Proces wyludniania polskich miast przyspiesza
Z raportu GUS dotyczącego sytuacji demogra-ficznej w Polsce [1] wynika, że w latach 2012-2018 liczba ludności w kraju zmniejszyła się o ponad 127 tys. osób. Zmniejszanie się liczby ludności dotyczy miast (wykres 1). Natomiast nieznacznie, ale sukcesywnie rośnie liczba ludności zamieszkałej na obszarach wiej-skich. W 2018 r. stopa przyrostu rzeczywiste-go na wsi wyniosła 0,13 proc. (przybyło prawie 20 tys. osób), a ubytek w miastach - 0,18 proc. tj. 42 tys. osób w stosunku do poprzedniego roku.
Według opracowanej przez GUS prognozy, tendencja wyludniania się miast będzie się utrzymywała, natomiast liczba mieszkańców wsi będzie na stabilnym poziomie. W związku z tym 45 proc. Polaków będzie w 2050 r. mieszkało na wsi (38 proc. w 1990 r. i 40 proc. w 2018 r.).
Na podstawie raportu GUS prognozuje się, że Polaków dramatycznie ubywa oraz że ten trend będzie się utrzymywał. W najbliższym ćwierćwieczu ma nas być mniej o 2,8 mln osób. Prognoza nie przewiduje wzrostu urodzeń, natomiast przewiduje wzrost umieralności.
Zacznie wymierać pokolenie tzw. wyżu demograficznego z lat 50. XX wieku.
Obecni 30-40 latkowie osiągną wiek emerytalny, ponad połowa Polaków będzie po pięćdziesiątce, a niska liczebność potencjalnych matek (obecnie kilkuletnie dziewczynki) spowoduje, że liczba urodzeń nie będzie znacząca.
Największy spadek liczby ludności prognozowany jest dla mieszkańców województw opolskiego, lubelskiego, łódzkiego i śląskiego.
Te niekorzystne trendy demograficzne potwierdzają się w badaniach przeprowadzonych przez Polski Instytut Ekonomiczny wśród przedstawicieli 295 małych i średnich polskich miast. Okazuje się, że aż 45 proc. badanych miast zgadza się ze stwierdzeniem, że jest miastem wyludniającym się.
Co ciekawe, wskaźnik ten różni się dla poszczególnych województw Polski. Z badań PIE wynika, że miasta wyludniające się najczęściej występują w województwach lubelskim, łódzkim, pod-karpackim, opolskim i śląskim.
W tych województwach na problem wyludniania wskazuje aż ponad połowa badanych miast
Trzeba zauważyć, że zmniejszanie się licz-by ludności miast przy jednoczesnym nie-wielkim wzroście liczby mieszkańców wsi wynika głównie ze zjawiska suburbanizacji, czyli przenoszenia ludności z miast na tereny podmiejskie. Jest to związane z upowszechnianiem posiadania samochodu i wystąpiło już w latach 50. w USA, w latach 60. w Europie Zachodniej, a od lat 90. pojawiło się w Polsce.
1] GUS (2019), Sytuacja demograficzna Polski do 2018 r. Two-rzenie i rozpad rodzin, Warszawa.