodobnych, kluczowych w leczeniu niektórych chorób, a dotychczas wytwarzanych poza Europą.

232 strony ma Krajowy Plan Odbudowy.

273 mln euro na rozbudowę potencjału badawczego i analitycznego służby zdrowia.

312 mld zł mogą być warte działania rządu związane z pomocą dla przedsiębiorstw i łagodzeniem bezpośrednich skutków ograniczenia działalności gospodarczej w wyniku zamknięcia gospodarki z powodu pandemii COVID-19 w ramach kolejnych pakietów interwencyjnych (Tarczy Antykryzysowej, Tarcz Finansowych Polskiego Funduszu Rozwoju, Tarczy Branżowej oraz w ramach pomocy udzielanej przez Bank Gospodarstwa Krajowego i Agencję Rozwoju Przemysłu). Do polskich firm trafiło już ponad 185 mld zł, a wsparciem objęto ok. 6,5 mln miejsc pracy (dane na połowę lutego 2021 r.).

329 mln euro na inwestycje w sieci przesyłowe i inteligentną infrastrukturę elektroenergetyczną.

400 mln euro zarezerwowano dla MŚP w postaci grantów na inwestycje produkcyjne, zwiększanie kompetencji kadry i pracowników oraz dostarczanie usług promujących zielone produkty i usługi.

437 mln euro na inwestycje w farmy wiatrowe oraz infrastrukturę towarzyszącą zwiększającą moc zainstalowanych bloków produkcji energii wiatru o 2,6 GW. co pozwoli na wzrost udziału energii odnawialnej w produkcji energii pierwotnej;  97 mln euro na wsparcie inwestycyjne i doradcze dla instalacji OZE realizowanych przez społeczności energetyczne (klastry energii, spółdzielnie energetyczne, zbiorowe porozumienia prosumentów oraz inne); dla zwiększenia efektywności wykorzystania wyprodukowanej energii oraz odbioru jej ze źródeł rozporoszonych planuje się za kwotę około 329 mln euro inwestycje w 379 km sieci przesyłowych. Pozwoli to na ograniczenie zużycia energii oraz przystosowanie sieci przesyłowej do nowego modelu jej produkcji.

443 mln euro na inwestycje w zakresie oprogramowania, urządzeń i infrastruktury towarzyszącej służących cyberbezpieczeństwu przesyłu i gromadzenia danych.

447 mln euro na wzmocnienie ogólnego potencjału innowacji, który w Polsce nadal jest niższy niż w innych krajach europejskich. W tym obszarze wsparta zostanie zarówno infrastruktura naukowa i technologiczna instytucji Interdyscyplinarnej Sieci Badawczej Łukasiewicz (350 mln euro) oraz rozbudowa laboratoriów i instytucji badawczych w sektorze żywnościowym (blisko 100 mln euro). Wsparcie uzyska 100 podmiotów badawczych, utworzonych zostanie 6 laboratoriów technologicznych.

460 mln euro na projekty cyfryzacyjne w administracji publicznej zmierzające do zwiększenia zakresu oferowanych usług publicznych on-line.

507 autobusów elektrycznych według stanu na 2018 r. przypadało w Polsce na blisko 12 tys. pojazdów transportu publicznego.

550 mln euro wydzielono na wsparcie procesu rozwoju oferty edukacyjnej, jak i rozwoju kompetencji cyfrowych nauczycieli i uczniów w obszarze edukacji podstawowej i ponadpodstawowej (zakupy sprzętu dla uczniów - 1 komputer na 6 uczniów w szkołach podstawowych i 1 komputer na 7 uczniów w ponadpodstawowych), nauczycieli (90 proc.), jak i szkolenia w zakresie kompetencji cyfrowych.

600 mln euro na rzecz wdrożenia innowacyjnych, cyfrowych rozwiązań w przedsiębiorstwach.

677 mln euro na reformy tworzące zachęty  i działania inwestycyjne mające na celu zwiększenie liczby studentów, jakości nauczania na uczelniach medycznych, a tym samym zwiększenia personelu służby zdrowia.

740 mln euro na wsparcie dywersyfikacji działalności przedsiębiorstw oraz umożliwienie pracy zdalnej.

800 mln euro na rozszerzenie wachlarza usług elektronicznych w publicznej ochronie zdrowia (planowane jest m.in: uruchomienie 3 dodatkowych centralnych usług cyfrowych; objecie 60 proc. dokumentacji medycznej formą elektroniczną).

800 mln euro na rozwój technologii, jak i infrastruktury służącej do wytwarzania, magazynowania, transportu oraz wykorzystania wodoru jako paliwa w różnych branżach i sektorach (transport, przemysł, ciepłownictwo i energetyka zawodowa).

871 mln euro na wsparcie zwiększenia potencjału do tworzenia i absorbcji innowacji i technologii cyfrowych oraz środowiskowych, w tym GOZ, budujących (co jest oczekiwanym rezultatem) potencjał do transformacji polskiego przemysłu w kierunku Przemysłu 4.0. Wsparcie uzyska ok. 140 przedsiębiorstw.

876 mln euro na wsparcie procesów odnowy przyrodniczej wyselekcjonowanych wielkoobszarowych terenów zdegradowanych (poprzemysłowych) o najwyższym stopniu uciążliwości dla środowiska; wsparcie rozproszonych systemów oczyszczania ścieków oraz zaopatrzenia w wodę poza aglomeracjami oraz wsparcie (460 mln euro) oddolnie przygotowanych projektów, głównie małych i średnich miast, mających na celu zazielenianie przestrzenni i zmiany modelu życia mieszkańców (parki, obiekty publiczne, rewitalizacja ekologiczna i inne).

