Roszady wśród TOP5 drożejących artykułów. Lider wspiął się z dołu listy
W grudniu za podstawowe zakupy płaciliśmy o 5,6 proc. drożej niż rok wcześniej, ale niemal tyle samo co w listopadzie i październiku, kiedy to wzrost wyniósł odpowiednio 5,5 proc. o 5.4 proc. - wynika z raportu "Indeks cen w sklepach detalicznych", którego autorami są UCE RESEARCH i Uniwersytet WSB Merito. Przed większymi podwyżkami uratowały przedświąteczne akcje rabatowe i spadek popytu.
Autorzy raportu przeanalizowali 17 kategorii podstawowych produktów. Podrożały wszystkie, od 0,2 proc. do 10,3 proc. rdr. Badanie objęło m.in. żywność, napoje bezalkoholowe i alkoholowych, chemię gospodarczą, art. dla dzieci i środki higieny osobistej. Okazało się, że ceny wzrosły w 15 z nich. „Ceny wprawdzie kolejny miesiąc z rzędu rosną, ale bardzo nieznacznie. I to jest zgodne z ogólnym trendem inflacyjnym. Na wyhamowanie dynamiki wzrostu duży wpływ ma spadek popytu konsumpcyjnego, co odzwierciedlają słabe dane na temat sprzedaży detalicznej w Polsce” – wskazuje cytowany przez autorów raportu dr Tomasz Kopyściański z Uniwersytetu WSB Merito.
Tym razem na wierzchołku drożyzny znalazła się chemia gospodarcza ze wzrostem rdr. o 10,3 proc. „Przed świętami sprzedaż chemii gospodarczej rośnie o kilkadziesiąt procent. Handlowcy wykorzystują tę sytuację, by zwiększyć zyski. Ponadto na podwyżki przekłada się wzrost cen energii elektrycznej i gazu” – komentuje dr hab. Sławomir Jankiewicz, prof. Uniwersytetu WSB Merito. W listopadzie chemia zajmowała jedną z ostatnich pozycji (wzrost cen o 0,6 proc. rdr.), w październiku zdrożała rdr. o 1,2 proc., a we wrześniu – o 4,9 proc.
Drugie miejsce w zestawieniu utrzymały artykuły tłuszczowe - masło, margaryna i olej z podwyżką o 8,8 proc. rdr. Był to mniejszy wzrost niż w listopadzie, kiedy ceny poszybowały o 10,4 proc. rdr. „Największy wpływ na zmiany cen w tej kategorii ma wciąż nieustabilizowana sytuacja na rynku masła. Duży wpływ na poziom cen ma też globalny spadek produkcji roślin oleistych. Na światowych rynkach drożeje zwłaszcza olej słonecznikowy i rzepakowy” – zauważa dr Tomasz Kopyściański.
Ustabilizowały się ceny warzyw, które w listopadzie 2024 r. zdrożały o 16,6 proc. rdr. i były na szczycie rankingu podwyżek. Teraz spadły na trzecie miejsce. Grudniowy wzrost cen wyniósł na nie 8,6 proc. „Mniejsze tempo wzrostu wynika ze skompensowania już podwyżek, wynikających ze zamiany krajowych warzyw na importowane oraz ze wzrostu popytu w okresie świątecznym na te artykuły. To pozwalało obniżyć marże części marketów. Ceny jednak wzrastają, co jest wynikiem słabych zbiorów w 2024 roku” – podkreśla cytowany w raporcie prof. Uniwersytetu WSB Merito.
Na czwartej pozycji znalazły się słodycze i desery (miesiąc wcześniej – na trzecim miejscu). Tym razem podrożały o 8,4 proc. rdr. - o prawie 2 punkty procentowe mniej niż w listopadzie. Zestawienie TOP5 drożyzny zamykają owoce, poprzednio też piąta lokata w całej tabeli z wynikiem 8,2 proc. rdr. W listopadzie ich wzrost cen wyniósł 7,4 proc. Nabiał podrożał w grudniu 8,1 proc. rdr. Dalej w rankingu są napoje bezalkoholowe z podwyżką rdr. a mięso i wędliny zdrożały odpowiednio 3,4 proc. i 3,1 proc.
Najmniej w grudniu zdrożały karmy dla zwierząt – podobnie jak w listopadzie tylko o 0,2 proc. rdr. Przed nimi w rankingu są produkty sypkie - mąki, kasze, płatki, ryże - ze wzrostem o 0,3 proc. rdr. A wyżej - środki higieny osobistej – wzrost rdr. na poziomie 0,4 proc. O mniej niż 1 proc. podrożały też dodatki spożywcze - musztardy, ketchupy i majonezy.
Analitycy z UCE RESEARCH oceniają, że grudniowy wzrost cen wyhamowały same sieci handlowe, bo na niektórych produktach wyraźnie obniżyły marże. Podwyżki w okresie przedświątecznym zostały złagodzone też przez promocje i utrzymującą się konkurencję cenową sieci. Dołożyły też więcej akcji rabatowych. Gdyby tego nie zrobiły, wówczas z pewnością wzrost byłby większy – na całości nawet o ok. 0,5-0,8 proc. rdr.
