Przedszkole odmawia przyjęcia dziecka i żąda zaświadczenia. Pytamy, czy ma do tego prawo

Kuratorium Oświaty w Rzeszowie, Rzecznik Praw Dziecka, Ministerstwo Zdrowia, a także Urząd Ochrony Danych Osobowych - to instytucje, które zapytaliśmy, czy przedszkole ma prawo żądać zaświadczenia o stanie zdrowia dziecka i na tej powstanie przyjąć je do placówki lub nie.

Jedno z przedszkoli w Rzeszowie w umowie z rodzicami zawarło paragraf, który reguluje zasady przyprowadzania dzieci do przedszkola.

"Rodzic zobowiązuje się przyprowadzić do Przedszkola wyłącznie zdrowe Dziecko. Przedszkole uprawnione jest do odmowy przyjęcia Dziecka do Przedszkola, jeżeli zauważy objawy choroby, a także żądania dostarczenia przez Rodzica zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego, że Dziecko może uczęszczać do Przedszkola, w szczególności w przypadku choroby zakaźnej", czytamy w umowie. 

To państwowe przedszkole, które żąda takiego zaświadczenia nawet w przypadku przewlekłego kataru o charakterze alergicznym lub innym nieinfekcyjnym. Z pytaniami o zasadność i podstawy prawne takich procedur skierowaliśmy się do kilku instytucji. Jedną z jasnych odpowiedzi otrzymujemy od biura Rzecznika Praw Dziecka:

Sprawa jednak nie jest aż tak prosta, choć w podobnym tonie wypowiada się rzeszowskie kuratorium:

- Obowiązujące przepisy prawa nie stanowią, że rodzic dziecka obowiązany jest przekazać dyrektorowi przedszkola jakiekolwiek zaświadczenia lekarskie - tłumaczy nam Katarzyna Kwiatanowska-Rodkiewicz z Kuratorium Oświaty w Rzeszowie.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach, za zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pobytu w przedszkolu wszystkich dzieci jest odpowiedzialny dyrektor. 

Dyrektor przedszkola w statucie danej placówki ustala zasady przyjmowania i odbierania dzieci. Chodzi o stworzenie systemu, w którym powstaną procedury zapewniające dzieciom bezpieczne warunki. Rzeczniczka Praw Dziecka podkreśla jednak inną ważną kwestię:

- To rodzice ponoszą odpowiedzialność za zdrowie swoich dzieci. Dlatego dziecko chore nie powinno być przyprowadzane do przedszkola - dodaje rzeczniczka prasowa RPD.

Z drugiej strony, choć kryteria przyjęcia dzieci do placówek przedszkolnych pozostają poza kompetencją resortu zdrowia, to jednak Ministerstwo Zdrowia także ma tutaj swoje zdanie:

- Przepisy ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi nie regulują zasad wystawiania zaświadczeń lekarskich o chorobie dziecka, ani zaświadczeń lekarskich potwierdzających stan wyzdrowienia na potrzeby placówek edukacyjnych - czytamy w przesłanej nam odpowiedzi Ministerstwa Zdrowia.

Okazuje się, że brak tego typu regulacji jest w tym przypadku kluczowy. 

Zdaniem Urzędu Ochrony Danych Osobowych przedszkole nie może pozyskiwać wyżej wymienionych danych, ponieważ nie są one warunkiem koniecznym przy rekrutacji oraz nie są związane z realizacją obowiązku wychowania i sprawowania opieki nad dzieckiem:

- Niedopuszczalne jest przetwarzanie danych osobowych dzieci i rodziców dotyczących ich zdrowia, które nie wynikają wprost w przepisów prawa, chyba że rodzic bądź opiekun wyraził na to świadomą, dobrowolną i możliwą do wycofania zgodę - przekazuje Interii Biznes Karol Witowski p.o. Rzecznika Prasowego Departament Komunikacji Społecznej UODO.

I tłumaczy dalej, że dane związane ze stanem zdrowia dziecka to szczególna kategoria danych osobowych, które zasługują na większą ochronę. Zostały one doprecyzowane w art. 9 ust. 1 ogólnego rozporządzenie o ochronie danych, czyli RODO. "Przetwarzanie tych danych jest co do zasady zabronione", tłumaczy UODO. 

Czy zatem przedszkole ma prawo odmówić przyjęcia dziecka, gdy rodzic odmówi przedstawienia zaświadczenia o jego stanie zdrowia? Ostatecznej odpowiedzi na to pytanie miało nam udzielić Ministerstwo Edukacji Narodowej, które jednak do dnia publikacji materiału nie odpowiedziało na nasze pytania. 

Agnieszka Maciuła-Ziomek