923 mln euro na utworzenie sieci branżowych centrów umiejętności skupiających 120 podmiotów szkolnictwa zawodowego, podwyższenie kwalifikacji lub nabycie umiejętności, w tym IT i green skills przez 5 tys. osób; powstanie 9 tys. miejsc w różnych formach opieki nad dziećmi do lat 3.

961 mln euro na modernizację i wyposażenie w nowoczesną infrastrukturę 150 podmiotów leczniczych oraz 230 obiektów dydaktycznych.

1164 mln euro na promocję elektromobilności, m.in.: utworzenie funduszu rozwoju potencjału mobilności zeroemisyjnej, który zapewniałby finansowanie (w postaci wejść kapitałowych, pożyczek, gwarancji i dotacji  na rozbudowę potencjału wytwórczego przemysłu); wsparcie kwotą 1031 mln euro programu kompleksowej wymiany taboru autobusowego (w miastach i ich obszarach funkcjonalnych) na tabor nisko i zeroemisyjny oraz infrastrukturę towarzyszącą, służącą zarówno poborowi energii, jak i serwisowaniu taboru.

1192 mln euro na rzecz rozwiązań cyfrowych w transporcie służących poprawie jego jakości i bezpieczeństwa (m.in. zakup systemów sterowania ruchem kolejowym, informacji pasażerskiej i elektroniczne systemy zakupu biletów, ITS, systemy zarządzania ruchem drogowym i rozwój komunikacji bezprzewodowej w publicznych środkach transportu).

1200 mln euro na odbudowę i transformację sektorów najbardziej poszkodowanych w wyniku kryzysu, w tym 300 mln euro na wsparcie inwestycji firm (mikro i MŚP) w produkty, usługi, kompetencje pracowników oraz kadry, w sektorach najbardziej poszkodowanych przez pandemię (np. sektor HoReCa, turystyka, kultura, itp.) na rzecz dywersyfikacji działalności i dostosowania do zmieniających się warunków rynkowych; wsparcie ok. 1350 przedsiębiorstw; 400 mln euro na wsparcie dla inwestycji przedsiębiorstw (mikro i MŚP) w produkty, usługi, kompetencje pracowników i kadry związane z wprowadzeniem "zielonych" rozwiązań; wsparcie ok. 180 przedsiębiorstw; 500 mln euro na inwestycje w przetwórstwie rolno-spożywczym, związane ze skracaniem łańcuchów dostaw; wsparcie ok. 560 przedsiębiorstw.

1325 mln euro na wsparcie przedsiębiorców (ok. 1350 podmiotów) poszkodowanych w wyniku pandemii COVID-19 (łącznie około 300 mln euro) oraz podmiotów z sektora przetwórstwa rolno-spożywczego (500 mln euro, ok. 560 przedsiębiorstw); kompleksowa reforma instytucji rynku pracy (ok. 100 mln euro); wsparcie otrzymają również podmioty ekonomii społecznej (44 mln euro),  - rozbudowa (alokacja w wysokości 381 mln euro) systemu opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 (Program Maluch), w ramach której będzie można utworzyć 9 tys. miejsc opieki na dziećmi do lat 3.

1358 mln euro na zakup szczepionek oraz sprzętu medycznego i dostosowanie infrastruktury do  diagnozowania, leczenia i opieki nad chorymi.

1400 mln euro na dokończenie likwidacji białych plam w dostępie do Internetu; objęcie 1080 tys. gospodarstw domowych szerokopasmowym dostępem do Internetu.

2026 rok - koniec sierpnia - horyzont Krajowego Planu Odbudowy.

2026 rok - wtedy zgodnie z KPO cała Polska ma być pokryta planami zagospodarowania przestrzennego.

2030 rok - wtedy zgodnie z planem nastąpi ograniczenie emisji o co najmniej 55 proc.

2049 rok - wtedy ma nastąpić całkowite wygaszenie kopalń w Polsce.  Transformacja energetyczna będzie przebiegała stopniowo tak, aby w 2030 r. nie więcej niż 56 proc. w wytwarzaniu energii elektrycznej stanowił węgiel, w końcowym zużyciu energii brutto co najmniej 23 proc. stanowiły OZE, zaś  zużycie energii pierwotnej spadło o 23 proc. (w stosunku do prognoz PRIMES z 2007 r.). Te działania powinny ograniczyć emisję GHG (gazów cieplarnianych) o 30 proc. do 2030 r. (w stosunku do 1990 r.).

2050 rok - osiągnięcie neutralności klimatycznej.

2350 gmin ma otrzymać wsparcie w przygotowaniu dokumentów planistycznych oraz ponad 4  tys. ha uzbrojonych terenów - dlatego zarezerwowano 550 mln euro na poprawę warunków do inwestycji dla przedsiębiorstw poprzez przygotowanie terenów inwestycyjnych oraz wdrożenie reformy planowania i zagospodarowania przestrzennego.

2687 mln euro na zieloną transformację sektora kolejowego (w ramach zwiększenia konkurencyjności sektora kolejowego), co obejmuje modernizację wybranych linii kolejowych (łącznie 530 km) w ramach Krajowego Programu Kolejowego, wymianę i modernizację taboru kolejowego na tabor o lepszych parametrach energetycznych (przewozy krajowe i regionalne) dla przewozów pasażerskich (łącznie 38 sztuk) oraz inwestycje w infrastrukturę służącą promocji intermodalności (m.in. terminale przeładunkowe).

375650 osób ma zostać objętych różnymi formami szkoleń w ramach programu rozwijania e-kompetencji wśród pracowników i wykluczonych grup społecznych. Koszt to 180 mln euro.

Paweł Czuryło

***

Przekaż 1% na pomoc dzieciom - darmowy program TUTAJ

***