Strefy czystego transportu nie tylko w Polsce. Trend rośnie w całej UE

• W 2024 r. w Polsce powstaną dwie strefy czystego transportu - w Warszawie i w Krakowie
• W 2022 r. w UE i Wielkiej Brytanii było 320 stref
• Do 2025 r. ich liczba wzrośnie do 507 (o ponad 58 proc.)
• Najwięcej stref jest we Włoszech (178) i Niemczech (78)
• Ich liczba wzrośnie ze względu na nowe przepisy we Francji i Hiszpanii

W 2022 r. w 27 krajach UE i Wielkiej Brytanii funkcjonowało 320 stref czystego transportu, o 40 proc. więcej niż w 2019 r. Najwięcej stref czystego transportu funkcjonuje we Włoszech (178), Niemczech (78), Wielkiej Brytanii (17) i Holandii (14). W latach 2023-2025 liczba stref czystego transportu w UE i Wielkiej Brytanii wzrośnie o ponad 58 proc. 

Główną siłą napędową zwiększenia liczby stref do 507 będą nowe przepisy we Francji i Hiszpanii, które spowodują wzrost liczby stref czystego transportu z 8 do 42 i z 3 do 149 w tych państwach. We Francji ustanowienie strefy czystego transportu wymagane jest przepisami dla każdego miasta liczącego więcej niż 150 tys. mieszkańców, a w Hiszpanii - powyżej 50 tys. mieszkańców. 

Z badania przeprowadzonego w 69 niemieckich miastach wynika, że strefy czystego transportu przyczyniły się do spadku liczby pacjentów z chorobami układu krążenia o 2-3 proc. W przypadku pacjentów w wieku powyżej 65 lat i osób z chorobami naczyń mózgowych efekt ten był jeszcze większy i wahał się między 7 proc. a niemal 13 proc. 

Wprowadzenie stref czystego transportu mogło przynieść już nawet 4,4 mld euro oszczędności dla niemieckiego systemu ochrony zdrowia. Do podobnych wniosków doszli także naukowcy z Wielkiej Brytanii - analizując obecne badania stref czystego transportu na całym świecie wskazali na spadek zachorowalności na choroby serca i układu krążenia. Także badanie skutków wprowadzenia w 2003 r. stref czystego transportu w Tokio wskazują na istotny spadek zgonów spowodowanych chorobami układu oddechowego (o 22 proc.) w tym raka płuc (5 proc.). 

W Polsce jak dotąd dwa miasta zdecydowały się wprowadzić strefy czystego transportu: Warszawa i Kraków. Oba miasta przyjęły przepisy, na mocy których do centrów miast od połowy 2024 r. nie będą mogły wjeżdżać samochody, które nie spełniają norm środowiskowych. Ograniczenia będą wprowadzane stopniowo - w Warszawie początkowo obejmą one tylko samochody benzynowe nie spełniające normy Euro 2 (wyprodukowane przed 1997 r.) i samochody z silnikiem diesla, które nie spełniają co najmniej normy Euro 4 (wyprodukowane przed 2006 r.). Zainteresowanie wprowadzeniem stref czystego transportu wykazują też inne polskie miasta - Wrocław, Katowice, Łódź i Rzeszów.

Wojciech Szeląg