Rząd ureguluje zawód psychologa. Już nie każdy nazwie się ekspertem

Resort pracy w ocenie skutków regulacji podkreślił, że aktualne przepisy o zawodzie psychologa nie są stosowane ze względu na liczne wady prawne i legislacyjne. W efekcie psychologami zostają dziś osoby bez wykształcenia i kompetencji, a także postaw etycznych. 

Obecne przepisy regulujące zawód psychologa są również niezgodne z prawem europejskim. Brakuje w nich możliwości odbycia stażu adaptacyjnego lub przeprowadzenia testu umiejętności w ramach procedury uznawania kwalifikacji zawodowych uzyskanych w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej. 

Dzisiejsze regulacje ograniczają też formy prowadzenia prywatnej praktyki psychologicznej jedynie do indywidualnej działalności gospodarczej i do spółki partnerskiej.

Projekt ustawy resortu Agnieszki Dziemianowicz-Bąk określa zasady uzyskiwania prawa wykonywania zawodu psychologa, wykonywania zawodu psychologa, organizacji i działania samorządu zawodowego psychologów (tzw. samorządu psychologów), oraz zasady odpowiedzialności dyscyplinarnej psychologów.

W myśl nowych przepisów zawód psychologa stanie się zawodem zaufania publicznego, a tytuł zawodowy "psycholog" podlegać będzie ochronie prawnej. Według projektu psycholog uzyska prawo wykonywania zawodu z dniem wpisu do rejestru psychologów.

Projekt ustawy nie ingeruje w formy zatrudnienia psychologów, niezależnie od miejsca ich zatrudnienia.

Ustawa precyzyjnie określa, jakich świadczeń będzie mógł udzielać psycholog. To m.in.: 

• diagnoza psychologiczna polegająca na rozpoznawaniu za pomocą metod psychologicznych, opartych na dowodach naukowych,
• opiniowanie psychologiczne polegające na opisie aktualnego funkcjonowania psychologicznego odbiorcy świadczeń psychologicznych,
• orzekanie psychologiczne na podstawie przepisów odrębnych,
• udzielanie pomocy psychologicznej polegającej na stosowaniu form oddziaływania psychologicznego ukierunkowanych na rozwój,
• prowadzenie psychoterapii przez psychologa w przypadku nabycia przez niego uprawnień psychoterapeuty.

W ramach zawodu psychologa można będzie również prowadzić badania naukowe, działalność dydaktyczną czy w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego psychologów. Możliwe będzie również sprawowanie funkcji z wyboru w organach samorządu psychologów.

Ustawa zakłada, że prowadzenie psychoterapii przez psychologa nie ogranicza prawa do prowadzenia psychoterapii osobom, które nabyły na podstawie odrębnych przepisów uprawnienia psychoterapeuty i nie posiadają prawa wykonywania zawodu psychologa.

W projekcie resort pracy określa przesłanki odpowiedzialności dyscyplinarnej psychologów, co umożliwi zgłaszanie nieprawidłowości lub wnoszenie skarg do podmiotu ustawowo uprawnionego do prowadzenia postępowań dyscyplinarnych wobec psychologów. 

Karami dyscyplinarnymi są przede wszystkim upomnienie, nagana, kara pieniężna, ograniczenie zakresu czynności w wykonywaniu zawodu psychologa na okres od sześciu miesięcy do dwóch lat. To także zawieszenie prawa wykonywania zawodu na okres od roku do pięciu lat oraz pozbawienie prawa wykonywania zawodu. Odpowiedzialność dyscyplinarna psychologów nie wyłącza odpowiedzialności przewidzianej w odrębnych przepisach.